Пәндерінің барлық мамандықтарға арналған дәрістер жинағы Психологиядағы ұлттық сананы қалыптастыру контекстіндегі тұлға


Ф.Ницше дүниені қабылдау мен шығармашылық негізінде екі бастау



бет23/34
Дата21.10.2022
өлшемі108,17 Kb.
#154379
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   34
Байланысты:
Дәрістер жинағы

Ф.Ницше дүниені қабылдау мен шығармашылық негізінде екі бастау : апполондық және дионистік жатыр деді. Ф.Ницше үшін Апполон- Эллады руханилық жүзеге асуы, күдік жан, құдайлық ақиқаттың, аспан стихиялық, тыныштық, реттіліктің, шаманың, далалық пен өзін шектеудің, алтын ортаның иегері: Дионис- жер стихиясының құдайы, жер өңдеудің өнімділіктің құдайы, өсімдік дүниесінің, шарап дайындаудың, жүзім өсірудің қамқоршысы, сезімталдықтың, эмоциялықтың, сезімдер қопарылысының, қуаныштың, көңіл көтерудің, кез келген атқарушылықтың кез келген шамадан асуының құдайы.
3.Мәдениет теориясы-бұл мәдениеттің шығу тегін, мәнін, құрылымын, қызметін оқытады. мәдениет теориясын сондай -ақ мәдениет философиясы деп атайды. Мәдениет социологиясы-бұл нақты қоғамдағы мәдени процестерді зерттейді. Мәдениет филологиясы-әртүрлі жазба ескерткіштер арқылы мәдениетті таниды. Этнологиялық мәдениет-әр халықтың өз ерекшелігін білдіретін дәстүр-салттарды оқытады.
Мәдениеттану жеке пән ретінде XIX ғасырдың соңғы ширегінде қалыптаса бастады, сондықтан да оны әлі де болса да буыны бекімеген жас ғылымдар саласына жатқызамыз. Мәдениеттану - мәдениет туралы ғылым, сонымен қатар философиялық ілім.

Бақылау сұрақтары:

  1. Мәдениет түсінігінің анықтамасы?

  2. Мәдениеттану ғылымы басқа қандай ғылым салалрымен байланысты?

  3. Мәдениеттің ғылым ретінде қалыптасуына әсер еткен концепциялар?



Дәріс 10.Мәдениет анатомиясы

1.1Мәдениет формасы. Мәдениеттің тарихи этапы


1.2.Технология мен техниканың қазіргі заман мәдениетіндегі орны

Мәдениет формасы. Негізінде мәдениеттің үш формасы бар. Жоғары мәдениет, халықтық мәдениет және бұқаралық мәдениет. Ежелгі мәдениеттер мен өркениеттердің ошағы Египет, Вавилон, Иран, Үнді, Қытай. Дүниежүзілік тарихтағы мәдениеттер өздерінің тұтастығы мен көп түрлілігі мен ерекшеленеді. Алғашқы адамдардың руханимәдениетінің синкреттік дүниетанымының келуі. Көне шығыстық діндердің, алғашқы жазба мәдениеті мен материалдық мәдениеттердің өзара байланыста болуы. Адамзат даналығы мен кеменгерлілiгінің арқасында мәдениет жаңа сатыға көтерілді. Өз кезегінде алғашқы қауымдық құрылыс мәдениеті дүниежүзілік мәдениеттің негізін қалауда орасан зор роль атқарды. Ол негіздер әлеуметтік ұйым, тіл, өнер, салт-дәстүрлер, наным, сенімдер, білім, туысқандық қарым-қатынастар, т.б.


Ежелгі Греция мен Рим мәдениетінiң әлемдік өркениетте алатын орны ерекше. Тарихта біз оны антикалық (көне) мәдениет деп атаймыз. Бұл термин латынның «антиквус» деген сөзінен енген. Бұл тарихи көне мәдениет Еуропаның барлық халықтары өнерінің, көркем әдебиетінің, философияның, театрдың дамуына саяси және құқықтық көзқарастарының қалыптасуына елеулі ықпал жасады. Антика дүниесінің мәдениеті 1-мың жылдықтың алғашқы ғасырында қалыптасқан, соңы v-ғ Рим империясының құлауымен аяқталады.
Осы шығармадан кейінгі өнер саласындығылар нәр алып отырған, бұл грек поэзиясынан халық қиялынан шыққан бейнелердің жан-жақты көрсетілуі.
Қазба дүниелерден талдау жасағанда Гомерлік кезеңнің IX-XIII ғ. рулық құрылыстың орнына біртіндеп таптық қоғам қалыптаса бастаған. Өмір үшін күрестің яғни күрес бар жерде өлім бар, күрес бар жерде жеңіс бар –деген өмірлік қағидаларға грек философы Протогор былай деген «Адам - бар дүниенің өлшемі». Дегенмен адамнан гөрі құдiретті құдайлар бейнелерінің көптен берілуі – грек мифологиясына тән қасиет болып саналады.
Гомер дәуірінен келіп жеткен - аю өрнектер, құмыралар, қоладан жасалынған құмыралар, мүсіндер жатады. Құмыраны әшекейлер үшін геометриялық стильді қалыптастырды.
Афинада көлемі адам бойындай құмыралар қара лактармен боялып шығарыла бастады.
Керамикадан жасалынған мүсіндердің дамуы. Өмір шындығына бейнелеудегі талпыныстармен қатар, сол кездегі адамдардың дүние - талпынысының биіктен көрінуін байқауға болады.
Алфавиттің жаңа нышандары пайда болды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   34




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет