46
A'
G
1
-G
2
=-
G
(18)
G
- жүйенің күй функциясы, себебі (V. 17) -тендеуде жақша ішіндегі шамалардың
бәрі жүйенің күйін сипаттайтын шамалар, олар процестің жүру жолына тәуелсіз. Бұл
функция изобаралық-изотермиялық потенциал деп аталады, кейде оны
Гиббстің еркін
энергиясы немесе изобаралық потенциал
деп атайды. Оны бірінші ұсынған Массье
(1867ж).
(
Изобаралық-изотермиялық процестерде
(Р=const, Т=const)
мак-сималды пайдалы
жұмыс изобаралық потенциалдың кемуіне тең.
G -
функциясы қысым CP) мен
температураға
(Т)
тәуелді, яғни
G=
(Т,Р) (19)
Сонда бұл функцияның толық дифференциалы (V.17а)-дан:
dG=dU-TdS-SdT+PdV+VdP
(IV.22a) -теңдеуді ескергенде
dU
TdS-PdV-
A',
осыдан
dG
-SdT+VdP-
A'
(20)
Егер жүйеде тек ұлғаю жұмысы жасалса
0А'=О),
dG
-SdT+VdP
(21)
Жүйеде қайтымды процесс отсе, теңсіздік белгісі теңдікке айналады:
dG=-SdT+VdP
(22)
G -
функцияның туындылар арқылы жазылған толық дифференциалы:
dG=(
G /
T)
P
dT+(
G /
P)
T
dP
(23)
(V.22) және (У.23)-тендеулерден
(
G/
T)
P
=-S, (
G/
P)
T
=V
(24)
Демек (V.24)-тендеуден изобаралық потенциалдың температура өскенде азайып, ал
қысым артқанда көбейетінін кореміз.
Тұрақты температура
(T=const)
және тұрақты қысымда
(P=const)
(V.20)-орнек былай
жазылады:
(dG)p,
T
A'
(25)
Егер ұлғаю жұмысынан басқа жұмыстар жасалмаса,
(dG)p,
T
0
(26)
Тұрақты қысым және тұрақты температурада өздігінен өтетін процестердің
изобаралық потенциалы процестің өту бағытына қарай азайып, жүйе тепе-теңдікке
келгенде минимал мәнге ие болады.
Тепе-теңдік орнағанда
(dG)p,
T
=0. (
2
G)
P
,
T
>
0 (27)
Достарыңызбен бөлісу: