Тексерген: ​ Богданов Олег Федорович баяндама



Pdf көрінісі
бет3/4
Дата07.02.2022
өлшемі80,4 Kb.
#95921
1   2   3   4
Байланысты:
ОРЫНДАҒАН-Тоқтасын Мөлдір

Жүректің қызметі 
Жүректің негізгі қызметі организмдегі қанды кан тамырларына қуалау. Ол бұл жұмысты 
еттерінің жиырылуы мен босаңсуы арқылы аткарады. Жүрек еттерінің жиырылуын 
систола, босаңсуын — диастола деп атайды. Жүрек еттерінің бір рет жиырылып 
босаңсуын жəне тыныштық кезеңімен өтуін жүрек айналымы немесе Жүрек циклі дейді. 
Жүрек циклі жүрекшелердің жиырылуынан басталады. 
Жүректің жұмысы 
Адамның жүрегі 1 минутта 70-75 рет соғып, жүрек циклі 0,9-0,8 сек. созылады, онын 0,1 
секундында жүрекше жиырылады, 0,3-0,4 сек. карынша жиырылады, 0,4-0,5 сек. 
қарынша мен жүрекшенің босаңсуы мен үзіліс (пауза) болады. Жүрек циклына 
арналған уақыттың жартысы жиырылуға, ал калған жартысы босаңсу мен үзіліске 
кетеді. Сондықтан жүрек əрбір циклде жүмыс істеп те, дем алып та үлгереді. Сол 
себептен жүрек өмір бойы талмай-шаршамай қызмет етеді. 
Жүректің жұмысының диагностикасы
Жүрек жұмысы өр түрлі механикалық жəне дыбыстық құбылыстармен бейнеленеді. 
Жүрек еттері жиырылған кезде жүрек өз есінде бұрылып, көкірек кабырғасына 
соғылады. Осы кұбылысты жүрек кағуы деп атайды. Адам мен итте кеудені жұрек ұш 
жағымен қақса, малда - бүйір бетімен кағады. Жүрек кағуын арнаулы құрал - 
кардиограф аркылы тексереді. Кан жүректен қуылып, тамырлармен жылжыған кезде 
денеде əлсіз тербеліс туады. Оны арнаулы баллистокардиография əдісімен зерттейді. 
Бұл əдіс жүрек еттерінің жиырылу күші мен оның əр түрлі бөліктерінің жиырылуындағы 
үйлесімдікті зерттеуге мүмкіндік береді. Жүрек жұмысы кезінде дүбір (əр түрлі 
дыбыстар) пайда болады. Оларды аускультация (тыңдау) əдісімен стетоскоп, не 
фонендоскоп арқылы, немесе арнаулы аспаппен жазыл (фонокардиография) 
зерттейді. Жүрек дүбірін I жене II негізгі, III, IV, V, қосымша дыбыска бөледі. 1 - дыбыс 
төмен, бəсен, созылыңкы, көмескі келеді. Ол систрола кезінде пайда болады да, 
систолалык дыбыс деп аталады жəне ЭКГ - ның 5 тісшесімен сəйкес келеді. Бұл дыбыс 
жармалы какпақшалардың жабылуының жəне карынша еттерінің жиырылуынын 
салдарынан лайда болады. Екінші дыбыс күшті, ашык, жоғары, келте, соңында күрт 
үзіледі. Оны диастолалық дыбыс деп атайды, ЭКГ-ның Т - тісшесіне сай келеді. 
Диастолалык дыбыс жүрекше еттері босаңсып, айшық какпакшалар жабылған кезде 
пайда болады. III дыбыс - əлсіз, сирек толкын ретінде карыншанының жыддам толу 


сатысында пайда болады. IV дыбыс сирек естіледі. Ол жүрекшелердің жиырылуы 
кезінде пайда болады, дыбыс сирек толқын ретінде II дыбыс естілген соң 0,3 секундтан 
кейін байқалады. Онын табиғаты əлі күнге дейін аиықталған жок. Бұл соңғы үш дыбыс 
ете əлсіз болғандықтан тек фонокардиография əдісімен ғана зерттеледі. Жүрек 
какпакшаларының жұмысы бүзылса, бұл дыбыстар өзгсріп, қосымша дыбыстар - əр 
түрлі шулар естіледі. 
Қантамырлар (лат. Blood vessel) — адам мен жануарлар организмінің жүрек-тамырлар 
жүйесіне жататын, қабырғасы серпімді келген түтікше мүшелер. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет