Пән бағдарламасының Нысан
(Syllabus) титулдық ПМУ ҰС Н 7.18.4/19
парағы
Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
«Көліктік техника және логистика» кафедрасы
ПӘН БАҒДАРЛАМАСЫ (Syllabus)
NTT 3302 – Көліктік техниканың сенімділігі
Павлодар, 2013
Пән бағдарламасын Нысан
(Syllabus) бекіту парағы ПМУ ҰС Н 7.18.4/19
БЕКІТЕМІН
ММжК факультетінің
деканы________
Т.Т. Тоқтағанов
«___»_____________2013 ж.
Құрастырған: аға оқытушы, магистр __________________ Ж.К.Жанайдаров
Пән бағдарламасы (Syllabus)
Көліктік техниканың сенімділігі
5B071300 – Көлік, көліктік техника және технологиялары мамандығы бойынша күндізгі оқу нысанындағы студенттеріне арналған
Бағдарлама 2013 ж. «___» _____ бекітілген жұмыс бағдарламаға негізделіп құрастырылған.
2013 ж. «___»______ кафедраның мәжілісінде ұсынылған №___ хаттама
Кафедра меңгерушісі ______________ Қ. Қ. Абишев «___»______ 2013 ж.
Факультеттің Оқу әдістемелік кеңесінде құпталған «___»______2013 ж.
№___ хаттама
ОӘК төрағасы ________________ Н. С. Сембаев «___»______2013 ж.
1. Пәннің оқу құжаты
Пәннің атауы Көліктік техниканың сенімділігі
Кредиттер саны және оқытылу мерзімі
Барлығы – 2 кредит
Курс: 3
Семестр: 6
Аудиториялық сабақтар саны, барлығы – 30 сағат
Дәріс - 15 сағат
Тәжірибелік /семинарлық сабақтар - 15 сағат
СӨЖ – 60 сағат
соның ішінде СӨЖМ – 15 сағат
Жалпы еңбек сыйымдылығы - 90 сағат
Бақылау түрі
Қорытынды бақылау нысаны Емтихан – 6 семестр
Пререквизиттер:
теориялық механика;
қолданбалы материалдар,
машина бөлшектері мен конструкциялау негіздері
Постреквизиттер:
Көлік техникасын техникалық пайдалану негіздері
Өндіріс технологиясы мен көлік техникасын жөндеу негіздері
2. Оқытушы жайлы мәлімет
Аты-жөні: Жанайдаров Жәнібек Қылышбайұлы
Ғылыми дәрежесі, лауазымы: аға оқытушы
Кафедра: "Көлік техникасы және логистика", аудитория 220, 239
телефон: 8(7182)673630, 673638
E-mail: janaydarov@mail.ru.
Консультациялар: дүйсенбі, сәрсенбі 11.15-12.15, сейсенбі, бейсенбі 10.10-12.00
3. Нысандары, мақсаттары мен міндеттері
Пәннің нысаны «Көлік техникасынын сенімділігі» пәні бойынша алынған білімдер 5В071300 - «Көлік, көлік техникасы және технологиялары» мамандығы бойынша бакалаврларды, одан әрі магистрларды дайындау кезінде және энергетикалық қондырғының сенімділігін, тиімділігін және қоршаған ортаны қорғауға қойылатын талаптарды ескере отырып, олардың теориялык және тәжірибелік зерттеулерін өз бетінше өткізу үшін қажетті.
Пәнді оқыту мақсаты
- машинаны техникалық жүйе және сенімділікті қамтамасыз ететін процесс ретінде, оз логикасы бойынша жүйелік және қолданылатын тәсілдермен қарастыратын жүйелік көзқараста орнықтандырылған көліктік техниканың сенімділігінің талап етілген дәрежесін қамтамасыз ету сұрақтарын шешетін методикалық тәсілдерді оқып білу болып табылады.
Пәнді оқыту міндеттері
«Көлік техникасынын сенімділігі» пәні бойынша алынған білімдер 5В071300 - «Көлік, көлік техникасы және технологиялары» мамандығы бойынша бакалаврларды, одан әрі магистрларды дайындау кезінде және энергетикалық қондырғының сенімділігін, тиімділігін және қоршаған ортаны қорғауға қойылатын талаптарды ескере отырып, олардың теориялык және тәжірибелік зерттеулерін өз бетінше өткізу үшін қажетті.
4. Білімге, іскерлікке, дағдыға, біліктілікке қойылатын талаптар
Көліктік техниканың сенімділігі пәнін оқу нәтижесінде студент төмендегілерді білуі керек::
техникалық жүйенің өмірлік циклінің барлық стадиясындағы көліктік техниканың сенімділігін қамтамасыз ететін прцесстермен байланысты мәселелер жайында көрінісі болуға;
негізгі жагдайлар және сенімділіктің тәуелділігін, көліктік техниканың негізгі бөлшектерінің, тораптарының және агрегаттарының сенімділігінің есебі негізін, сенімділікті жоғарылату мақсатымен көліктік техниканың жетілдіру бағыттарын және дамытудың перспективаларын білуге;
істей білуі керек:
өз бетімен ғылыми-әдістемелік, құқықтық құжаттарды оқып талдауы қажет;
өзіне қажетті тақырып, бағыт бойынша зерттеу жүргізуді білуі қажет;
зерттеу нәтижесі бойынша есеп, реферат жазып дайындауды меңгеруі қажет;
өз болашақ мамандығы бойынша шығатын ғылыми журналдарды, әдебиеттерді оқып талдап зерттеуді жүргізуді, үйренуі қажет.
дағдылануы қажет:
белгіленген тақырып бойынша реферат, есеп жазуға;
мамндығы бойынша шыққан әдебиеттерді пайдаланып талдау, зерттеу жүргізуге.
сенімділік тапсырмаларын шешу әдістерін қолданудың тәжірибелік дағдыларын иеленуге.
біліктілік деңгейі:
талап етілген сенімділікті қамтамасыз ету үшін техниканың жұмысының оңтайлы шешімін таңдауды , математикалық статистика әдісі көмегімен машинаның сенімділік есебін шығаруды, сенімділікті жоғарылату үшін жабдықтарды жобалау және модернизациялау бойынша ұсынысты алға тарту және негіздеуді істей алуға;
5 Пәнді оқудың тақырыптық жоспары
Сабақ түрлеріне байланысты академиялық сағаттарды бөлу
№ п/п
|
Тақырыптардың атауы
|
Сабақ түрлері бойынша аудиториялық сағаттар саны
|
СӨЖ
|
дәріс
|
Тәж. жұмыс
|
Барл
|
СӨЖО
|
1
|
Кіріспе
|
1
|
|
|
|
2
|
Техникалық жүйелер сапасының өзгеру себептері және оны қамтамасыз ету проблемалары.
|
4
|
3
|
10
|
5
|
3
|
Көлік техникасының сенімділігі және оның қасиеттері
|
5
|
6
|
20
|
5
|
4
|
Көлік техникасының жұмыс қабілеттілігі және сенімділікті басқару әдістері.
|
5
|
6
|
30
|
5
|
Барлығы
|
15
|
15
|
60
|
15
|
6. Дәріс сабақтарының мазмұны
1-тақырып Кіріспе
Жоспар
Көлік техникасының сапасын қамтамасыз ету проблемалары, техника саласындағы мағынасы және орыны.
2-тақырып Техникалық жүйелер сапасының өзгеру себептері және оны қамтамасыз ету проблемалары.
Жоспар
1. Техникалық жүйелердің сапасьгаың өзгеру себептері. Техникалық жүйе (ТЖ) - зерггеу объектісі.
Уйкеліс, оның түрлері, жіктелуі. Трибология: негізгі үғымдары, көрсеткіштері сипаттамалары. [2, 1-15с, 3, 1-15с.]
2. Техникалық жүйедің тозуы.
Тозу түрлерінің жіктелуі, тозудың көрсеткіштері, зандылыктары және сипаттамалары. [1, 1-10с, 4, 9-25с.]
3. Көлік техникасының жұмыс қабылеттілігі және істен шығуы.
Техникалық жүйенің жұмыс қабылеттілігі. Істен шығудыңың түрлері және сұрыпталуы. Себеп-салдар байланыстары, олардың сипаттамалары. [5, 16-56с, 3, 20-42с.]
3-тақырып Көлік техникасының сенімділігі және оның қасиеттері
Жоспар
1. Көлік техникасьшдағы сенімділік.
Сенімділік теориясындағы терминдер; ұғьшдар және анықтамалар. Сенімділік теориясы аркылы карастырылатын есептер. [2, 6-27с, 3, 1-15с.]
2. Сенімділіктің қасиеті - тоқтаусыздык.
Тоқтаусыздықтың көрсеткіштері және сипаттамалары. Тоқтаусыздықты бағалайтын математикалык байланыстар. [3, 7-18с.]
3. Сенімділіктіц қасиеті - үзақмерчімділік.
Үзақмерчімділіктің көрсеткіштері жөне силаттамалары. Узақмерзімділікті молшерлеп бағалайтын математикалық байланыстар. [2, 27-37с, 3, 1-25с.]
4. Сенімділіктің қасиеті - сақталымы.
Сақталымның көрсеткіштері, сипаттамалары, оны кдмтамасьп ететін әдістері.Сақталымды бағалауда қолданылатын математикалық байланыстар. [2, 37-47с, 3, 16-25с.]
5. Көлік техникасының селімділігін жүйелік талдау.
Сенімділік керсеткіштерін жинақтау әдістері. Көлік техникасының сенімділігі туралы үш акпарат көзі: аналитикалық есептеулер және жобалау кезеңіндегі сенімділікті болжау, сенімділікке сынау нәтижелері, пайдалану және жендеу деректері. [2, 48-57с, 3, 21-35с.]
6. Көліктік техниканың істен шығуын жіктеу.
Істек шығуларды жіктеуде қолданылатын негізгі белгілер. Әр түрлі типтегі істен шығулардын стандарттық анытқтамалары. Істен шығуды жіктеу мақсаты және оны қолдану. Істен шығу модельдері (үлгілері). [2, 46-57с, 3, 35-45с.]
4-тақырып Көлік техникасының жұмыс қабілеттілігі және сенімділікті басқару әдістері.
Жоспар
1. Қалыпқа келтірілмейтін объектілердің жұмыс кабілеттілігі.
Істен шығу ағындары, олардың көрсеткіштері, сипаттамалары. Істен шығуды бағалайтын математикалық байлаланыстар. Біргіндеп және кенеттен істен шығуды қалыптастыру моделі.
2. Қалыпқа келтірілетін объектілердің жүмыс қабілеттілігі.
Техникалық жүйелерді калыпқа келтіру теориясының негіздері. Қалыпты күйге келтіру процессі.
3. Сенімділіктің комплекстік көрсеткіштері.
Сенімділік касиеттерінің комплекстік көрсеткіштерінің бірлік көрсеткіштерден аиырмашылығы, сипаттамалары. Кешенді керсеткіштерді бағалайтын математикалық байланыстар.
4. Сенімділікті басқару.
Көлік техникасын өндіру стадиясында (кезеңінде) сенімділікті басқару әдістері. Резервтеу (корландыру) және резервтелген жүйелердің тоқтаусыз жұмыс ықтималдылығын есептеу.
5. Көлік техникасының сенімділігін пайдалануда басқару.
Пайдаланудағы көлік техникасының сенімділігін басқару әдістері; айырбастау жүйелері; ағындағы жөндеу түрлері.
7. Тәжірибелік сабақтардың мазмұны, олардың көлемі
2-тақырып. Техникалық жүйелер сапасының өзгеру себептері және оны қамтамасыз ету проблемалары.
Жоспар
1. Көлік техникасының жұмыс қабылеттілігі және істен шығуы.. [2, 6-27с, 3, 1-15с.]
