Эритроцитоздар.
Эритроцитоздар
әртҥрлі
аурулардың
клиникалық
әйгіленімі болып есептеледі. Бҧл кезде қанда олардын саны
5х10
12
/л-ден артық кӛбейеді. Эритроцитоздардың нағыз
(шынайы) және салыстырмалы тҥрлерін ажыратады.
Нағыз
эритроцитоз - сҥйек кемігінде ӛңдірілуі артуына байланысты
эритроциттердің шынайы санының қалыптан тыс кӛбеюімен
сипатталады.
Бҧл эритроцитоз организмнің гипоксиялық
жағдайларында
байқалады.
Мәселен:
ӛкпе
ауруларында
(пневмосклероз, жел ӛкпе, броноэктазиялық ауру, ӛкпенің
фиброзды туберкулезі, силикоз, демікпе т. б.), әртҥрлі
журек
аурулары
мен
қанайналым
жеткіліксіздігінде,
атмосфералық ауада оттегінің азайғанында, таулы жердің
тҧрғындарында т. б. Бҧл эритроцитозды
гипоксиялық
немесе
гипоксияға икемделістік
эритроцитоз деп атайды. Гипоксия
эритропоетиннің ӛндірілуін арттырады. Ол бҥйрек нефрон
ӛзекшелерінің жанындағы эндотелий жасушаларында және
гепатоциттерде
ӛндіріледі.
Эритропоетиннің
әсерімен
эритроциттерді ӛндіретін жасушалардың кӛбеюі, жетілуі және
гемоглобинге қанығуы кҥшейеді. Нағыз эритроцитоздар бҥйрек
аурулары (гипернефрома, гидронефроз, бҥйрек туберкулезі т.
б.), ми
мен мишық ӛспелері, гипофиз
ӛспелерінде,
гипертиреоз т. б. дерттер кездерінде болуы мҥмкін. Нағыз
эритроцитоздардың пайда болуында эритропоездың гормондық
және жҥйкелік реттелуінің бҧзылыстары маңызды орын алады.
Бҥйрек ӛспелері эритропоетинді артық ӛндіреді.
Салыстырмалы эритроцитоз - қан сҧйығының азаюынан оның
белгілі бір кӛлемінде эритроциттер мен гемоглобиннің
кӛбеюі.
Бҧл кезде олардың шынайы саны ӛзгермейді.
Салыстырмалы эритроцитоз организмнің сусыздануы кезінде
қанның қоюлануынан немесе қанайналымға эритроциттердің
қорларынан тҥсуінен пайда болады. Қанның қоюлануы қатты
терлегенде, іш ӛткенде, кӛп қҧсқанда, дене кҥйгенде,
ішектің жоғары бӛліктері бітелгенде, шоқтық жағдайларда,
диабеттік ацидозда, панкреатит, перитонит кездерінде, ӛкпе
ісінуінде т. б. жағдайларда байқалады.
Достарыңызбен бөлісу: |
