Ќазаќстан республикасыныѕ денсаулыќ саќтау министрлігі
Гастриттің негізгі тҥрлерінің диагностикалық сипатбелгілері
жүктеу/скачать 1,42 Mb. Pdf көрінісі
|
Конакбаева ЖКТ каз
| Гастриттің негізгі тҥрлерінің диагностикалық сипатбелгілері
Химиялық гастрит Химиялық гастрит он екі елі ішектің құрамындағы кӛп мӛлшерде байланыспаған және дегидроксильді ӛт қышқылы бар заттар, агрессивті және жасушалық мембрананың липидті қабатын зақымдайтын қаситке ие эндогенді беткейлі- белсенді заттар, детергенттердің рефлюкстің әсерінен, СЕҚҚЗ, алькоголь, темір және калий препараттарын қолданғанда дамиды. Ең жиі асқазанның антральды бӛлігі зақымдалады, кӛбінесе эрозиялармен бірлескен. СЕҚҚЗ-дың әсерінен гастропатия дамитын қауіп топтары: егде жас (ең маңызды фактор), анамнезінде ойықжара ауруының, қосалқы жүрек-қан тамыр ауруларының, ӛкпе, бауыр және ӛзге ішкі мүшелер ауруларының болуы, диуретиктерді, ААФ ингибиторларын қолдану, СЕҚҚЗ-ды жоғары дозада қолдану немесе бір уақытта бірнеше СЕҚҚЗ- ды қолдану (тӛмен дозадағы аспириннен басқа), СЕҚҚЗ және глюкокортикодтарды үйлестіріп қолдану, немесе СЕҚҚЗ және антикоагулянттар, СЕҚҚЗ-ды қолданғандағы алғашқы 3 ай. Радиациялық гастрит Науқастарда радиациялық ем қабылдағаннан кейін немесе иондалған сәулелену әсерінен дамиды. Асқазанның сілемейлі қабаты иондаушы сәулеленуіне сезімталдығы жоғары: сілемейлі қабаттың екіншілік қабыну реакциясы (коагуляциялық некроз )дамуымен зақымдалады. Гранулематозды гастрит. Эпителиодты – жасушалы гранулемалардың болуы, жиі сілемейлі қабаттың қабыну инфльтрациясымен бірге жүреді. Крон ауруында, саркоидозда, туберкулезде, асқазан қабырғасының бӛгде затқа жауабы ретінде кездеседі. Эозинофильді гастрит. 16 Асқазан сілемейлі қабатының эозинофильдермен, сонымен қатар полиморфты ядролы лейкоциттермен, лимфоциттермен, макрофагтармен, IgE, плазмалық жасушаларымен инфильтрациясы. Асқазанның антральды бӛлігінің зақымданады; Инфильтрация асқазанның антральды бӛлігінің қабырғасының қалыңдауына алып келеді, бұл тағамның ӛңештен асқазанға ӛтуіне кедергі туғызады. Тағамдық аллергия, бронх демікпесі және басқа аллергиялар кезінде кездеседі. Глюкокортикоидтармен емдегенде эозинофильді гастрит эозинофильдердің апоптозы арқылы кері дамуы мүмкін. Лимфоцитарлы гастрит Кейбір антигендердің әсеріне түзілетін иммунды жауаптың әсерінен беткей және терең эпителилердің айқын лимфоцитарлы инфильтрациясы. Мүмкін болатын HP- себептері - целиакия, Менетрие ауруы, асқазан лимфомасы. Гипертрофиялық гастропатия - асқазан түбі және денесінің сілемейлі қабатының қатпарларының қалыңдауы сілемейлі қабаттың эпителиальды жасушаларының санының жоғарылауымен байланысты жағдай. Гипертрофиялық гастропатияға жатады: Меннетрие ауруы (гигантты гипертрофиялық гастрит); Золлингер синдромы (гастринома); Гипертрофиялық гиперсекторлы гастропатия; Менетрие ауруы. Сілемейлі қабатының гиперплазиясымен дӛрекі қатпарлар мен негізгі және париетальды жасушалардың санының тӛмендеуі. Эпигастрий аймағындағы ауырсыну, тағам қабылдаған соң пайда болады, ауамен, тағаммен кекіру, қыжылдаумен пайда болады. Қан аралас құсық Анорексия; Дене салмағын жоғалту, қол, аяқ саусақтарының ісінуі; Диарея; Гипопротеинемия; Тұз қышқылының секрециясының тӛмендеуі немесе жоғарылауы; 12 -елі ішек ойықжарасымен бірлесуі мүмкін; Золлингер - Эдиссон синдромы Асқазанның қышқыл түзуінің бірден жоғарылауымен және париетальды жасушалардың санының кӛбеюімен жүреді; 17 Гормональды - белсенді гастринома ісіктерінің әсерінен болған гипергастринемия (ұйқы безінің G жасушаларынан) немесе асқазан сілемейлі қабатының G және ECL жасушаларының гиперплазиясы; Рецидивті пептикалық ойықжара; Созылмалы гастриттің жіктемесі СГ жіктемесі кӛп, бірақ ең жиі қолданылатыны “Сиднейлік жүйенің” модификациясын ұсынатын (кесте 5) СГ -тің Хьюстондық жіктемесі қолданылады (1996). Сонымен қатар “Сиднейлік жүйенің” диагнозды құрастыруына сәйкес СГ -тің топографиясын (антрум гастриті, асқазан денесінің гастриті, пангастрит) және белсенділік дәрежесін қосып толықтыруға болады. Ауырлық дәрежесі бойынша: жеңіл, орташа, ауыр дәрежеге жіктеледі. Белсенділік дәрежесі эндоскопиялық ӛзгерістерге негізделе отырып анықталады (ісіну, гиперемия, экссудация, эрозиялар, түйіндердің болуы, қатпарлардың гиперплазиясы, эрозиялардың болуы). Бұл жіктемеде тәжірибелік тұрғыдан ӛте маңызды «Асқазанның секреторлы қызметінің жағдайы” берілмеген. Асқазанның секреторлы қызметін бағалау нәтижелері бойынша ажыратады: Қышқыл түзу қызметі қалыпты СГ; Секреторлы қызметі жоғарылаған СГ; Секреторлы қызметі тӛмендеген СГ; Айқын секреторлы жеткіліксіздік немесе ахлоргидрия; Кесте 5. жүктеу/скачать 1,42 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|