Кесте Б.3 – Бақылау кезеңінде Көктал өзенінің ең аз жылдық ағынының параметрлері және әртүрлі қамтамасыз ету шығындары Өзен-пост
Бақылау
кезеңі
Орташа көпжылдық
параметрлер
Әртүрлі қамтамасыз етілген судың су
өтімі, (Q) м
3
/с
Q,
м
3
/с
C
V
C
S
50
%
75
%
80
%
90
%
95
%
97
%
Көктал-
Аралтөбе
ауылы
1946-1975,
1978-1998,
2001-2005
2,12
0,35
2,00 C
V
2,03
1,59
1,49
1,24
1,07
0,96
Тосқындар Тосқындар ағынының негізгі үлесі су тасқыны кезеңінде өтеді. Судың
лайлылығы мен өлшенген тосқындардың шығынының өзгеруі су ағынының
өзгеруі сияқты сипатқа ие, тек алғашқы тербелістер күрт болады.
Қыстан көктемге көшу кезінде қоқыстар ағынының күрт өсуі байқалады.
тосқындар шығынының осындай күрт ұлғаюының негізгі себебі бассейннің
төменгі таулы бөлігіндегі қарқынды қар еруі болып табылады. Көктал өзені
лайлығының ең жоғарғы мәні бассейннің жоғарғы бөлігінде қар мен мұздың
еруі басталғанда маусым-шілде айларында жетеді.
Көктал өзеніндегі ең аз лайлылық пен өлшенген тосқындардың шығыны
жылдың суық уақытында, тосқындардың шығыны нөлге дейін төмендеген
кезде болады.
Көктал өзеніндегі мұз құбылыстары Көктал өзені тұрақсыз мұзды өзендер тобына жатады.
Алғашқы мұз түзілімдерінің пайда болуы қараша айының соңында ауа
температурасының теріс мәндерге ауысуымен бір мезгілде болады.
Көктал өзені бассейнге тән болып, қыс бойы суық кезеңдердің
тұрақсыздығын және оларды кесте жылымымен алмастыруды негіздейтін
жылы және суық ауа массаларының жиі басып кіруі болып табылады. Осының
43
барлығы мұз түзілімдерінің пайда болуы мен жоғалуы мен олардың
тұрақсыздығына үлкен әсерін тигізеді.