Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Әрінов Қ. К., Мұсынов Қ. М., Апушев А.Қ

оңтүстік  бөлігі),  ГТК<0,5,  белсенді  температура  жиынтығы  –  2550-

2700

0

С,  жылы  кезеңде  125-140  мм  жауын-шашын  түседі.  Бұл  өнірде 

дамыған. 

  негізгі  табиғи  ерекшеліктері  оның 

ішкіматериктік  орналасуымен  анықталады:  ол  Орал,  Батыс  Сібір  және 

Орталық 

тоғысында 

орналасқан, 

облыс 

континенталды,  жаз  бен  қыс,  күн  мен  түн  температураларының  күрт 

195-210  тәулік  (5-10  сәуірден  бастап  қазан  айының  22-31  жұлдызы 

аралығы),  аязсыз  кезеңнің  ұзақтығы  3,5  айдан  (облыстың  солтүстігі)  6 

айға  дейін  (оңтүстігінде).  Жылдық  орташа  жауын-шашын  мөлшері 

облыстың  солтүстігінде  300-350  мм,  ал  оңтүстігінде  –  170-200  мм-ден 

аспайды.  Жылы  кезеңде  түсетін  ылғал  әркелкі,  басым  бөлігі  жаздың 

екінші  жартысына  (негізінен  шілде  айына)  сәйкес  келеді.  Қысы  суық, 

ұзақтығы  5  айға  дейін  созылады,  аз  қарлы,  күшті  желдермен 

ерекшеленеді. Қар қабатының жұқалығынан топырақтың тоңазуы терең. 

Облыстың 

  әртүрлі:  қаратопырақты  типтері  кәдімгі 

орташа  қара  шірікті  және  шамалы  қарашірікті  оңтүстік  қаратопырақты 

аймағына, қара қоңыр топырақты типтері күңгірт қара қоңыр және ашық 

қара қоңыр топырақ аймағына, қоңыр (құба) топырақ типтері Солтүстік 

шөлейт топырақ аймағына ажыратылады. Облыстың ылғалдануы немесе 

гидротермиялық коэффициенті (ГТК) солтүстіктен оңтүстікке қарай азая 

береді  (0,9-0,3  аралығында),  белсенді  температура  жиынтығы  2100

0

С-

дан  (облыстың  солтүстігінде)  3200

С-ға  дейін  (облыстың  оңтүстігінде) 

өзгереді,  ылғалдану  жағдайларына  қарай  облыс  аумағы  3  аймаққа 

бөлінеді: 

1.