Пәні бойынша «050117»- «Қазақ тілі мен әдебиеті», мамандығының 3 курс студенттерінің білімін бақылауға арналған
“Сырдария” университеті Бекітемін
жүктеу/скачать 2,27 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Мамандық: 050117 “Қазақ тілі мен әдебиеті”
- А) Оғыз-наме дастаны
“Сырдария” университетіБекітемінКафедра меңгерушісі________ _____________200__ж Қорытынды бақылауға арналған тестілікемтихан сұрақтары Факультет: “Филология психология” Кафедра: “Қазақ тілі мен әдебиеті”
Кредит саны: 3 Курс: 3, семестр 5 Топ – Қт – 17 Тест сұрақтарының саны: 200 Құрастырған: Байболова А.Ж. Жетісай – 2009ж
Шешендік өнер қай елдерде өркендеп дамыған. А) Мысыр, Вавилон, Ассирия, Қытай, Үндістан. Ә) Орта Азия, Қытай, Мысыр, Үндістан. Б) Мысыр, Қазақстан, Өзбекстан. В) Ассирия, Вавилон, Мысыр. Г) Қытай, Үндістан, Мысыр Қазақстан.
Шешендік өнердің өкілдерін атаңыз. А)Қазыбек,Жиренше,Демосфен Ә) Демосфен,Цицерон,Ілияс Б) Цицерон, Абай, Сәкен В) Әйтеке, Ахмет, Шоқан Г) Төле, Абай, Ыбырай Шешендік өнердің отаны. А) Афин, Рим Ә) Верный, Рим Б) Эллин, Германия В) Англия, Рим Г) Эллин, Франция Шоқанның пікірінше би атағын алу үшін қанша шарт қойылған. А) 2 Ә) 4
Б) 6 В) 7 Г) 5 Белгілі 1 мәселеге байланысты тапқыр ой, көркем тілмен айтылған және халық жиі қолданып , сөйлемдік құрамы қалыптасқан жүйелі, үлгілі сөздер қалай аталады. А) Шешендік сөздер Ә) Жұмбақ Б) Мақал-мәтел В) Жаңылтпаш Г) Фразеологиялық тіркес Жиренше шешен кімдердің тұсында өмір сүрген. А) Әз Жәнібек хан мен Асан қайғы Ә) Абылай хан мен Би Темір Б) Елтеріс қаған мен Күлтегін В) Қорқыттың Г) Өзбек хан мен Орыс хан Асан қайғы қай ғасырда өмір сүрген. А) ХІҮ-ХҮ ғ.ғ Ә) Х-ХІІ ғ.ғ Б) Ү-ҮІІІ ғ.ғ В) ХІІ-ХІІІ ғ.ғ Г) ХІХ ғ.ғ Жорамал бойынша Әз Жәнібек хан мен Асан қайғы тұсында қандай шешен өмір сүрген. А) Жиренше Ә) Қарашаш Б) Майқы В) Жамбыл Г) Сүйінбай Майқы би қай ғасырларда өмір сүрген. А) ХІІ-ХІІІ ғ.ғ Ә) ХІХ ғ.ғ Б) ХҮ-ХҮІІ ғ.ғ В) Ү-ҮІІ ғ.ғ Г) Х-ХІІ ғ.ғ 10.Қазақта шешендік өнердің бір дамыған дәуірі. А) ХҮІІ-ХҮІІІ ғ.ғ Ә) Х-ХІІ ғ.ғ Б) Х-ХҮ ғ.ғ В) ҮІ-ХІ ғ.ғ Г) Ү-ҮІІ ғ.ғ 11.Көш бастау қиын емес,- Қонатын жерде су бар Қол бастау қиын емес,- Шабатын жерде жау бар. Шаршы топта сөз бастау қиын,- Шешімін адам таппас дау бар ? Үзіндіні қай жырау айтқан А) Бұқар Ә) Асанқайғы Б) Жиренше В) Қазыбек Г) Сырым 12. Протагор қай ғылымның іргетасын қалаған. А) риторика Ә) ғылыми-сала Б) философия В) теория заңы Г) би өнері 13.Риторика еңбегін жазған кім. А) Марк Антоний Ә) Аристотель Б) Цицерон В ) М. Ломоносов Г) Луций Крам 14. Біржан Қожагұлұлы қай жерде дүниеге келген. А) Көкшетау облысында Ә) Қарағанды облысында Б) Қызылорда облысы В) Қостанай облысы Г) Қармақшы ауданы 15. Біржанның өлеңдерін көрсетіңіз. А) Ләйлім, Жамбас сипар Ә) Тарту, Адасқақ Б) Айтбай, Кедей В) Оян қазақ, Көкшетау Г) Тентек, Маса. 16. Обалың Есімбек пен Тұрысбекке, Күйеуің жаман екен, ей, бейшара Үзіндіні Біржан сал кімге айтқан. А) Сара Ә) Самал
Б) Сапаркүлге В) Сандуғаш Г) Сұлушаш 17. Екі жақсы қосылса бірін-бірін сыйлайды. Екі жаман қосылса кең дүниеге сыймайды.- бұл мақал ма мәтелме А) мақал Ә) еркін тіркес Б) сөздің көп мағыналығы В) нақыл сөз Г) мәтел
18. Мақал неше бөлімнен тұрады. А) 2
Ә) 4 Б) 6
В) 3 Г) 5
19. Мәтел неше бөлімнен тұрады. А) 1
Ә) 2 Б) 4
В) 6 Г) 8
20. Біржан мен Сара айтысын кім жазған. А) Әріп Тәңірбергенов Ә) Ы. Шөреков Б) А. Байтұрсынов В) А. Құнанбаев Г) Ы. Алтынсарин 21. “Қысқы баспана” ертегісі, ертегінің қай түріне жатады. А) хайуанаттар ертегісі Ә) реалистік ертегі Б) қиял-ғажайып ертегісі В) аңыз ертегісі Г) жұмбақ ертегісі. 22. Жоқтау қай кезде айтылады. А) Жақын адамынан айырылғанда Ә) Қызды ұзатқанда Б) Той бастарда В) Беташарда Г) Жиналыста 23. Құм жиылып тас болмас, Құл жиылып бас болмас-деген мақал қай таптың өкілдерініңкі А) Үстем тап өкілдерінікі . Ә) Ел, жұрттікі Б) Қаналушы таптардікі В) Жеке адамдардікі Г) Данышпандардікі 24. Күлдіргі ертегілерді көрсетіңіз. А) Алдар көсе Ә) Күн астындағы Күнекей қыз Б) Ақ қасқыр В) Түлкі мен бөдене Г) Аяз би 25. Қазақ ауыз әдебиетінде ең алғаш шешен деп аталған кісілер А) Қазыбек би Ә) Жиренше Б) Төле би В) Сырым Г) Шоқан 26. Қазақтың мақал-мәтелдерін алғаш қағаз бетіне түсірген ғалым. А) Ш. Уалиханов Ә) М.Әуезов Б) А. Байтұрсынов В) Ы. Алтынсарин Г) Е. Ысмайылов 27. Шешендік сөйлеу дегеніміз. А) процесс Ә) көркем шығарма Б) стилі В) шешеннің рухани дүниесі Г) шешеннің сөйлеу мәнері 28. Төле би қанша жасынынан бастап ел билеу ісіне ынтасы ауған А) 15 Ә) 10
Б) 13 В) 9
Г) 6 29. Риториканың негізі А) философия, стилистика, ойшылдық Ә) педагогика, психология Б) әдебиет, философия, ойшылдық В) философия, стилистика, педагогика Г) педагогика, стилистика 30. Риторика қанша бөліктен тұрады А) 5 Ә) 6
Б) 8 В) 7
Г) 10 31. Шешендік өнердің теориясы хақында үш ғылыми трактат жазып қалдырған тарихи қайраткер А) Цицерон Ә) Сократ Б) Демосфен В) Аристотель Г) Эскин 32. Қорқыт ата күмбезін 1960 жылы су шайып кеткеннен кейін, қайта тұрғызылған жылы. А) 1980 ж Ә) 1970 ж Б) 1975 ж В) 1979 ж Г) 1985 ж 33. “Оғыз-наме” дастаны қанша циклдан тұрады А) қырықтан астам Ә) жиырма шақты Б) алты В) он екі Г) сегіз 34.Қорқыт ата кітабының қанша қолжазба нұсқасы бар А) 2 Ә) 10
Б) 12 В) 6
Г) 5 35.Қорқыт жайындағы жырлар ең алғаш қай ғасырда туған. А) ҮІІІ ғ Ә) ҮІІ ғ
Б) ХІІ ғ В) ХІХ ғ
Г) ХҮ ғ 36. Махмуд Қашқари қай қалада дүниеге келген. А) Баласағұнда Ә) Отырарда Б) Сайрамда В) Фарабта Г) Ташкенде 37. Жүсіп Баласағұн қай ғасырдың өкілі А) ХІ ғ Ә) ҮІІІ ғ Б) ХҮ ғ В) ХІІІ ғ Г) ХІХ ғ 38. “Құтты білік ” дастанының авторы кім А) Ж. Баласағұн Ә) М. Қашқари Б) З.М. Бабыр В) С. Сарай Г) Ә.Құтбаев 39. “Құтты білік” дастанының қанша нұсқаса бар А) 3 Ә) 2
Б) 5 В) 7
Г) 12 40. “Қорқыт-ата ” кітабынының қанша қолжазба нұсқаса бар? А) 2
41. “Қорқыт –ата ” кітабы қанша жырдан ( оғыз-намеден) тұрады А) 12
42. Қорқыт ата күмбезін қай жылы су шайып кеткен А) 1960 ж
43. Қырықтан астам цикл-хикаядан тұратын дастан. А) Оғыз-наме
44. Ж. Баласағұн дастанын қай жылы жазып бітірген. А) 1070
45. “Құтты біліг” дастанының бүгінгі күнге сақталып жеткен қанша нұсқаса бар А) үш
46. Шешендік өнердің өкілдерін атаңыз А) Демосфен. Қазыбек би Ә) Ш. Уәлиханов, А.Ф. Кони Б) А. Байтұрсынов. Төле би
Г) Ж. Жабаев. С. Торайғыров 47. Асан қайғы қай ханның тұсында өмір сүрген А) Жәнібек хан Ә) Жәңгір хан Б) Сартақ хан В) Өзбек хан Г) Берке хан 48. Жиренше шешеннің жарының аты А) Қарашаш Ә) Жібек Б) Қаршыға В) Құртқа Г) Сұлушаш “Диуани лұғат ат -түрік” сөздігі қанша томдық болып жарық көрді. А) үш Ә) екі
Б) төрт В) алты Г) сегіз “Диуани лұғат ат -түрік” қай жылы жазылды. А) 1074 Ә) 1073
Б) 1070 В) 1056
Г) 1075 “Құтты білік” дастанындағы ең басты мәселе А) Ел басқару Ә) Күлтегін Б) Алып ер Тұңға
“Құтты білік” дастанының негізгі кейіпкері А) Күнтуды Ә) Күлтегін Б) Білге қаған
“Ер Төстік” ертегісі ертегінің қай түріне жатады А) Қиял-ғажайып ертегісі Ә) Тұрмыс- салт ертегісі Б) Аңыздар
Біржан Сара айтысы айтыстың қандай түріне жатады А) Ақындар айтысы Ә) Дін айтысы Б) Қыз бен жігіт айтысы В) Жұмбақ айтысы
Алдар Көсе әңгімесіндегі жағымсыз кейіпкерлер А) Бізбике, Шық бермес Шығайбай, байдың әйелі Ә) Алдар көсе, Асан Б) Жиренше, Асан, Ханзада
“Ер Төстік” ертегісі қандай ертегі А) Қиял-ғажайып ертегіс Ә) тұрмыс-салт ертегісі Б) аңыздар
Үйлену салтына байланысты туған өлеңдер А) той бастар, жар-жар, сыңсу, бет ашар Ә) Жар-жар, жоқтау, естірту Б) бесік жыры, наурыз жыры, бет ашар
Діни ұғымдарына байланысты туған шығармалар А) Бәдік, арбау, жалбарының өлеңдері , жарапазан Ә) бақсы сарыны, жұмбақ Б) мақал, мәтелдер, жұмбақтар
Эпостық жыр дегеніміз қандай жыр А) батырлар жыры Ә) табиғат жыры Б) ғашықтар жыры В) аңыздар
Лиро-эпостық жыр дегеніміз не А) батырлар жыры Ә) мифология Б) ғашықтар жыры
Мәңгілік өмір іздеп, өлімнген қашқан кім? А) Қорқыт Ә) Ер Тарғын Б) Асан қайғы В) Жиренше шешен Г) Молықбай Асан қайғы не іздеді А) жер ұйық Ә) ел мен жер Б) құдық В) көп жылқы
Демосфен қай өнердің өкілі А) шешендік өнер Ә) би өнердің Б) қол өнер
Жер ұйықты іздеген кім А) Асан қайғы Ә) Қорқыт Б) Жиренше
Қырықтан астам циклдан тұратын қандай дастан А) Оғыз-наме дастаныӘ) Құтты білік дастаны Б) Диуани лұғат ат-түрік В) Қорқыт ата кітабы Г) Диуани хикмат Ж.Баласағұнның дастаны А) Құтты білік Ә) Оғыз-наме Б) диуани лұғат ат-түрік
Үш нұсқасы бар қай дастан А) Құтты білік Ә) оғыз-наме Б) диуани лұғат ат- түрік
Диуани лұғат ат-түрік кітабының авторы кім А) М.Қашқари Ә) Әл Фараби Б) Ж.Баласағұн
Күнтуды қай дастанның кейіпкері А) Құтты білік Ә) Оғыз-наме Б) Диуани лұғат ат-түрік
“Диуани лұғат ат-түріктің” көшірме қол жазбасы қай ғасырда табылған А) ХХ ғ Ә) ХҮ ғ Б) ХІІ ғ В) ХІХ ғ Г) ХҮІІ ғ “Құтты білік” дастаны қанша тараудан тұрады А) 85 тараудан Ә) 65 тараудан Б) 90 тараудан В) 50 тараудан Г) 55 тараудан “Құтты білік” дастаны қанша бәйіттен тұрады А) 6500-ден Ә) 7500-ден Б) 5500-ден В) 10500-ден Г) 1200-ден “Құтты білік” кітабы қандай сарындас жазылған А) ақыл-өсиет, дидактикалық сарындас Ә) мемлекеттік дұрыс басқару жайында Б) халықтың тұрмыс жағдайы жайында В) батырлар жайында Г) ақыл-өсиет жайында “Құтты білік дастанындағы Наманган нұсқасы қай шаhарда табылған А) Өзбекстан Ә) Қазақстан Б) Орхон В) Қытай Г) Талас Қарахан мемлекетінің алып тұлғалары А) Ж.Баласағұни мен М. Қашқари Ә) Жиренше мен Әйтеке Б) Төле би мен Қазыбек би В) Сырым мен Жиренше Г) Қаз дауысты Қазыбек би мен Сырым Қазақ шешендік өнердің тарихын қанша кезеңге бөліп қарастыруға болады. А) 3 Ә) 4 Б) 6 В) 8 Г) 2 Римдіктер сөз зергерлерін қанша топқа жүйелеп бөлген А) 4 Ә) 5 Б) 7 В) 10 Г) 12 Шешендік өнер қанша қайнар бұлақтан сусындайды. А) 3 Ә) 6 Б) 2 В) 4 Г) 5 Атақты би Ақтайлақ Байғара ұлы қай жылдарда өмір сүрген А) 1720-1816 Ә) 1730-1856 Б) 1755-1875 В) 1650-1780 Г) 1710-1891 Ақылмен ойлап білген сөз, Бойыңа жұқпас, сырғанар. Ынталы жүрек сезген сөз, Бар тамырды қуалар,- деп қай шешен айтқан А) Төле би Ә) Сырым Б) Абай В) Қазыбек би Г) Жиренше Тақырып таңдауда ең қажеттісі А) өзіңе де, тыңдармандарға да қызықты әр өзекті болуы Ә) шешендік сөздерді жатқа айту және жаздыру Б) Тақырып қысқа айқын болуы В) Өзі таңдаған шешендік сөздерін жазып алу Г) тілдік шеберліктерін, шешендік әдістерін де көңіл аудару Айтыс өлеңдерін мазмұнына қарай қанша топқа бөлеміз А) 2 Ә) 4 Б) 6 В) 8 Г) 3 Халықтың тұрмыс тіршілігіне, әдет-ғұрып салтына байланысты туған айтыстар А) жар-жар, бәдік айтысы, дін айтысы, жұмбақ айтысы. Ә) жан-жануарларларға арналған айтыс Б) өлі мен тірі айтысы, дін айтысы В) бәдік айтысы, өлі мен тірі айтысы Г) жұмбақ айтысы, қыз бен жігіт айтысы Біз қазақ деген мал баққан елміз, бірақ ешкімге соқтықпай, жай жатқан елміз; елімізден құт береке қашпасын деп, жеріміздің шетін баспасын деп , найзаға үкі таққан елміз- деп қай би шешен айтқан А) Қазыбек би
Қазыбек қанша жасында батылдығымен әрі сөзге шешендігімен ерекше көзге түскен. А) 14 жасында Ә) 12 жасында Б) 15 жасында В) 18 жасында Г) 10 жасында Төле би қай ғасырларда өмір сүрген А) ХҮІІ-ХҮІІІ ғ Ә) ХҮ-ХҮІІ ғ Б) ХІХ-ХХ ғ В) ХҮІ-ХҮІІ ғ Г) ХҮ-ХІХғ он төрт жасынан батылдығымен, әрі сөзге шешендігімен көзге түскен би-шешен А) Қазыбек би Ә) Әйтеке би Б) Төле би В) Сырым шешен Г) Абай 6500 бәйіттен тұратын дастан А) Құтты білік Ә) Диуани лұғат ат-түрік Б) Оғыз -наме В) Мұхаббат наме Г) Қорқыт ата кітабы “Оғыз” - түркі халықтарының теңдесі жоқ А) батыры, әскери қолбасшысы Ә) ақыны Б) атақты тарихшысы В) атақты жауынгері Г) би шешені Оғыз-наме жырының қанша нұсқасы бар А) 2 Ә) 4 Б) 5 В) 6 Г) 3 Оғыз-наме қай дастанмен кейбір тұстары өзара үндесіп жатады А) Қорқыт ата кітабы Ә) Құтты білік кітабы Б) Диуани лұғат ат-түрік В) Шешендік өнер Г) Абай жолы Оғыз наме дастанында әрбір циклда кім туралы белгілі бір оқиғалар ғана баяндалады. А) Оғыз қаған Ә) Күлтегін Б) Ай қаған В) Күнтуды Г) Хиуанның ханы Махамбет Өтемісұлы қай облыстан дүниеге келген А) Орал олысы Орда ауданы Ә) Жамбыл облысы Б) Шымкент облысы В) Алматы облысы Г) Семей облысы М. Өтемісұлы қай жылы дүниеге келген. А) 1804 жылы Ә) 1810 жылы Б) 1890 жылы В) 1855 жылы Г) 1875 жылы Ахмет Байтұрсынов қай жылы дүниеге келген А) 1873 ж Ә) 1875 ж Б) 1855 ж В) 1750 ж Г) 1780 ж
А.Байтұрсынов 1913 жылы Орынборда алғаш қандай газет шығарды. А) “Қазақ” Ә) “Жас алаш” Б) “Егеменді Қазақстан” В) “Тіл құрал” Г) “Әдебиеттанытқыш”
А.Байтұрсыновтың қазақ әдебиеттану ғылымына еңбегі А) тіл құралы атты еңбегі Ә) Оқу құрал Б) “әдебиеттанытқыш ” еңбегі В) “Баяншы” Г) Практикалық грамматика
А. Байтұрсынов қай облыста дүниеге келген А) Қостанай облысы Ә) Ақтөбе облысы Б) Ақмола облысы В) Алматы облысы Г) Көкшетау облысы
Қыз бен жігіт айтысының өлеңдік құрылысы қанша буынды өлең түрінде келеді А) он бір буынды Ә) он екі буынды Б) он сегіз буынды В) алты буынды Г) он тоғыз буынды
Дін айтысында екі ақынның бір біріне берген сұрақтары қандай түрінде айтылады А) сұрау-жауабы түрінде Ә) әзіл арқылы Б) көңіл сырын арқылы В) әзіл қалжыңға айналдыру Г) өлең айту үшін
Біржанның әкесі кім А) Тұрлыбай Ә) Әлібек Б) Балабек В) Болат
Г) Қабыл Біржанның қанша ағасы болған А) 2 Ә) 3
Б) 4 В) 6
Г) 5 Айтысының ішінде ең көркемі, ақындық тілге бай айтыс түрі А) Біржан мен Сара Ә) Омарқұл мен Тәбия Б) Шөже мен Балтаның В) Жамбыл мен Құлмамбет Г) Досмағамбет пен Жамбыл
Шақыртып, осында алдырт күйеуіңді, Көрейін таңдап қосқан сыңарыңды,- деп Сараға айтқан ақын кім А) Біржан Ә) Омарқұл Б) Құлмамбет В) Жамбыл Г) Әлібек Төле қанша жасынан ел билеу ісіне ынтасы ауған. А) он бес Ә) он жеті Б) он екі В) жеті
Г) бес Төленің әкесі А) Әлібекұлы Ә) Датұлы Б) Келдібек ұлы В) Шақшақұлы Г) Қабылұлы
Қазақ тарихының білгір шежірешісі Қожаберген жыраудың дастаны А) “Елім ай” Ә) “Құтты білік” Б) “Оғыз-наме” В) “Диуани лұғат ат-түрік” Г) “Ер төстік”
“Бұл түлкі еркек болса, аттылы-сенікі, ұрғашы болса, жаяу сенікі”-деп түйін жасаған шешен А) Сырым Ә) Әйтеке Б) Шалкиіз В) Төле
Г) Қазыбек Қарындасы Сырымға берген қанша қасиеті бар А) үш Ә) бес
Б) екі В) алты
Г) жеті Қырық жігіттің ішінен Сырымды жазбай таныған кім А) қарындасы Ә) әкесі
Б) ағасы В) інісі
Г) анасы 1783-1797 жылдардағы ұлт-азаттық көтерілістің ту ұстаушысы болған қай шешен А) Сырым Ә) Махамбет Б) Ақтайлақ би В) Әйтеке Г) А. Байтұрсынов
–Дау мұраты-біту, Сауда мұраты-ұту, Жол мұраты-жету Қыз мұраты-кету-деп айтқан шешен А) Сырым Ә) Төле би Б) Әйтеке би В) Қазыбек би Г) Абай
Атақты би Ақтайлақ Байғара ұлы қай жылдары өмір сүрген А) 1720-1816 ж Ә) 1650-1720 ж Б) 1750-1860 ж В) 1690-1750 ж Г) 1630-1760 ж
Қорқыт қай ғасырда өмір сүрген А) сегізінші Ә) оныншы Б) алтыншы В) бесінші Г) төртінші “Қорқыт ата” кітабының ішіндегі ең басты қаhарманы кім А) Қазанбек Ә) Әлібек Б) Оразбек В) Ахмет
Г) Қабыл Оғыз тайпалары бірлестігі Хазар қағандығына қай жылы соғыс ашады. А) 965 жылы Ә) 985 жылы Б) 855 жылы В) 875 жылы Г) 905 жылы
“Оғыз-наме ” жырының ұйғып әрпімен жазылған нұсқасы қай қалада ұлттық кітапханасының қорында сақталып тұр А) Париждің Ә) Түрікмен шежіресінде Б) Наманганда В) Қазақстанда Г) Өзбекстанда
Оғыз батыр туралы аңыздардың араб әрпімен жазылған нұсқасының авторы-атақты тарихшы Әбілғазы бин Араб Мұхаммедханның жазып қалдырған қанша еңбегі бар А) 2 Ә) 5
Б) 4 В) 3
Г) 5 Әбілғазының жазып қалдырған еңбектерінде қай хан жайында деуге болады. А) Оғыз хан Ә) Жәнібек хан Б) Күнтуды В) Күлтегін Г) Махамбет
“Диуани лұғат ат-түріктің” көшірме қолжазбасы қай ғасырдың бас кезінде табылды А) ХХ ғ Ә) ХҮ ғ
Б) ХҮІІ ғ В) ХІХ ғ Г) ХІІІ ғ
Шешендік өнер дегеніміз не . А) Тапқыр ой, көркем тілмен айтылған, үлгілі сөздер. Б) Сөздерді белгілі дәрежеде қолдануы. В) Көркем тілмен айтылған сөз. Г) Сөздердің мағынасын, тапқыр ойларын зерттеуші Д) Үлгілі сөздер.
Шешендік сөздер неше түрге бөлінеді. А) 3 Б) 6
В) 8 Г) 5
Д) 10 Шешендік арнау дегенміз не? А) бір адамға арнайы айтылған сәлем, сын, әзіл және бата. Б) бір адамға ранайы айтылған әңгіме, әзіл-қалжың. В) мақал-мәтелдер Г) ертегілер, аңыздар Д) жұмбақтар
Қазақтың шешендік сөздерін алғаш бағалаған адам. А) Ғалым В. В. Радлов. Б) Ш. Уәлиханов В) Ы. Алтынсарин Г) А. Құнанбаев Д) М. Әуезов 125 Шешендік толғау нешеге бөлінеді? А) 5 Б) 6
В) 8 Г) 10
Д) 4 126. Ерте заманда шешендік өнер қай елдерде өркендеп дамыған. А) Мысыр, Вавилон, Ассирия, Қытай, Үндістан Б) Греция, Россия В) Моңғолия, Египит, Қытай Г) Пакистанда, Мысырда Д) Қытай, Үндістанда 127. Адам баласы әр тәуліктің қанша процентін, яғни 10-11 сағатын сөйлеу мен тыңдауға жұмасайды. А) 75% Б) 25 %
В) 90 % Г) 50 %
Д) 10 % 128. Қазақтың шешендік-тапқырлық,нақыл сөздерін алғаш жинап, жариялаушы ғалым. А) Ы . Алтынсарин Б) А. Құнанбаев В) М. Көпеев Г) Ш. Уәлиханов Д) М. Әуезов
Шешендік неше түрге бөлінеді? А) 4 Б) 6
В) 10 Г) 8
Д) 3 130. ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырларда өмір сүрген шешен билер. А) Төле,Қазыбек,Әйтеке
131. Шешендік сөздерді ауыз әдебиетінің бір саласы ретінде алғашқы зерттеуші А) С.Сейфуллин
132. Шешендік өнер қанша мақсатты көздейді А) 3 Б) 5
В) 8 Г) 6
Д) 8 133 . Шешендік даудың түрлері А) жер дауы,жесір дауы,құн дауы, мал дауы
134. Шешендік сын түрлері. А) адамға, жүйрік атқа, жерге байланысты сын.
135. Шешендік сөздің түп қазығы. А) Дерек Б) Түйіні В) Толықтылығы Г) Құндылығы Д) Шешеннің шеберлігі 136. Шешендік сөздерді қолданудағы негізгі орны. А) Талаптары түрлері
13 7.Мұхамедсәлім Кәшімовтың “Үгіт” кітабы қай жылы жариялаған. А) 1907 ж
138. Ағын судың өлгені- Алты ай қыста қатқаны. Асқар таудың өлгені- Басын бұлттың жапқаны. -деп қай шешен жазған. А) Жиренше шешен Б) Ә. Марғұлан В) Әз Жәнібек Г) Әйтеке би Д) Төлеби 139. Қазақ халқының биі Майқы қай жылдар шамасында ғұмыр кешкен. А) 1105-1225ж
140. Қазақ шешендері Төле, Қазыбек, Әйтеке билер қай ғасырларда өмір сүрген. А) ХҮІІ-ХҮІІІ ғ
В) Х-ХІІ ғ Г) ХҮІ-ХІХ ғ Д) ҮІІ-ІХ ғ 141. Қазақтың мақал-мәтелдерін алғаш қағаз бетіне түсірген ғалым. А) Ш. Уәлиханов
142.Термелі сөз дегеніміз не? А) құрылысы өлең-жырға ұқсас шешендік сөздер. Б) өлең әнмен, жыр әуенмен айтуға бейімделген сөз. В) шешендік сөздің мағынасы мен көркемдік маңызы. Г) мағыналығы бірдей сөздер. Д) бір-бірімен ұқсас шешендік сөздер 143. Шешен сөздің мақсаты. А) баяндап, сипаттап, анық түсіндіріп беру. Б) мағынасын түсіндіріп беру. В) баяндап беру, сендіру. Г) анық түсіндіріп беру. Д) айтылған сөздерді толық түсіндіру. 144. “Керей қайда барасың, Сырдың бойын көбелеп. Сен қашсаң да мен қойман, Арғымағым жебелеп”- деп керейге айтқан тақпағын қай жырау айтқан. А) Бұқар жырау Б) Доспамбет жырау
145 . Аристотельдің қандай еңбегін білесің. А) Риторика.
146 . Шешендік өнердің атасы кім. А) Демосфен Б) Сократ В) Қазыбек Г) Жиренше Д) Әйтеке 147. Толғау сөздерінің бір түрі. А) шешендік жұмбақ Б) шенешдік сын В) шешендік дау Г) шешендік өнер Д) шешендік арнау 148. Шешендік толғаудың бір тармағы. А) шешендік жауап Б) шешендік жұмбақ
149. Сөз өнері Орхон ескерткіші қай ғасырда болған. А) ҮІІ ғ
150. Көне түркі шешендігін көрсетер ғаламат жырға қандай жырлар жатады А) Манас жыры, Қорқыт ата жыры Б) Қозы Көрпеш-Баян сұлу В) Алпамыс жыры, Манас жыры Г) Қобыланды, Қоштасу жыр Д) Қорқыт ата, Қозы Көрпеш –Баян сұлу 151. Ж. Баласағұнның “Құтадғу білігін” дастаны неше тарауға бөлінеді А) 73
152. Сырымға қарындасының берген қасиетті. А) батырға берген тұлғасы, өжет мінезі, асқан даналығы
153. Атақты би Ақтайлақ Байғара ұлы қай жылдары өмір сүрген. А) 1720-1816 ж
154. Бөлтірік батыр қай елден шыққан А) Ысты елі
155. Сырымда неше қасиет бар . А) 3
156. Ұлт-азаттық көтерілістің ту ұстаушысы Сырым қай жылдары болған. А) 1783-1797 ж Б) 1883-1898 ж В) 1723-1783 ж Г) 1694-1705 ж Д) 1653-1699 ж 157. Риторика дегеніміз не. А) Шешендік өнер туралы ғылым. Б) Мақал-мәтелдер В) Шебер сөйлеу өнері туралы ғылым Г) Шешендік арнау туралы ғылым Д) Жұмбақтар, өнерлер туралы ғылым 158. Риторика ғылымының негізін салған кім. А) Протагор Б) Платон В) Ш.Уәлиханов Г) Демосфен Д) Сократ 159. Шешендік сөздердің түрін көрсет. А) кеңес сөз, билік сөз, салтанатты сөз Б) шешендік арнау, шешендік сын, шешендік дау. В) халық сөз, би-шешендер сөзі. Г) бір адамға арнайы айтылған сөз, әңгіме. Д) бір адамға айтылған сәлем, әзіл және бата. 160. Грециядан кейінгі шешендік өнер ерекше дамыған ел. А) Рим Б) Афины
В) Эллада Г) Қытай
Д) Францияда 161. Шыңғыс ханның кеңесшісі, әрі көмекшісі А) Майқы би Б) Әйтеке би В) Төле би Г) Сырым
Д) Қазыбек би 162. Халықтың тәуелсіздігі жолында жол бастаған шешендер А) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би Б) Сырым , Ақтайлақ би В) Жиренше, Төле би Г) Тайкелтір би, Әйтеке би Д) Майқы би, Аяз би 163. Төле би қанша қасиеті бар А) 4 Б) 6
