куштщ бар екендпше сещцру аркылы оныц барлык ic-эрекеттерш
ар-ождан таразысына салып салмактауга багыттап отырган.
Отбасы тэрбиесшщ алтыншы ерекшел1п - оныц жеке дара-
лыгында. ¥ л балалары мен кыз балалары ушш амандасудан бастап,
отыру, журю-турыс, мшез-кулык, кулу, карым-катынас жэне т.б.
коптеген ерекшел1ктер оныц тэрбиесшде ескершген.
Отбасы тэрбиесшщ жетшип ерекшел1п - оныц тутастыгы мен
кеш ендш п. Шыгыс халыктарында бала тэрбиеа ез баласынан бас-
талып
Kepm i
баласын да тэрбиелеуш камтыган. Баланыц бойында
тулгалык касиеттерд1 тутас сабактастыкта калыптастыра отырып,
кемелдггпкке жетюзущ максат туткан.
Шыгыс гуламалары мураларындагы отбасы тэрбиесшде эрб1р
оскелец урпакка жеке дербес тулга деп карап, оган курмет корсету,
когамдык элеуметпк мацызы зор ютерге араластыру кезделген.
Сол кездеп баланыц жеке тулгасыныц дамуы мен мшез-кулкында
кездесетш ауыткуларды тузетуде когамдык жэне отбасылык тэр
биенщ б1рл1пн камтамасыз ету унем1 карастырылып, мундай тэр
биелж мудделер дш талаптарынан туындап отырды.
Орта гасырдагы шыгыс гуламалары мураларына жугшер болсак,
олар отбасы тэрбиесшде баланыц калыптасуына ыкпал етупп
6 ip in -
uri фактор - оныц аргы тегшен туа бершетш генетикалык ерекшел1п
деп бшедг Ал, екшпп фактор ретшде отбасыныц релшщ ете мацы
зды екецщгш, отбасы гана бала тэрбиесш толыкканды
icK e
асыру
ортасы ретшде кызмет аткаратынын атап керсетп. Шыгыс гулама-
ларыныц педагогикалык мураларында отбасы тэрбиесшдеп баланы
бакытка жетелейтш ymiHmi фактор - б ш м деп есептелген.
XI гасырда (1082-1083) жарык керген «Кабуснама» атты ецбекте
шыгыс гуламаларынын бала тэрбиелеу дэстурлер! карастырылган.
Ол ецбекте отбасында перзент тэрбиелеу туралы:
-
егер перзент керсец, оган жаксы ат койгын - ол нэресте
алдындагы алгашкы борышыц;
-
перзенпцгц акылды, мешр1мд1 тэрбиеппге тапсыр;
-
есешцюреген кезде ол перзенпщц енеркэсшке уйреткш. Ол
енерд1 игерш алса, дене шыныктыру, суда жузу сиякты енерлерд1
уйренсш;
Достарыңызбен бөлісу: