Örnek: Araba gelmediği için
yaya kaldık. Elindeki mal satılmayınca işi bozuldu.
Yaya kaldı. d)
Dört gözle beklemek: Büyük bir özlemle, büyük bir istekle, sabırsızlıkla beklemek.
Örnek: Ayşe nine torunun askerden dönmesini
dört gözle bekliyor. Babamızın dönmesini her zaman
dört gözle bekliyoruz. DİL BİLGİSİ TEZLİK FİİLİ Tezlik fiili, çabukluk ve kolaylık ifade eden birleşik fiildir. Bu fiil acele yapılan işleri
belirtir. -Ivermek yardımcı fiili ile yapılır. Genel olarak çabukluk bildirir. Aynı zamanda kibarca
emir bildirir.
Bütün zaman ve kiplerle kullanmak mümkün. En sık kullanılan şekli emir – istek kipi,
geçmiş ve geniş zamanlardır.
Yapılışı: Fiil kök ve gövdelerine ’’-Ivermek’’ yarı yardımcı fiilinin getirilmesiyle oluşturulan
birleşik fiildir. Tezlik fiil ile esas fiil birlikte yazılır.
Fiil + (mA)( y)I+ver+zaman eki + kişi eki Ben yaz-ıver-di-m düş-üver-di-m al-ıver-irirm
Sen yaz-ıver-di-n düş-üver-di-n al-ıver-irsin
O yazıverdi düş-üver-di al-ıver-ir
Biz yazıverdik düş-üver-di-k al-ıver-iriz
Siz yazıverdiniz düş-üver-di-niz al-ıver-irsiniz
Onlar yazıverdiler düş-üver-diler al-ıver-irler
Örnekler: Pencereyi kapayıver. (Fiil, kibarca emir bildirir)
Şu alıştırmayı defterinize yazıverin.
Bardağa biraz su koyuverin.
İstersen yine soruyuverelim.
Onun problemlerini yarın çözüvereceğiz.
A) Kolaylık ce çabukluk anlamında Kamyon birdenbire yoldan çıkıverdi.
Mirası aralarında paylaşıverdiler.
Temizlikçi halıları temizleyiverdi.
B) Emir anlamında kullanılır. Bana şu tuzluğu uzatıverin.
Çöpleri atıverin.
Şunları götürüver.