Н. А. Маженова
150
Әлемде табиғи жұмыссыздық 5-6% тең. Осы деңгейінде
жұмыссыздықтың
болуы
толық
жұмысбастылық
болып
саналады. ҚР 2011ж. толық жұмысбастылық 8168 мың адам
болды. Жұмыссыздық деңгейі 5,7%.
Жұмыссыздықтың салдары – ол ЖҰӨ кем шығарылуы.
Жұмыссыздықтың өсуі мен ЖҰӨ төмендеуінің арасында белгілі
математикалық тәуелділік бар. Бұнда жұмыссыздықтың өсуі
табиғи деңгейінен 1% жоғары болса, ол ЖҰӨ 2,5% төмендеуіне
әкеледі. Бұл өлшемді анықтауға Оукен заңы деп атайды.
Тәжірибеде, нақты жұмыссыздық деңгейін анықтау қиын.
Еуропаның
жетекші
елдерінде
жұмыссыздық
өткен
ғасырдың көрсеткіштерінен асып түсті: Италияда 8,3%,
Ұлыбританияда 8,3%, Германияда 6%, Францияда 9,7%. Бұл
мемлекеттерде жалпы алғанда, 11 млн. жуық жұмыссыздар саны
бар, ондағы жартысына жуығы – жастар. Әлемде еңбекке
қабілетті жастағы әрбір үшінші жұмысшы немесе 1 млрд. 100
млн. адам, мүлдем жұмысы жоқ, немесе күніне 2 долларға өзінің
жанұясымен өмір сүреді.
Жұмыссыздықтың мынадай шығындары бар, ол өмірсүру
деңгейінің төмендеуі, мамандығын жоғалту, моральді төмендеу,
жанұяның бұзылуы, қоғамдағы салықтың өсуі, жиынтық
сұраныстың қысқаруы, әлеуметтік және саяси шиеленістің өсуі.
Достарыңызбен бөлісу: