ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШЫМКЕНТ УНИВЕРСИТЕТІ
«Химия, биология және ауылшаруашылық» кафедрасы
«Клетка биологиясы» пәнінен
ТЕСТТЕР ЖИНАҒЫ
Шымкент 2015 ж
*Иіндерінің ұзындығы бірдей хромосомалар:
A. / Метаорталықты
B. / Қосорталықты
C. / Орталықсыз
D. / Акроорталықты
E. / Телоорталықты
*Иіндерінің ұзындығы эртүрлі хромосомалар:
A. / Телоорталықты
B. / Қосорталықты
C. / Орталықсыз
D. / Акроорталықты
E. / Метаорталықты
*Табиғи жағдайда кездеспейтін бір иінді хромосомалар:
A. / Акроорталыкты
B. / Қосорталыкты
C. / Телоорталықты
D. / Метаорталыкты
E. /Орталыксыз
*Екі центромерасы бар хромосомалар:
A. / Метаорталықты
B. / Акроорталықты
C. / Телоорталықты
D. / Қосортальщты
E. / Орталықсыз
*Центромерасы жок хромосомалық фрагменттер:
A. / Метаорталыкты
B. / Акроорталыкты
C. / Орталықсыз
D. / Телоорталықты
E. / Қосорталықты
*Жасұша бөлінердегі хромосоманың еселену кезінде пайда болатын екі нуклеопротеидтік жіптердің бірі
A. / Центромера
B. / Бивалент
C. /Хиазма
D. / Хроматидалар
*Жасуша бөлінгеннен кейін (балашық) хромосомаларға айналатын нуклеопротеидтік жіптердің бірі:
A. / Центромера
B. /Бивалент
C. / Хиазма
D. / Хроматидалар
*Хромосоманың жасұша бөлінерде ұршық жіптер бекитін белігі:
A. / Хроматидалар
B. / Бивалент
C. /Хиазма
D. / Центромера
*Жасұшаның бірінші мейоздық бөлінуі кезінде байқалатын коньюгацияланған екі гомологиялық хромосома:
A. / Центромера
B. / Хиазма
C. / Бивалент
D. / Хроматидалар
*Х-тэрізді фигура:
A. / Центромера
B. /Бивалент
C. / Хиазма
D. / Хроматидалар
*Бірінші мейоз профазасының соңынан анафазаның басына дейін байқалатын гомологиялык хроматидалар арасындағы тиіскен бөлік (айқаскан жері)
A. / Центромера
B. / Бивалент
C. /Хиазма
D. / Хроматидалар
*Ядрошық К¥РаУға жауапты хромосоманың морфологиялық элементі:
A. / Теломералар
B. / Хромосома серігі
C. / Пуфтар
D. / Екінші буылтық (вторичная перетяжка)
*Хромосоманың центромерадан басқа жіңішке буьштыгы, туйіні:
A. / Теломералар
B. / Хромосома серігі
C. / Пуфтар
D. / Екінші буылтык (вторичная перетяжка)
*Хромосоманың ұштары
A. / Екінші буылтық (вторичная перетяжка)
B. / Хромосома серігі
C. /Теломералар
D. / Пуфтар
*Хромосоманың ұштарына орналасып онымен жіңішке хроматиндік жіп аркылы жалғасқан хромосоманың дөнгелек немесе сопак белігі
A. / Теломералар
B. / Пуфтар
C. / Хромосома серігі
D. / Екінші буылтық (вторичная перетяжка)
*Алып (политенді) хромосомалардың кен (жуан) аймақтары:
A. / Теломералар
B. / Хромосома серігі
C. / Пуфтар
D. / Екінші буылтық (вторичная перетяжка)
*Гендердің көбеюін туғызатын, инфузорияларда бір уақытта 2 ядроның болуы • диплоидты генеративті микронуклеус және вегетативті немесе сомалык макронуклеус
A. / Эндомитоз
B. / Политения
C. / Ядролық дуализм
D. / Гендер амплификациясы
*Гендердің көбеюін туғызатын, яғни полиплоидияға алып келетін, белу ұршық жіптері кү-ралмай, ядролык қабык бүзылмай жэне ядро мен жасұшаның өзі бөлінбей жасұша ядросындағы хромосомалар санының екі еселінуі:
A. / Ядролық дуализм
B. /Политения
C. / Гендер амплификациясы
D. / Эндомитоз
*Гендердің көбеюін туғызатын, жасұша бөлінбей хромосомалардың көп рет еселенуі нэтижесінде кейбір сомалык жасұшалар ядроларында алып, көп жіпті хромосомалардың кұралуы:
A. / Эндомитоз
B. / Гендер амплификациясы
C. / Ядролық дуализм
D. / Политения
*Кейбір омыртқалылардың ооциттерінде табылған "шырақ щеткасы" типті хромосомалардағы ілгектерде жүретін жеке гендердің көбею құбьшысы:
A. / Ядролық дуализм
B. /Эндомитоз
C. / Политения
D. / Гендер амплификациясы
*Тірі жасұша ішінде жүретін химиялық реакциялар жиынтығы:
A. / Анаболизм (ассимиляция)
B. / Катаболизм (диссимиляция)
C. / Метаболизм
D. / Фотосинтез
*Жасұшаның биосинтездік реакциялары жиынтығы:
A. / Фотосинтез
B. / Анаболизм (ассимиляция)
C. / Метаболизм
D. / Катаболизм (диссимиляция)
*Жасұшаның ыдырау реакциялары жиынтығы:
A. / Метаболизм
B. / Анаболизм (ассимиляция)
C. / Катаболизм (диссимиляция)
D. / Фотосинтез
*Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер, балдырлар жэне кейбір бактериялар жасүліаларының жарықтың катысуымен органикалық заттар кұрауы:
A. / Фотосинтез
B. / Метаболизм
C. / Анаболизм (ассимиляция)
D. / Катаболизм (диссимиляция)
*Биохимиялық субстраттардың (акуыздар, көмірсулар, майлар, нуклеин кышқылдары) макромолекулалары үхак молекулаларга ыдырайтын жасұша ішіндегі энергиялық алмасудың (катаболизмнің) сатысы:
A. / Анаэробтық процесс (гликолиз, ашу)
B. / Дайындық сатысы
C. / Аэробтық процесс (толық немесе өттегілік ыдырау)
*Жануарлар мен кейбір микроорганизмдерге тэн болған, глюкоза, аминқышкылдары ж.т.б. ұсақ молекулалардың эрі қарай ыдырауын түғызатын жэне ішкі жасү-шалық мембраналарда дұрыс қатарлар тузіп орналасқан ферменттердін эсерінен жүретін кептеген реакциялар тізбегінен түратын энергиялык алмасудың (катаболизмнің) сатысы:
A. / Дайындық сатысы
B. / Аэробтық процесс (толык немесе өттегілік ьщырау)
C. / Анаэробтық процесс (гликолиз, ашу)
*Пирожүзім қышқьшының көмірқышқыл газы мен суға дейін тотығуын туғызатын, Кребс циклының қатарласқан ферменттік реакциялар жиынтығынан түратын энергиялык алмасудың (катаболизмнің)
сатысы:
A. / Анаэробтық процесс (гликолиз, ашу)
B. / Аэробтық процесс (толық немесе өттегілік ыдырау)
C. / Дайындық сатысы
*Жасұша цитоплазмасы. Вакуольді цитоплазмадан бөліп тздэатын үш қабатгы мембрана:
А. / Хромопласттар
B. / Хлоропласттар
C. / Тонопласт
D. / Протопласт
E. / Лейкопласттар
*Жасүліа цитоплазмасы. Органоидтар жэне косымшаларымен бірге болған цитогшазма:
A. / Тонопласт
B. / Хромопласттар
C. / Протопласт
D. / Хлоропластгар
E. / Лейкопласттар
*Жасұша цитоплазмасы. Жасұша органоиды - пластидтердің үш типінің қызыл,
сары түстерге боялған біреуі:
A. / Протопласт
B. / Хлоропластгар
C. / Лейкопласттар
D. / Хромопластгар
E. /Тонопласт
*Жасұша цитоплазмасы. Жасыл түсті пластидтер
A. / Протопласт
B. / Хромопластгар
C. / Лейкопластгар
D. / Хлоропластгар
E. / Тонопласт
*Жасұша цитоплазмасы. Түссіз пластидтер
A. / Хромопластгар
B. / Хлоропластгар
C. / Лейкопластгар
D. / Тонопласт
E. /Протопласт
*Хромосомалар репликациясынан кейін жүретін, балашық жасұшалардағы хромосомалар саны ата-аналык ядроның хромосомалар санына тең болатын ядроның бөлінуі:
A. / Амитоз
B. / Эндомитоз
C. / Митоз
D. / Мейоз
*Нэтижесінде гашюидты жасұша түзілетін, хромосомалар репликациясының бір циклы ғана журетін, жасұша ядросының кезекпе-кезек екі рет бөлінуі
A. / Мейоз
B. / Амитоз
C. / Эндомитоз
D. / Митоз
*Пісіп жетілуші жыныстық жасұшалардың бөліну процесі:
A. / Мейоз
B. / Амитоз
C. /Эндомитоз
D. / Митоз
*Ядронын интерфаза кезіндегі тікелей бөлінуі:
A. / Митоз
B. / Мейоз
C. / Эндомитоз
D. / Амитоз
*Хромосомалар редупликациядан соң керінгенімен ядролық кабыктын бұзылмауы (политения түзулуі):
A. / Мейоз
B. / Эндомитоз
C. / Митоз
D. / Амитоз
*Жасұшаларының ядросы анық калыптасып цитоплазмадан бөліп тұратын қабығы (каримембранасы) бар болған жоғарғы сатьщағы ағзалар мен протозоалар (қарапайымдар):
A. / Вирустар
B. / Бактериофагтар
C. / Эукариоталар (эукариоталык жасұшалар)
D. / Прокариоталар (прокариоталық жасұшалар, дробянкалар)
E. / Ретровирус
*Жасұшаларының анық қалыптасқан жэне қабықты (кариомембраналы) ядросы, белгілі типтегі (типичный) хромосомалық аппараты жоқ ежелгі ағзалар:
A. / Вирустар
B. / Бактериофагтар
C. / Ретровирус
D. / Прокариоталар (прокариоталық жасұшалар, дробянкалар)
E. / Эукариоталар (эукариотапық жасұшалар)
*Белгілі бір тірі жасұшаларға ене алатын және тек осы жасұшалардың ішінде көбейе алатын тіршіліктің жасұшасыз формасы:
A. / Прокариоталар (прокариоталық жасұшалар, дробянкалар)
B. / Бактериофагтар
C. / Ретровирус
D. / Вирустар
E. / Эукариоталар (эукариоталық жасұшалар)
*Бактериялардың вирустары
A. / Бактериофагтар
B. / Эукариоталар (эукариоталык жасұшалар)
C. / Прокариоталар (прокариоталык жасұшалар, дробянкалар)
D. / Вирустар
E. / Ретровирус
*РНК-сы бар вирус;
A. / Эукариоталар (эукариоталық жасұшалар)
B. /Ретровирус
C. / Прокариоталар (прокариоталық жасұшалар, дробянкалар)
D. / Вирустар
E. / Бактериофагтар
*Көбею циклы қос тізбекті ДНК сатысы (кері транскрипция) арқылы өтетін вирус:
A. / Эукариоталар (эукариоталық жасұшалар)
B. / Ретровирус
C / Прокариоталар (прокариоталық жасұшалар, дробянкалар)
D. / Вирустар
E. / Бактериофагтар
*Жасұша жэне оның ядросы бөлінуінің 1-ші сатысы:
A. / Профаза
B. / Метафаза
C. / Анафаза
D. / Телофаза
*Митоздың немесе мейоздың 2-ші сатысы;
A. / Профаза
B. / Анафаза
C. / Телофаза
D. / Метафаза
*Конденсацияланган хромосомалар жасұша полюстері арасындағы жазыкгыкга орншшсэдыі
A. / Профаза
B. / Анафаза
C. / Телофаза
D. / Метафаза
*Митоздың немесе мейоздың 3-ші сатысы:
A. / Метафаза
B. / Анафаза
C. / Профаза
D. / Телофаза
*Хромосомалар карама-қарсы полюстерге айырылып кетеді-
A. / Метафаза
B. / Анафаза
C. / Профаза
D. / Телофаза
*Митоздың немесе мейоздың 4-ші (соңғы) сатысы:
A. / Телофаза
B. / Профаза
C. / Метафаза
D. / Анафаза
*Жасұшалық теорияның (1838-1839, Т. Шванн, М. Шлейден) негізгі
сипатгамаларына
жатпайды:
A. / Жасұша - барлық тірі ағзалардың кұрылымдық - функциялык бірлігі
B. / Жасұшаға мембраналык, кұрылыс тән
C. / Ядро - жасұшаның басты құрамдық бөлігі
D. / Жасұшалар тек бөліну арқылы көбейеді
E. / Прокариоталык жасұшаның анык қалыптасқан кабығы бар ядросы болмайды
*Митоздың сипаттамасына жатпайды:
A. / Жынысты жэне жыныссыз көбейетін ағзаларға тэн
B. / Сомалық жасұшалар жэне кейбір карапайымдардың көбеюінде жүреді
C. / Жасұша 1 рет бөлінеді
D. / Хромосомалар саны сақгалып отырады
E. / Интерфазада ДНК синтезделіп хромосомалар екі еселенеді
F. / Полярлық денешіктер болады жэне редукциялық бөліну жүреді
*Митоздың сипаттамасына жатпайды:
A. / Метафазада гомологиялық хромосомалар мейоздағы сиякты жұп кұрамайды
B. / Анафазада эр центромера қак бөлініп, нэтижесінде хроматидалар хромосомаларға айналады
C. / Диплоидтық (2N) екі жасұша құралумен аяқталады
D. / Полярлық денешіктер болады жэне редукциялық бөліну жүреді
*Гомологиялық жэне гомологиялық емес хромосомалар арасындағы айырмашылыктарға жатпайды:
A. / Гомологиялық хромосомаларда аллельдік локустар центромерадан бірдей кашыктыкта орналасқан
B. / Гомологиялық хромосомалар мейоздың профаза I кезеңінде коньюгациялануга жақсы қабілетті
C./Гомологиялық хромосомалардың көптеген локустар (гендер) бойынша айырмашылыктары бар
D./Гомологиялық емес хромосомаларды бір бірінен өлшемдері жағынан жэне центромераның орналасуына қарай ажыратуға болады
E. / Гомологиялық хромосомалардың морфологиялык жағынан
Айырмашылығыболмайды
*Хромосомалардың гетерохроматиндік бөліктерінің (бүтін гетерохроматиндік хромосомалардың) эухроматиндік бөліктерден (бүтін эухроматиндік хромосомалардан) айырмашылықтары (дұрыс емесін көрсетіңіз):
A. / Эухроматин бөлшегінің жоғалуы немесе өзгеруі жасұша тіршілігі үшін маңызды салдарларға алып келмейді
B. / Гетерохроматиндік бөліктер (гетерохроматин) эр уақытта конденсацияланған күйде болады; эсіресе телофаза, интерфаза, ерте профаза кезінде тығыз, компактты (ыкшам), спиральданған кұрылым болып, осы кезде анық көрінеді
C. / Эухроматиндік бөліктер (эухроматин) бояуларды жақсы сіңіреді жэне спиральданудың қалыпты циюіынан етеді.
D. / Эухроматинде негізінен басты (олигогендер) белсенді гендер орналаскан, ал гетерохроматин - хромосоманың генетикалык белсенділігі жоқ бөлігі, онда тек полигендік кешендер орналаскан
E. / Құрылымдык гетерохроматиннің бөліктеріне балашық (сестринские) хроматидалардың адгезиясы (жабысуы) тән
F. / Гетерохроматиннің кейбір бөліктері хромосоманың барлық бойында шашылып жатқанымен олар негізінен центромераға жақын орналаскан
G. / Жыныстық хромосомалар гетерохроматиннен турады
*Хромосомалар өлшемі мен санының дұрыс емес сипаттамасы:
A. / Хромосомаларды интерфазалык ядрода тек кейбір жасұшаларда ғана (мыс, кос канаттылардын сілекей бездерінің жасұшаларында) байқауға болады
B. / Басым көпшілік жағдайда хромосомалар тек бөлінуші жасү_шаларда көрінеді
C. / Өсімдік немесе жануарлардың әр түрінің барлық жасү_шаларында хромосомалар саны сол түрге тән жэне тү.рақты болады
D. / Хромосомалар саны сомалык жасұшаларда жэне жыныстық жасүліаларда бірдей болады
E. / Әртүрлі түрге жататын ағзалар жасұшаларында хромосомалардың ұзындығы 0,2-ден 50 мкм-ге дейін, ал жуандығы 0,2 ден 3 мкм-ге дейін болады
*Хромосоманың дұрыс емес морфологиялық сипаттамасы:
A. / Хромосомалар формасы центромераның орналасу орнына, екінші буылтықгардың жэне серіктерінің болуына байланысты болады
B. / Жасұшалар бөлінуі кезінде центромераларга ұршық жіптер бекиді. Сол себепті центромерасы жоқ (немесе диффузиялық күйде) болған хромосомалар жасүліа бөліыуі кезінде белгілі бір тәртіппен қимыл жасауға кабілетсіз
C. / Хромосомалык жіптердің максимальді ширатылуы (спиральдануы) интерфаза кезівде жүреді
D. / Кейбір хромосомалардың ұштарында хромосомамен жіңішке хроматиндік жіп арқылы жалғасқан серіктері (дөңгелек немесе сопақ бөлігі) болады
*Хромосомалардың редупликациялануы немесе ДНК репликациясы калыпты жүрген жағдайда мына кұбылыстардың қайсысы митоздың кідіруімен байланысты емес:
A. / Эндомиксис
B. / Эндорепродукция
C. / Эндомитоз
D. / Политения
*Хромосомалардың коньюгациялануы (синапсис) жүретін кезең:
A. / Эквациялық бөлінудің метафазасы
B. / Интерфаза
C. / Редукциялық бөлінудің профазасы
D. / Митоздың анафазасы
*Идиограмма:
A. / Морфологиялық жағынан айырмашылықтары жок хромосомалар
B. / Ұқсас емес гендерден тү.ратын және мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомапар
C. / Қосқанатгылардың кейбір ұлпаларының ядроларындағы, тыныштық күйдегі ядроларда көрінетін, қалыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
D. / Хромосомаларды ұзындығы кысқару тәртібімен орналыстырған сурет
E. / Жасұшаның немесе агзаның хромосомалық жиынтығы; хромосомалардың саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатталады; берілген хромосомалық жиынтықгың сэйкестігін анықгауда қаралатын белгілер жиынтығы
*Кариотип
A. / Хромосомаларды үзындығы қысқару тәртібімен орналыстырған сурет
B. / Морфологиялық жағынан айырмашылыктары жоқ хромосомалар
C. / Жасүліаның немесе ағзаның хромосомалык жиынтығы; хромосомалардың саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатталады; берілген хромосомалық жиынтыктың сэйкестігін анықтауда каралатын белгілер жиынтығы
D. / ¥қсас емес гендерден тү_ратын және мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомалар
E. / Қосқанаттылардың кейбір үлпаларының ядроларындағы, тыныштық күйдегі ядроларда көрінетін, қалыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
*Гомологиялық хромосомалар
A. / Морфологиялық жағынан айырмашылықтары жоқ хромосомалар
B. / ¥қсас емес гендерден түратын жэне мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомалар
C. / Қосқанаттылардың кейбір үлпаларының ядроларындағы, тыныштык күйдегі ядроларда көрінетін, қалыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
D. / Хромосомаларды ұ_зындығы қысқару тэртібімен орналыстырган сурет
E. / Жасұшаның немесе ағзаның хромосомалық жиынтығы; хромосомалардың саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатталады; берілген хромосомалық жиынтыктың сэйкестігін анықтауда қаралатын белгілер жиынтығы
*Гомологиялық хромосомалар
A. / Үқсас емес гендерден ту_ратын жэне мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомалар
B. / Қосканаттылардың кейбір үлпаларының ядроларындағы, тыныштык күйдегі ядроларда көрінетін, қалыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
C. / Хромосомаларды ұзындығы кысқару тәртібімен орналыстырған сурет
D. / Жасү.шаның немесе ағзаның хромосомалық жиынтығы; хромосомалардьщ саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатталады; берілген хромосомалық жиынтықтың сэйкестігін анықтауда каралатын белгілер жиынтығы
*Гомологиялық емес хромосомалар
A. / Хромосомаларды ұзындығы кысқару тәртібімен орналыстырған сурет
B. / Жасүлианың немесе ағзаның хромосомалык жиынтығы; хромосомалардың саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатталады; берілген хромосомалық жиынтыктың сэйкестігін анықтауда қаралатын белгілер жиынтығы
C. / ¥қсас емес гендерден тұратын жэне мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомалар
D. / Морфологиялық жағынан айырмашылықгары жоқ хромосомалар
E. / Қосқанаттылардың кейбір үлпаларының ядроларындағы, тыныштық күйдегі ядроларда көрінетін, калыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
*Алып (политенді) хромосомалар
A. / Морфологиялық жағынан айырмашылықтары жоқ хромосомалар
B. / Ұқсас емес гендерден түратын жэне мейоз кезінде коньюгацияланбайтын хромосомалар
C. / Қосқанаттылардың кейбір үлпаларының ядроларындағы, тыныштық күйдегі ядроларда көрінетін, қалыптан тыс үлкен жэне созылған хромосомалар
D. / Хромосомаларды ұзындығы қысқару тэртібімен орналыстырған сурет
E. / Жасұшаның немесе ағзаның хромосомалык жиынтығы; хромосомалардың саны, өлшемі жэне конфигурациясымен сипатгалады; берілген хромосомалық жиынтықтың сэйкестігін аныктауда каралатын белгілер жиынтығы
*Митоздың фазасы емес:
А. / Метафаза
В /Анафаза
C. / Гаплофаза
D. / Профаза
E. /Телофаза
*Катаболизмнің сатысы емес:
A. / Аэробтық саты
B. / Анаэробтық саты
C. / Даму сатысы
D. / Дайындық сатысы
*ромосомалық құрылым емес:
A. / Центромера
B. / Хромопласт
C. / Хроматида
D. / Теломера
*Адамның 5-ші хромосома гомологтарының бірінің қыска иығының шамамен 1/3-ге қысқаруынан туатын хромосомалык ауру:
A. / Клайнфельтер синдромы
B. / "Мысык мияуы" синдромы
C. / Шерешевский-Тернер синдромы
D. / Даун синдромы (туа біткен нақұрыстық)
*Баяу жыныстык жетілу, гонадалардың дамымай қалуы, менструациялардың болмауы, ұрпақсыздық, қысқа боймен сипатгалатын эйелдердің хромосомалық ауруі (Х0+44А)
A. / "Мысык мияуы" синдромы
B. / Даун синдромы (туа біткен нақұрыстық)
C. / Клайнфельтер синдромы
D. / Шерешевский-Тернер синдромы
*Аутосомалардың ажырамай калуынан туып (21-ші хромосома бойынша трисомия) қысқа бой, жалпак дөнгелек жүз, көз куыстарының бірбіріне жакын орналасуы жэне жартылай ашық ауызбен сипатгалатын хромосомалық ауру:
A. / Даун синдромы (туа бітъен накұрыстық)
B. / "Мысык мияуы" синдромы
C. / Шерешевский-Тернер синдромы
D. / Клайнфельтер синдромы
*Гонадалардың дамымай қалуы, ұрық арнашаларының дегенерациясы, жиі кездесетін темен ақылдьшык, аяктардың сәйкессіз ұзындығынан биік бойлылықпен сипатгалатын еркектердің хромосомалық ауруы (ХХУ+44А):
A. / "Мысық мияуы" синдромы
B. / Клайнфельтер синдромы
C. / Шерешевский-Тернер синдромы
D. / Даун синдромы (туа біткен нақұрыстык)
*Неоплазма
A. / Қатерлі ісік туғызатын ген
B. / Дене кұрылысында эртүрлі генотиптегі жэне фенотиптік көрінудегі жасүлиа топтары бар дара
C. / Ісіктік ұлпа
D. / Антидене синтездейтін эдеттегі лимфоцит пен ісік (рак) жасұшасынан алынған жасұшалык бұдан; моноклонды антиденелер синтездеу үшін қолданылады
*Онкоген
A. / Дене құрылысында әртүрлі генотиптегі жэне фенотиптік көрінудегі жасұша топтары бар дара
B. / Антидене синтездейтін эдеттегі лимфоцит пен ісік (рак) жасұшасынан алынған жасұшалық бұдан; моноклонды антиденелер синтездеу үшін қолданылады
C. / Қатерлі ісік туғызатын ген
D. Ісіктік ұлпа
*Мозаик
A. / Қатерлі ісік туғызатын ген
B. / Антидене синтездейтін эдетгегі лимфоцит пен ісік (рак) жасұшасынан алынған жасүліалык бұдан; моноклонды антиденелер синтездеу үшін қолданылады
C. / Дене кұрылысында эртүрлі генотиптегі жэне фенотиптік көрінудегі жасұша топтары бар дара
D. / Ісіктік ұлпа
*Гибридома
A. / Антидене синтездейтін эдеттегі лимфоцит пен ісік (рак) жасұшасынан алынган жасұшалык бұдан; моноклонды антиденелер синтездеу үшін қолданылады
B. / Дене кұрылысында эртүрлі генотиптегі жэне фенотиптік көрінудегі жасұша топтары бар дара
C. / Ісіктік ұлпа
D. / Қатерлі ісік туғызатын ген
*Мутация:
Хромосоманың бір бөлігінің қайталануы (дұрыс емесін табыңыз):
A. Амплификация.
B. Мультипликация.
C. Дупликация.
D. Удвоение.
E. Репликация.
*Генетикадан алғашқы оку-кұралдарының авторлары (дұрыс емесін табыңыз):
A. Вейсман А., Гольдшмидт (1911), Богданов Е.А. (1914)
B. Филипченко Ю.А. (1915, 1929)
C. Рокицкий П.Ф. (1939); Натали В.Ф. (1937); Гришко Н.И., Делоне Л.Н. (1938); Серебровский А.С. (1948);
D. Лобашев М.Е. (1963), Синнот Е., Дэнн Л., Добжанский Ф.Г.
E. ЛысенкоТ.Д.
*Жиырма үш ғасыр бойы өзгермей келген тікелей тұқым қуалау теориясының жактау шылары:
A. Гиппократ (б.э.д. V ғ.), Дарвин Ч. (1868)
B. Аристотель (б.э.д. IV ғ.), Мендель (1865)
C. Демокрит (460-370 ж. б.э.д.)
D. Гальтон(1871).
E. Эпикур (341-270 ж. б.э.д.)
*Тікелей емес тұкым куалау теориясының жактаушылары:
A. Гиппократ (б.э.д. V ғ.), Дарвин Ч. (1868)
B. Аристотель (б.э.д. IV г.), Мендель (1865)
C. Демокрит (460-370 ж. б.э.д.)
D. Гальтон(1871).
E. Эпикур (341-270 ж. б.э.д.)
*Пангенезис теориясының авторы: А.Дарвин 4.(1868)
B. ДеФризГ. (1901)
C. МорганТ.(1911)
D. ГальтонФ(1871)
E. МендельГ.(1865)
*Мутациялық теорияның авторы: А.Дарвин 4.(1868) В. ДеФризГ. (1901)
C. МорганТ. (1911)
D. ГальтонФ(1871)
E. МендельГ. (1865)
*Тұқым куалаушылықтың хромосомалық теориясының авторы:
A. Дарвин Ч. (1868)
B. ДеФризГ. (1901)
C. МорганТ.(1911)
D. ГальтонФ(ШІ)
E. МендельГ. (1865)
*Ген теориясының алғашқы вариантын жасаған:
A. Морган Т. (1891-1970), Бриджес К. (1889-1938), Мёллер Г. (1890-1967).
B. Вавилов Н. (1887-1943), Серебровский А. (1892-1948).
C. Мендель Г. (1822-1884).
D. Кельрейтер Н. (1733-1806)
E. НайтТ. (1759-1838)
*Биохимиялық генетиканың негізін калаушылар:
A. Сэтгон М. (1903).
B. Чаргафф Э.(1950)
C. Уотсон Дж. (р.1928), Крик Ф. (р.1916)
D. Эвери О., Мак-Леод К., Мак-Карти М. (1944)
E. Бидл Дж. (р.1903), Тэйтум (1909-1975).
*Мендельдің зандарын қайтадан ашқандар:
A. Корренс К., Чермак Э., Де Фриз Г. (1900)
B. ВальдейерВ. (1883)
C. Сажрэ 0.(1763-1851)
D. БэтсонУ. (1906)
E. ИогансенВ. (1909)
* «Аллель», «генотип», «фенотип» терминдерін енгізген:
A. Корренс К., Чермак Э., Де Фриз Г. (1900)
B. ВальдейерВ. (1883)
C. Сажрэ 0.(1763-1851)
D. Бэтсон У. (1906)
E. ИогансенВ. (1909)
* «Хромосома» терминін енгізді:
A. Корренс К., Чермак Э., Де Фриз Г. (1900)
B. Вальдейер В.(1883)
C. Сажрэ 0.(1763-1851)
D. Бэтсон У. (1906)
E. Иогансен В. (1909)
*Комбинативтік өзгергіштіктің бар екендігін алғашқы рет болжап айтқан:
A. Корренс К., Чермак Э., Де Фриз Г. (1900)
B. ВальдейерВ. (1883)
C. Сажрэ 0.(1763-1851)
D. Бэтсон У. (1906)
E. ИогансенВ. (1909)
*ДНК-да Г+А = Т+Ц = екендігін алғашқы рет аныктаған:
A. Чаргафф Э. (1950)
B. Вальдейер В. (1883)
C. Сажрэ 0.(1763-1851)
D. Бэтсон У. (1906)
E. СэттонМ.(1909)
*Алғашқы per ДНК-ның рентгеноструктуралық анализін жүргізген; нэтижесінде оның молекулалык моделі жасалды:
A. Уотсон Дж., Крик Ф.
B. Уилкинс М, Франклин Р.
C. Рич А.
D. Тимофеев-Ресовский
E. Дубинин Н.
*Алып (политенді) хромосомаларға қатысты емес:
A. Эндомитоздың аса көп жүруі.
B. Жай хромосомалардан 100-200 есеұзын.
C. Жай хромосомалардан 1000 есе жуан.
D. 1000-ға жуық хромонемалардан турады.
E. Үзындығы 50 мкм.
*Жұгерінің бір соматикалық жасушасында 20 хромосома бар. Осындай жасушада гендердің неше тіркесу тобы бар?
A. 20
B. 10
C. 2
D. 1
E. 40
*Егер анализдеуші бүдандастырудан алынған здшақга кроссоверлі емес даралардың үлесі 75,5% болса, кроссинговердің шамасы қанша болады?
A. 37,75
B. 24,50
C. 75,50
D. 63,25
E. 100,00
*Қазіргі заманғы «молекулалық биологияның орталық догмасына» катысы жок:
A. Репарация
B. Репликация
C. Транскрипция
D. Трансляция
E. Кері транскрипция
*Тұқым қуалаушылық материалының ұйымдасу деңгейлеріне катысты емес:
A. Гендік.
B. Хромосомалық.
C. Геномдық.
D. Популяциялық.
E. Метафазалық.
*Өзінше дамып жаңа ағзаға айналу кабілеті бар жасуша:
A. Гамета
B. Спора
C. Сперматозоид
D. Жұмыртқа
E. Полярлық денешік.
*Геннің хромосомадағы орналасқан жері.
A. Генофонд
B. Геном
C. Генотип
D. Фенотип
E. Локус
*Бір хромосомадағы цис-орналаскан гендер:
A. AB//ab
B. АЬ//аВ
C. Рекомбинантты
D. Тіркескен гендер
E. А/а, В/Ь.
*Бір жұп хромосомадағы транс-орналасқан гендер:
A. AB//ab
B. АЬ//аВ
C. Рекомбинантгы
D. Тіркескен гендер
E. А/а, В/Ь.
*Бір хромосоманың бойында орналасқан гендер калай айтылады?
A. Аллельді гендер
B. ¥қсас гендер
C. Рекомбинантгы гендер
D. Тіркескен гендер
E. Жұп гендер
*Әртүрлі жұп хромосомаларда орналаскан гендер:
A. AB//ab
B. АЬ//аВ
C. Рекомбинантты
D. Тіркескен гендер
E. А/а, В/Ь.
*Кроссоверлі гаметалардың қатысуы мен пайда болған ағзалар:
A. AB//ab
B. АЬ//аВ
C. Рекомбинантгы
D. Тіркескен гендер
E. А/а, В/Ь.
*Хромосомалық мутация - делеция:
A. Хромосоманың ішкі бөлігінің жоғалуы.
B. Хромосоманың ұштық бөлігінің жоғалуы.
C. Хромосома бөлігінің кайталануы.
D. Хромосома бөлігінің көп рет кайгалануы.
E. Хромосома бөлігінің 180°-қа айналып орналасуы.
*Хромосомалык мутация - дефишенси:
A. Хромосоманың ішкі бөлігінің жоғалуы.
B. Хромосоманың ұштық бөлігінің жоғалуы.
C. Хромосома бөлігінің қайталануы.
D. Хромосома бөлігінің көп рет кайталануы.
E. Хромосома бөлігінің 180°-қа айналып орналасуы.
*Хромосомалык мутация - дупликация:
A. Хромосоманың ішкі бөлігінің жоғалуы.
B. Хромосоманың ұштық бөлігінің жоғалуы.
C. Хромосома бөлігінің қайталануы.
D. Хромосома бөлігінің көп рет кайталануы.
E. Хромосома бөлігінің 180°-қа айналып орналасуы.
*Хромосомалық мутация - амплификация:
A. Хромосоманың ішкі бөлігінің жоғалуы.
B. Хромосоманың ұштык бөлігінің жоғалуы.
C. Хромосома бөлігінің қайталануы.
D. Хромосома бөлігінің көп рет қайталануы.
E. Хромосома бөлігінің 180°-қа айналып орналасуы.
*Хромосомалык мутация - инверсия:
A. Хромосоманың ішкі бөлігінің жоғалуы.
B. Хромосоманың ұштық бөлігінің жоғалуы.
C. Хромосома бөлігінің қайталануы.
D. Хромосома бөлігінің көп рет қайталануы.
E. Хромосома бөлігінің 180°-қа айналып орналасуы.
*Хромосомалық мутация - реципрокты транслокация:
A. Гомолог емес хромосомалардың бөлік алмасуы.
B. Хромосома бөлігінің басқа орынға ауысуы.
C. Инверсия.
D. Дупликация.
E. Делеция.
*Хромосомалық мутация - транспозиция:
A. Гомолог емес хромосомалардың бөлік алмасуы.
B. Хромосома бөлігінің басқа орынға ауысуы.
C. Инверсия.
D. Дупликация.
E. Делеция.
*Геномдық мутация - хромосомалардың центромера аймағында бірігулері және
бөлінулері:
A. Анеуплоидия
B. Моноплоидия (гаплоплоидия)
C. Автополиплоидия
D. Аллополиплоидия
E. Робертсон аберрациялары.
*Геномдық мутация - хромосомалар санының гаплоидты санға қатыссыз
өзгеруі:
A. Анеуплоидия
B. Моноплоидия (гаплоплоидия)
C. Автополиплоидия
D. Аллополиплоидия
E. Робертсон аберрациялары.
*Геномдык мутация - жасушада екіден көп бірдей гаплоидты жиынтықтың
болуы:
A. Анеуплоидия
B. Моноплоидия (гаплоплоидия)
C. Автополиплоидия (полиплоидия)
D. Аллополиплоидия
Е. Робертсон аберрациялары.
*Геномдық мутация - диплоидты ағзаның гаплоидты күйі (әдетте өсімдіктерде кездеседі):
A. Анеуплоидия
B. Моноплоидия (гаплоплоидия)
C. Автополиплоидия (полиплоидия)
D. Аллополиплоидия
E. Робертсон аберрациялары.
*Геномдық мутация - будандасу арқылы бір жасушадағы әртүрлі геномдардың бірігуі:
A. Анеуплоидия
B. Моноплоидия (гаплоплоидия)
C. Автополиплоидия
D. Аллополиплоидия
E. Робертсон аберрациялары.
*Хлоропласттардағы мутациялар (дұрыс емесін табыңыз):
A. Фотосинтездің бұзылуы
B. Невропатиялар мен миопатиялар.
C. Температураға сезімталдықтың өзгеруі.
D. Антибиотиктерге төзімділіктің өзгеруі.
E. Синтездік үдерістердің бұзылуы.
*Нәтижесінде нонсенс (стоп) кодон түзілетін мутация:
A. Промотор
B. Амбер-мутация (УАГ)
C. Терминатор
D. Делеция
Е. Инверсия
*ДНК-ның транскрипция басталатын бөлігі:
A. Амбер-мутация (УАГ)
B. Терминатор
C. Делеция
D. Промотор
E. Инверсия
*Мутациясы дамуға едәуір өзгеріс әкелетін реттеуші ген:
A. Гомеотикалық ген
B. Голандриялық ген
C. Гемизиготалық ген
D. Плейотроптық аллель
E. Суперген
*Нәтижесінде жасушалардың тақдыры анықталатын эмбриондық даму процесі:
A. Эмбриондық индукция
B. Дифференцировка
C. Детерминация
D. Метаморфоз
E. Пролиферация
*Нәтижесінде жасушалар ерекше формаға ие болып нақты бір қызметті атқара бастайтын эмбриондық даму процесі:
A. Эмбриондық индукция
B. Дифференцировка
C. Детерминация
D. Метаморфоз
E. Пролиферация
*Полипептидтік тізбектегі амин қышқылдары қалдықтарының қатарымен ДНК молекуласындағы нуклеотидтер қатарының сызыктық сәйкестігі:
A. Колинеарлық
B. Кэп
C. Маркер
D. Метильдену
E. Моноплоид
*Эукариоталық жасушалар РНК транскриптінің 5'-ұшында метильденген
гуанозиннің болуы:
A. Колинеарлық
B. Кэп
C. Маркер
D. Метильдену
E. Моноплоид
*Бұдандастыруда тұқымға берілуі бақыланып отыратын аллель; геннің немесе басқа бір генетикалық элементтің орнын анықтау мақсатында қолданылатын мутацияланған немесе басқа бір ерекшелігі бар нуклеин кышқылы:
A. Колинеарлық
B. Маркер
C. Метильдену
D. Кэп
E. Моноплоид
*ДНК немесе РНК молекуласының бір азоттык негізіне метильдік (-СН3) топтың жалғасуынан пайда болған модификация:
A. Метильдену
B. Моноплоид
C. Колинеарлық
D. Кэп
E. Маркер
*Бір хромосомалық жиынтығы бар жасуша, ұлпа немесе ағза:
A. Колинеарлық
B. Кэп .
C. Маркер
D. Метильдену
E. Моноплоид
*Мутон:
A. Мутантты ген
B. Мутабильді ген
C. Мутаген
D. Негіздер жұбы
E. Кішігірім мутация
*Жалғыз бір полипептидтік тізбекті кодтайтын нуклеотидтер қатары:
A. Аллель
B. Ген
C. Цистрон
D. Рекон
E. Мутон
*Рекон:
A. Цистрон
B. Мутон
C. Негіздер жұбы
D. Ген
E. Аллель
*¥рыктануға дейін ооцитке түсетін гендік өнімдер (ақуыздар):
A. Морфогендер
B. Плазмалық гендер
C. Полигендер
D. Полипептидтер
E. Әртүрлі ақуыздар
*Жеке генді немесе генетикалық элементті табу үшін қолданылатын таңба -молекула:
A. Ұрыктық жасуша
B. Зигота
C. Зонд
D. Ооцит
E. Сперматозоид
*Мың негіз (нуклеотид, нуклеотидтік жұп):
A. Цистрон
B. Клон (ағза)
C. Килобаза
D. Колинеарлық
E. Бір ген
*Бір ағза жасушасының ядросын басқа ағзаның ядросы жоқ жұмыртқасына ауыстыру арқылы өсірілген ағза:
A. Цистрон
B. Клон
C. Килобаза
D. Колинеарлық
E. Бір ген
*Ағзадағы амин кышқылдары қатарының өзі кодтайтын нуклеин қышкылының нуклеотидтер қатарына тікелей сәйкес келуі:
A. Цистрон
B. Клон
C. Килобаза
D. Колинеарлық
E. Бір ген
*Репликацияның бағыты:
A. 3'→5'
B. 5'→3'
C. А→Т, Г→Ц
D. Солдан оңға қарай.
E. Оңнан солға қарай.
*Трансляция бағыты:
A. 3'→5'
B. 5'→3'
C. А→Т, Г→Ц
D. Солдан оңға қарай.
E. Оңнан солға карай.
* Транскрипция бағытьг:
A. 3'→5'
B. 5'→3'
C. А→Т, Г→Ц
D. Соддан оңға карай.
E. Оңнан солға қарай
*Әртүрлі типтегі жасушаларға айналып кету қабілеті бар көпжасушалы ағзанын жасушасы:
A. Діңгектік (өзектік)
B. Дифференциацияланған
C. Соматикалық
D. Эукариоталық
E. Прокариоталық
*Жасушаның кез келген маманданған жасушалардың біріне айналып кете aлy қабілеті:
A. Діңгектік (өзектік)
B. Тотипотенттілік
C. Соматикалық
D. Эукариоталық
E. Прокариоталық
*Ағзаның морфологиялық, физиологиялық, биохимиялық, мінез-қылықтық немесе дискретті (үзік) бірлігі:
A. / Хромосома
B. / Ген
C. / Жасуша
D. / Белгі
E. / Фермент
Достарыңызбен бөлісу: |