Тапсырма:
1. Үлестірудің әр түрлі заңдары бойынша кездейсоқ шамаларды есептеу.
2. Кездейсоқ шамаларды үлестіру заңдарын анықтау
3 тақырып. Көлік техникасының сенімділігі және оның қасиеттері.
Жоспар
1. Көлік техникасьшдағы сенімділік. [1, 25-41с.]
2. Сенімділіктің қасиеті - тоқтаусыздык.. [3, 25-41с.]
3. Сенімділіктіц қасиеті - үзақмерчімділік.. [2, 15-25с.]
4. Көліктік техниканың істен шығуын жіктеу. [1, 25-41с.]
Тапсырма:
1. Бірлескен окиғалардың ыктималдығын есептеу
2. сенімділігі көрсеткіштерін аныктау
3. Машиналардың істен шықпау сипаттамаларын есептеу
4. Машинаньщ оңтайлы үзак мерзімділігін есептеу.
5. Машиналар мен олардың элементтерін сенімділікке сынау әдістері мен қүралдарын зерделеу.
6. Ресурс параметрлерін есептеу жөне үлестіру завдарын статистикалык деректер бойынша анықтау
4 тақырып. Көлік техникасының жұмыс қабілеттілігі және сенімділікті басқару әдістері..
Жоспар
1. Қалыпқа келтірілмейтін объектілердің жұмыс кабілеттілігі. [1, 150-160с.]
2. Көлік техникасының сенімділігін пайдалануда басқару. [1, 160-170с.]
3. Сенімділіктің комплекстік көрсеткіштері[2, 160-170с.]
Тапсырма:
1. Резервтелген жүйелердің сенімділігіне есептеу.
2. Әзірліктің оңтайлы коэффициентін анықтау.
3. Машиналардың жеке типтерінің жөндеуге жарамдылығының сипаттама- ларын аньщтау.
4. Әзірлік коэффициенттерінің мөндерін жвне машинаның жиынтық үстеме жүмысына байланысты істен шығу ағынынын параметрлерін есептеу
5. Кешеннін жүмыс істейтін машиналарынын сенімділігі деңгейіне байла- нысты машиналардың оңтайлы резервін есептеу
8. Өздік жұмысының тапсырмасы
2 Тақырып. Техникалық жүйелер сапасының өзгеру себептері және оны қамтамасыз ету проблемалары
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап беру:
1) Техникалық жүйелердің сапасьгаың өзгеру себептері. Техникалық жүйе (ТЖ) - зерггеу объектісі..
2) Уйкеліс, оның түрлері, жіктелуі. Трибология: негізгі үғымдары, көрсеткіштері сипаттамалары.
3) Тозу түрлерінің жіктелуі, тозудың көрсеткіштері, зандылыктары және сипаттамалары.
4) Себеп-салдар байланыстары, олардың сипаттамалары.
2. Реферат жазу
3 Тақырып. Көлік техникасының сенімділігі және оның қасиеттері
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап беру:
1) Сенімділік теориясы аркылы карастырылатын есептер..
2) Тоқтаусыздықты бағалайтын математикалык байланыстар.
3) Узақмерзімділікті молшерлеп бағалайтын математикалық байланыстар.
4) Сақталымды бағалауда қолданылатын математикалық байланыстар
5) Көлік техникасының сенімділігі туралы үш акпарат көзі
6) Істен шығуды жіктеу мақсаты және оны қолдану
2. Реферат жазу
4 Тақырып. Көлік техникасының жұмыс қабілеттілігі және сенімділікті басқару әдістері.
Тапсырма
1. Сұрақтарға жауап беру:
1) Біргіндеп және кенеттен істен шығуды қалыптастыру моделі..
2) Қалыпты күйге келтіру процессі.
3) Кешенді керсеткіштерді бағалайтын математикалық байланыстар..
4) резервтелген жүйелердің тоқтаусыз жұмыс ықтималдылығын есептеу.
5) Пайдаланудағы көлік техникасының сенімділігін басқару әдістері; айырбастау жүйелері; ағындағы жөндеу түрлері.
2. Реферат жазу
10. СӨЖМ кеңестерінің графигі (СӨЖМ-нің 25% СӨЖ құрайды)
Барлық сұрақтар бойынша кеңес ағымдағы семертрдің СӨЖМ графигіне сәйкес жүзеге асырылады
11. Тәлімгерлердің білімін тексеру кестесі
Дәріс пен тәжірибелік сабақтарға қатысу 0-100 баллмен бағаланады
Пән бойынша тапсырманы орындау және тапсыру графигі
№
|
Жұмыс түрі
|
Тапсырманың тақырыбы, мақсаты және мазмұны
|
Ұсынылатын әдебиет
|
Дайындау мерзімі
|
Бақылау түрі
|
Тапсыру уақыты
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
6
|
7
|
1
|
Реферат
|
Техникалық жүйелер сапасының өзгеру себептері және оны қамтамасыз ету проблемалары
|
|
2 апта
|
|
5-апта
|
2
|
Реферат
|
Көлік техникасының сенімділігі және оның қасиеттері
|
|
4 апта
|
|
8- апта
|
4
|
Межелік бақылау
|
Тақырып 1-2
|
|
|
|
8- апта
|
5
|
Реферат
|
Көлік техникасының жұмыс қабілеттілігі және сенімділікті басқару әдістері
|
|
5 апта
|
|
14- апта
|
|
Межелік бақылау
|
Тақырып 3
|
|
|
|
15- апта
|
12. Студенттердің білімін бағалау өлшемдері
Пәнді оқу барлық өткен материалды қамтитын аралас (тестілеу+жазбаша) формада өтетін емтиханмен аяқталады. Емтиханға жіберудің міндетті шарты бағдарламада қарастырылған тапсырмаларды орындау болып табылады.
Әр тапсырма 0-100 баллмен бағаланады.
Жіберу рейтингі ағымдағы сабақтардағы (дәріске қатысу, үй тапсырмасы, СӨЖ тапсырмасы, тәжірибе тапсырмалары және межелік бақылау.) барлық орындалған тапсырмалардың орташа арифметикалығымен есептеледі.
Пән бойынша қорытынды бақылауға (ҚБ) оқу жұмыс бағдарламасының барлық талаптарын орындаған (СӨЖ тапсырмаларын орындау және тапсыру) және жіберу рейтингін жинаған (50 баллдан кем емес) студенттер жіберіледі.
Әр пән бойынша студенттердің оқу жетістіктерінің дәрежесі қорытынды бағамен (Қ) анықталады, ол жіберу рейтингі (ЖР) және қорытынды баға (ҚБ) қосындысынан және бардық салмақтық үлестерді (СҮ) есепке алып анықтайды:
Қ = ЖР*0,6 + ҚБ*0,4
Салмақтық үлестер жыл сайын университеттің Ғылым кеңесімен бекітіледі және ЖР үшін 0,6 артық емес және ҚБ 0,3 кем емес болуы қажет.
Пән бойынша қорытынды баға студенттің жіберу рейтингі және қорытынды бақылау бағалары дұрыс болған кезле ғана есептеледі. Қорытынды бақылауға дәлелсіз себеппен келмеу «қанағаттанарлықсыз» деген бағаға тең келеді.
Пән бойынша емтихан және аралық аттестаттау нәтижелері студенттерге сол күні немесе жазбаша емтихан күннің екінші жартысында босла келесі күні жеткізіледі.
Межелік бақылау (рейтинг) және қорытынды емтихандағы студенттің бідім бағасын 0-100 дейнгі % саналады.
Рейтинг бағасы ағымдағы баға мен межелік бақылау бағасыларының қосындысына тең болады:
Р1(2)=АҮ(2)*0,5+МБ1(2)*0,5
«Мамандыққа кіріспе. Көлік түрлері» студенттердің оқу жетістіктері, яғни білімі, ептілігі, икемділігі және құзыреттіліктері көп баллды әріптік жүйе бойынша анықталады:
Әріптік жүйесі бойынша баға
|
Балдың цифрлық баламасы
|
Пайыздық эквивалент
|
Дәстүрлі жүйемен баға
|
A
|
4,0
|
95-100
|
Өте жақсы
|
A-
|
3,67
|
90-94
|
B+
|
3,33
|
85-89
|
Жақсы
|
B
|
3,0
|
80-84
|
B-
|
2,67
|
75-79
|
C+
|
2,33
|
70-74
|
Қанағат
|
C
|
2,0
|
65-69
|
C-
|
1,67
|
60-64
|
D+
|
1,33
|
55-59
|
D
|
1,0
|
50-54
|
F
|
0
|
0-49
|
Қанағаттанарлықсыз
|
13. Оқытушының талаптары, саясат және құзыреттіліктер
Студенттердің барлық аудиториялық сабақтарға қатысуы және қалып келмеуі міндетті болып табылады. Сабақ босатқан жағдайда деканатпен белгіленген тәртіп бойынша адалдайды (отрабатывает). Сабақты максималды екі рет босату рұқсат етіледі. Сабаққа екі рет қалып келі бір сабақ босатқанға тең болады. Егер екіден коп босату болса әкімшіліктің шешімі қабылданғанша оқытушы студентті сабаққа кіргізбеуге құқығы бар.
Жұмысты белгіленген уақыт мерзімінде тапсыру қажет. Емтихандық сессия басталуына 3 күн қалғанда – барлық тапсымаларды тапсырудың соңғы мерзімі болып табылады.
Барлық тапсырмаларды тапсырмаған студенттер емтиханға жіберілмейді.
Әрбір оқу сабағында өткен материалдарды қайталау және адалдау міндетті. Оқу материалдарын игеру дәрежесі тесстік және жазбаша жұмыстармен тексеріледі. Студенттерді тестілеу ескертусіз жүргізілуі мүмкін.
Оқытушының басшылығымен студенттердің өздік жұмысын (ОСӨЖ) орындаған кезде келесі төрт негізгі қағидаларды ескеру қажет:
Бірінші – оқытушының пән бойынша бағыттау мақсатында жүргізген сабақтары кезінде берілген мәліметті студенттердің белсенді түрде қабылдауын қамтамасыз ему.
Екінші – оқытушының ақыл-кеңесін ескере отырып, студенттер өз бетінше оқу-әдістемелік әдебиет пен оқулықтарды зерделейді және үй тапсырмаларын, бақылау, курстық т.б. жұмыстарды орындайды. Бұл кезеңде студенттердің жұмыс әдісін білуі және қажырлы болуы маңызды.
Үшінші – оқу барысында кездесетін қиындықтарды талдап, оның себептерін анықтауға тырысу, оқытушыға сұрақтар қойып, оған өзінше жауап табу.
Төртінші – оқытушымен әрдайым байланыста болып, ақыл-кеңес, нұсқаулар алу.
14 Әдебиеттер тізімі
Негізгі
1) Жүнісбеков П. Ж. Автомобильдің құрылысы және пайдалануы. Оқулық.– Астана: Фолиант, 2007-360бет.
2) Пайдаланудағы вагондарға техникалық қызмет көрсету жөніндегі нұсқаулық, Астана 2009.– 95 бет.
3) Қазақстан Республикасының Білім туралы заңы. 7 маусым 1999ж.
4) ҚР Білім және ғылым министрлігінің 2008ж. 18 наурыздағы 125 бұйрығы. «Білім алушылардың үлгерімін ағымдағы бақылау, аралық және қортынды мемлекеттік аттестаттауды жүргізудің үлгі ережесі.»
5) Нормативті құжаттар жинағы 2009г. – 183с.
6) ҚР МЖ МБС 3.08.367–2006.
Қосымша
1) Алиев Б. Тракторлар мен автомобильдер (теориясы) Алматы, 2005.–296 бет.
Достарыңызбен бөлісу: |