Масса және денелердің массасын өлшеу
№ 6 Практикалық жұмыс «Электрондық және иіндік таразыларды қолданып,әр түрлі денелердің массасын анықтау»
Дұрыс және дұрыс емес пішінді денелердің көлемін өлшеу
Тілдік мақсаттар
Массаға ауызша анықтама береді, формуласын сипаттайды.
Тақырыпқа қатысты термин сөздерді қазақ тілінде, орыс тілінде, ағылшын тілінде айтады.
Казахский язык
Русский язык
Английский язык
Масса Инерция Жылдамдық Таразы
Масса
инерция
скорость
весы
weight
inertia
speed
libra
Тәрбиелік құндылықтар
Зерттеушілік дағдыларды қалыптастыру және қорытындылары мен нәтижелерін тәжірибе жүзінде растап отыруды алға тартатын логикалық ойлауды дамыту
Нұсқаулық: маршруттық парақ электронды формата толтырылуы және "Күнделік" жүйесіне кез келген қол жетімді мессенджер арқылы мұғалімге тексеруге жіберілуі мүмкін. Мұндай мүмкіндік болмаған жағдайда тапсырмалар дәптерлерде орындалады, суретке түседі және қолжетімді мессенджер арқылы мұғалімге тексеруге жіберіледі.
Оқулық : Физика- 7 сынып. У. Қ. Тоқбергенова, Б. А. Кронгарт
Денелердің өзара әрекеттесу кезіндегі жылдамдықтарының өзгеру қабілетін сипаттайтын физикалық шаманы дененің массасы деп атайды.
Өзара әрекет кезінде денелер өз жылдамдықтарын әр түрлі өзгертеді. Денелердің мұндай қасиетін инерттілік деп атайды.
Массаны m әрпімен белгілейді.
ХБ жүйесінде (СИ) массаның бірлігіне килограмм (1кг) қабылданған.
1т (тонна) = 1000 кг 1ц = 100 кг 1кг =1000 г 1кг = 1 000 000 мг 1 г = 0,001 кг Массаның жылдамдыққа қатысты формуласы
Ауызша жауап бер:
1.Масса дегеніміз не?
2.Массаның белгіленуі, өлшеу құралы, жылдамдыққа қатысты формуласы?
3. Инерттілік деп нені атаймыз?
Орында
1 тапсырма
Есепті шығарыңыз: Деңгейлік есептер А деңгей 1.Дененің массасын кг өрнектеңіз.0,34т; 1,25 ц; 420 г; 5мг;
А) 34 кг; 125кг; 0,42 кг; 0,000005 кг
В) 340кг; 125 кг; 0,42 кг; 0,00005 кг
C) 340кг; 12,5кг; 0,42 кг; 0,000005 кг
D) 340 кг; 125 кг; 0,42 кг; 0,000005 кг
2. 0,34т; 1,25 ц; 420 г; 5мг нәтижесін стандарт түріне келтіріңіз
А)3,4*102кг;1,25*102кг;4,2*10-2кг; 5*10-6 кг
В)3,4*102кг;1,25*102кг;4,2*10-3кг;5*10-6 кг
С)3,4*102кг;1,25*103кг;4,2*10-2кг;5*10-6 кг
D )3,4*102кг;1,25*102 кг; 4,2*10-3кг;5*10-7 кг
В деңгей 3. Дұрыс сәйкестікті көрсетіңіз
А) 54мг=5,4*10-3 кг
В) 54мг=5,4*10-4 кг
С) 54мг=5,4*10-5 кг
D) 5,4мг=5,4*10-6 кг
4. Дененің массасын кг -ға айналдырыңыз 5г, 2г, 1г, 600мг С деңгей 5. Массаның мәнін салыстырыңыз:
А) 3,5т= 35ц › 350кг
Б) 3,5т › 35ц =350кг
В) 3,5т › 35ц › 350кг
Г) 3,5т= 35ц = 350кг
Дескриптор
«А деңгейлі» есептерді шығарады
«В деңгейлі» есептерді шығарады
«С деңгейлі» есептерді шығарады
Тапсырма. Берілген ыдыстағы қараөріктің бір данасының массасын анықтау тәсілін ұсыныңыз
Дескриптор
1.берілген ыдыстағы қараөріктің массасын анықтайды
2. Қараөріктің бір данасының массасын анықтау тәсілін ұсынады.
1 балл
1 балл
2 балл
2 балл
2 балл
2 балл
2 тапсырма
Еске түсіру: Өлшем бірліктерді ХБЖ-ға дұрыс айналдыру, еселік және үлестік өлшем бірліктерді пайдалана білу және оларды бір-біріне түрлендіре білу.
Есте сақта: 1 л = 1 дм 3 =10 -3 м 3 1 мл = 1 см 3 =10 -6 м 3 Бейнероликті қараңыз: https://www.youtube.com/watch?v=UlAutNU4yNY
Көлем (volume) - зат немесе денемен кеңістіктегі алатын орнының сандық сипаттамасы.
- Көлемді анықтаудың қандай жолдары бар деп ойлайсыздар? - Дене әртүрлі заттардан жасалған. Осы денелердің көлемі жайлы не айта аласындар? ЭКСПЕРИМЕНТТІК ТАПСЫРМА: Дұрыс пішінді денелердің көлемін анықтау. Темірден, ағаштан және аллюминийден жасалған тік төртбұрышты білеушелер көрсетілген, оның көлемін өлшеуіш лента (сызғыш) арқылы өлшеуге болады.
Дұрыс емес пішінді дененің көлемін анықтау:Архимедке мына тапсырманы шешуге көмектесіңдер. Ол үшін өлшеуіш цилиндр керек болады.«Патшаның тәжін зергер таза алтыннан жасады ма, әлде алтын мен күмістің қоспасынан жасады ма?
Дұрыс емес пішінді дененің көлемін Vдене = V2 – V1 формуласымен есептеу керек.
+ белгісімен танысқан ресурстарыңды белгілеңіз
Жауап бер
Ауызша жауап бер:
1. Көлем дегеніміз не?
2. Дұрыс пішінді денелердің көлемін қалай анықтауға болады?
3. Дұрыс емес пішінді денелердің көлемін қалай анықтауға болады?
Орында
1 . А -деңгейТерезе әйнегінің ұзындығы 2 м,биіктігі 2,5 м ал қалыңдығы 0,6 см .Әйнектің көлемін тап
2. В-деңгей Белгісіз дененің көлемін тап.
3. С-деңгей Сыртқы диаметрі 1,9 см ені 5 мм , қалыңдығы 2 мм сақинаның
І шкі бетінің ауданын тап ....................
Сыртқы бетінің ауданын тап ....................
Сақинаның көлемін тап. ..............................
