Патофизиология пәні, мақсаты мен міндеттері және оларға жету
жүктеу/скачать 6,76 Mb. Pdf көрінісі
|
Жалпы патфиз
| Синустық брадикардия
– деп синустық-жҥрекшелік торапта серпін пайда болуы сиреуінен жҥректің сирек соғуын айтады. Бҧл кезде жҥрек соғуы минӛтіне 60-тан аз болады және ЭКГ-да жҥрекше-қарынша кешендері ӛзгермей, тек диастолалық ҥзіліс, Т - Р ӛркештерінің арасы ҧзарады (-сурет). Синустық брадикардия мына жағдайлардан дамуы мҥмкін: ● жҥрекке парасимпатикалық жҥйке жҥйесінің әсѐрі кҥшейгенде; бҧндай жағдай бас сҥйек ішінде қысым кӛтерілгенде (ми жарақатында, мида ӛспе ӛскенде, ми қабықтары қабынғанда, миға қан қҧйылғанда) байқалады; Ӛйткені бҧл кездерде кезбе жҥйкенің (n. vagus) орталығы қоздырылады. Сонымен бірге парасимпатикалық жҥйке жҥйесінің межеқуаты кӛтерілуі бҧл жҥйкенің шеткері аяқшаларының қозуынан болады. Мәселен, іш сҥзегі кезінде ашішектердің қабырғаларындағы кезбе жҥйке аяқшалары қозуынан рефлекстік тҥрде синустық брадикардия дамиды. Осындай жағдай екі кӛздің, немесе ҧйқы артерияларының сыртынан саусақпен басьш қысқанда байқалады. Кӛздің сыртынан басып, парасимпатикалық жҥйкені қоздыруды Даньини-Ашнер рефлексі; ҥйқы артерияларын қысып, оны 514 қоздыруды Геринг рефлексі деп атайды. Осы тәсілдер ҧстамалы тахикардияның ҧстамасын тоқтату ҥшін клиникада кеңінен пайдаланылады; ● жҥрекке симпатикалық-адреналиндік әсерлердің әлсіреуінен; бҥндай жағдай жоғары жҥйке іс-әрекеттерінің бҧзылыстарында, симпатикалық жҥйке жҥйесінің орталығы орналасқан гипоталамустың қҧрылымдық бҥліністерінде, симпатикалық жҥйке талшықтарының рецепторларының бҧзылыстарында байқалады; ● синустық-жҥрекшелік торабқа әртҥрлі физикалық, химиялық немесе биологиялық ықпалдардың, тікелей бҥліндіргіш әсерлерінен. Мәселен, осы тораптың жарақаттануы, оған қан қҧйылуы синустық брадикардияның дамуына әкеледі. Сонымен бірге синустық-жҥрекшелік торапқа улы заттар, ӛт қышқылдары, кейбір дәрі-дәрмектер (хинин, опиаттар, жҥрек гликозидтері, холиномиметиктер т. б.) тежеуші әсер етеді. Бҧл факторлар тым қарқынды болғанда синустық- жҥрекшелік торапта серпін пайда болуын сиретіп қана қоймай, оны мҥлде жоғалтуы мҥмкін. Жҥрек соғуы қатты сирегенде қанайналым жеткіліксіздігі дамиды. -сурет. Жҥрек ырғағының номотоптық бҧзылыстары. а. Сау адамның ЭКГ-сы; б. Синустык тахикардия; в. Синустық брадикардия; г. Синустық аритмия (дем алғанда жҥрек соғуы жиілеп, дем шығарғанда сирейді). |