құқықтары,
меншік құқығы, еңбек, денсаулық сақтау жəне дəрігерлік көмек алу,
білім алу
секілді əлеуметтік жəне мəдени мүмкіндіктерді де кісі құқығының қатарына кіреді.
Дəстүрлі ислами еңбектерде адам құқығы бірнеше түрге жіктелген.
1. Толығымен Аллаһ ақысына жататын нəрселер.
Бұған намаз, ораза, зекет, садақа, бітімге келу (бітімге келу Ислам мемлекетінің мұсылман
емес азаматтарымен мүліктік жəне басқа да қатынастарынан тұрады) жəне соғыс жағдайларын
қоса алғанда жихад жəне қажылық жоралғысы енеді.
2. Толығымен кісі ақысы саналатын нəрселер.
Кісі ақысының өзі төртке бөлінеді:
а) Некеге тұру жəне некені бұзу;
ə) Азаматтық жəне сауда қатынастары;
б) Түрлі дəрежедегі қылмыстар;
в) Мұрагерлік;
3. Үшір секілді Аллаһ алдында да, адамдар арасында да жауапты нəрселер
[23]
.
Осы арада Ислам құқықтанушысы Абдулкерим Зейданның құқық анықтамасы мен жалпы
кісі ақысын жіктеуге қатысты зерттеуін келтіре кеткенді жөн көріп отырмыз. Бұлар:
Достарыңызбен бөлісу: