Пунктуациясы



Pdf көрінісі
бет86/175
Дата11.05.2020
өлшемі1,36 Mb.
#67099
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   175
Байланысты:
767f84253bd59368c0d3f8a69b50ecc0

Ескерту. Тест тапсырмасында бірнеше дұрыс жауап бар. 
 
Көп нүкте, оның қойылатын орындары 
 
Көп  нүкте  –  белгілі  бір  себептермен  ойдың  аяқталмай 
қалғандығын  немесе  асығып-аптығып  сөйлеуге  байланысты 
айтылмақшы  ойдың  толық  айтылмағандығын  білдіру  үшін 
қойылатын тыныс белгісі. 
 
КӨП НҮКТЕ 
 
Қойылатын орындары 
Мысалы 
Алынған  дәйексөздің  арасынан  сөйлем  не 
сөздер қалдырылған жағдайда 
Қол еңбектің органына айналумен бірге, өзі де 
еңбек  процесінде  жетіліп  дамиды:  «...  қол 
еңбек  органы  ғана  емес,  ол  сонымен  қатар 
еңбектің жемісі де». (К.А.) 
Жазушы  айтып  келе  жатқан  оқиғаның 
жалғасын созбай тоқтатқан жағдайда 
Кім біледі, бұл түнгі жортуылдар әлі қаншаға 
созылар  еді,  егер  де  мына  бір  жағдай 
болмаса... (Ш.А.) 
Айтып  келе  жатқан  ойға  кенет,  тосын, 
күтпеген  не  алшақ  жатқан  нәрсе  қосылып 
кетсе, оның алдынан қойылады  
Сол  жылы  қызылшадан  көп  өнім  алдық.  ... 
Жарықтық балажан еді ғой. 
Сөйлеушінің  белгілі  бір  себептермен 
(ентігу,  тұтығу,  асып-сасу  т.б.)  сөздерін, 
ойын бөліп айтқанда 
–  Мен  ұл  туған  жоқ  ...  тек,  осы  қызым  ... 
Ақбалам  болмаса  ...  –  деп  Сүйеу  үйде,  түзде 
бірдей мақтанатын. (Ә.Н.) 
 
152-жаттығу.  Төмендегі  сөйлемдердегі  көп  нүктенің  қойылу  себебін 
түсіндіріңіздер. 
Қайырып  берген  зеренді  де  алмай,  ұршық  ұстаған  қолы  тізесіне 
түсіп  отырып  қалды  ...  (Ә.Н.)  Тек  бірақ  рет  Шораға  деген  сеніміне 
шек  келтірді,  бірақ  оған  көбінесе  Танабай  өзі  кінәлі  еді...  (Ш.А.) 
Құлыным,  Қайырлым...  қайда  жоғалып  кеттің  ...  –  деп,  әлсіз  ғана 
шыққан  дауыс  естіледі.  (Ғ.М.)  Гүлсары  сонда  таныс  соқпақ  жолға 
түсіп, сонау өзен сыртындағы жайлауға тартып бара жатады... (Ш.А.) 
Бағзы  бір  замандарда  барымтаны  осылай  алып  қашып,  жаралы 
батырларды жау қолына түсірмей қауіп-қатерден осылайша қаумалап 


 
98 
алып  шыққан  болар-ау...  (Ш.А.)  Күн  райы  қысып  кетпесе,  бірдеңе 
етіп лаждап шығармыз, қайтеміз... (Ш.А.) Ойша санай бастады. «Шет 
тілін  біледі,  машина  жүргізе  біледі...  біледі...  Би?..  Әрине,  биді  өте 
жақсы билеуге тиіс».  (С.Ш.) Аянғаны болған жоқ, қолынан келгенін 
жасады бәрі де... (С.Ш.) 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   82   83   84   85   86   87   88   89   ...   175




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет