Модуль- 3 Дәріс Мәдениет морфологиясы
жүктеу/скачать 0,58 Mb. Pdf көрінісі
|
Мәдениеттану Лекция №1.pdf
- Бұл бет үшін навигация:
- Тәндік, денелілік.
| Виталдық құндылықтарға:
өмір, денсаулық, тәнділік, қауіпсіздік, тұрмыс халі, адамның хал-жағдайы (топтық тыныштық, көңіл күй) күш-қуат, төзімділік, өмірдің сапасы, тәжірибелік, прагматикалық, тұтынудың деңгейі және т.б. жатады Тәндік, денелілік. Кез-келген қоғамда адамның тәндігі құндылықтар өрісінің маңызын кұрайды. Тәндік сипаттама тек қана антропологиялық зерттеулердің және өлшеулердің (дененің келбеті, бойы, физикалық белгілері және т.б.) игілігі ғана емес. Әрине бұл қасиеттер арқылы адамның нәсілдік және этникалық детерминанттарын анықтауға болады. Алайда, қоғамдық мәдени факторлар көбінесе адамдардың тәнін және тәндік мәдениетін, одан әрі адамдардың сипаттамасына байланысты мінез-құлқын, қатынастарын қалыптастырады. «Мәдени тән» өмір сүруді қамтамасыз етудің механизміне түзету жасай отырып, антропологиялық және әлеуметтік тәндерден жоғары тұрады. Бейнелердің «мәдени Мені» мәдени ұйымдастықпен, намыс, күш-қуат, әсемдік, дене ептілігі туралы түсініктермен, әлеуметтік және орнықтылықпен, сонылықпен арақатынаста болады. Ағартушылық дәуірінде ол жоғары және барлығы мойындаған жетістікті мерекеледі. Буржуазиялық дәуірде дене артықшылығының, ақыл-ойдың және рухани әсемдіктің үйлесімдігі сияқты қасиеттер жедел белең ала бастады. Өнерде еркектер мен әйелдердің ең алдымен кемеліне келген кезі жоғары бағаланды. XX ғасырда Еуропа мәдениетінде адам тәнінің ақталуы, адамның соматикалық бастауын (сома, грек тілінде — организм денесі, тірі заттың, бейне бір жыныстық клеткаларында, орналасқан, өлмейтін, өзгермейтін тұқым қуалаушылық қасиеті) жетілдіретін әр түрлі мектептер дүниеге келді. Адамдардың назарын, уақытын, қаржысын өзіне аударған ең көп тараған түріне спорт жатады. Айта кеткен жөн, спорттың барлық түрлері олармен шұғылданушылар және жанкүйерлер болып бөлінеді және бұл оның айрықша сипаты. Егер бірінші топтағылар тән мәдениетімен шұғылдану тәжірибесіне тікелей енсе, ал екіншілері барлық уақытта спорттық мақсатқа қатысы бар деп те айтуға болмайтын жанама түрде қатысады. 2. жүктеу/скачать 0,58 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|