В) 3 Г) 7
Д) 2 164. Наданнан жаман туады, Жаманнан сараң туады, Сараңнан арам туады, Арамнан содыр туады, Содырдан соқыр туады, Соқырдан қотыр туады- деп айтқан қандай шешен А) Бөлтірік шешен Б) Сырым шешен В) Әйтеке Г) Ақтайлақ би Д) Абай
165. Сот реформасы жайында еңбекті кім жазған А) Ш. Уәлиханов Б) М. Әуезов В) С. Сейфуллин Г) Ы. Алтынсарин Д) А. Құнанбаев 166. А. Байтұрсынов шешен сөзді неше түрге жіктеп саралаған А) 5
Б) 6 В) 3
Г) 7 Д) 10
167. Шешен сөздерінің жанрлық түрлері А) лекция, баяндама, жарыс сөз Б) бір-біріне қарама-қарсы сөз В) шығарма, мазмұндама, пікір Г) баяндама, сұхбат Д) айтыс,жарыс сөз 168. Бұхар жырау қай ауылда туылған А) Баянауыл Б) Жалайыр елі В) Ысты елі Г) Таздар елі Д) Найман 169. Бұхар жырау қай жылы туылған А) 1693 жылы Б) 1689ж В) 1710 ж Г) 1675 ж Д) 1658 ж 170. Абылай ханның абызы кім болған А) Бұхар жырау Б) Доспамбет жырау В) Шалкиіз жырау Г) Қазтуған Д) Махамбет 171.Лекция, баяндама жарыс сөздер қай шешендік сөздерге жатады. А) жанрлық Б) шешендік сын В) шешендік өнер Г) поэзия Д) шешендік жұмбақ 172. Бұхар жыраудың қанша ұлы бар А) 3
Б) 6 В) 5
Г) 4 Д) 2
173. Бұхардың әкесі А) Қалқаман батыр Б) Махамбет В) Сырым
Г) Ақтайлақ би Д) Төлеби 174. Ысты елінен шыққан ақын әрі шешен кім А) Бөлтірік Б) Әйтеке би В) Сырым
Г) Төле би Д) Қазыбек 175. Протагор қандай ғылымның негізін салған ? А) Риторика Б) Философия В) шешендік теория Г) сөйлеу стильі Д) шешендік өнер 176. Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би халықты қандай күреске бастаған. А) халықты азаттық күреске Б) бостандыққа шығуға В) жетім жесірлерді қорғауға Г) халықтың билігін алуға Д) кедей халқын бас бостандығын алуға 177. Шешендік өнер қай салалармен байланысты А) халықтық педагогика, әдебиет, тіл, тіл мәдениеті Б) логика, психология, философия В) психология, педагогика Г) тіл мәдениеті, әдебиет Д) логика, педагогика 178. Бұхар жырау қай ханның ақылшы биі болған А) Абылай Б) Қазтуған В) Махамбет Г) Тәуке Д) Әйтеке 179. Демосфен қандай өнердің негізін қалаған А) шешендік өнер Б) би өнері В) ән өнері Г) саз өнері Д) философия Мысыр , Вавилон, Үндістан елдерінде ерте заманда өнердің қай түрі қарқындап дамыған. А) шешендік өнер Б) сәулет өнері В) би өнері Г) ғылым өнер Д) ән өнері 181. Шешендік өнер қай ғылымдармен байланысты. А) халықтық педагогика, әдебиет, тіл, тіл мәдениеті Б) психология, педагогика В) тіл мәдениеті, әдебиет Г) логика, психология, философия Д) әдебиет, тіл, тіл мәдениеті 182.Қай ханның тұсында «Жеті жарғы» дүниеге келген А) Тәуке хан
Б) Абылай хан В) Есім хан Г) Д) Қасым хан 183. Әз Жәнібек ханмен қай шешен замандас. А) Жиренше шешен Б) Бөлтірік шешен В) Сырым шешен Г) Қазыбек Д) Әйтеке 184. Төле би қанша жасынан ел билеу ісіне ынтасы ауған А) 15 ж
Г) 25 ж
185. “Елім- ай” дастаны қай ғасырда жазылған А) ХҮІІІ ғ Б) ХҮ ғ
186. Шешендер мектебінің ұйытқысы, ұйымдастырушысы, өнер әлеміндегі жарық жұлдызы кім. А) Демосфен Б) Цицерон В) Цезарь Г) Продик Д) Протагор 187. Софистік ағымның бір көрнекті өкілі А) Платон
Г) Демосфен Д) Протагор 188. Демосфеннің айтуынша шешендіктің міндетті А) түсіндіру, ояту, ләззатқа бөлеу Б) айту, жеткізе білу В) баяндап беру Г) түсіндіру , ләззатқа бөлеу Д) ұғындыру, ояту 189. Цицерон қанша ғылыми трактат жазған А) 3 Б) 8
Г) 6 Д) 2 190. Ресейде шешендік өнердің теориясы қай ғасырда өркендей бастаған А) ХҮІІ ғ Б) ХІІ ғ
Г) ІХ ғ Д) ХҮІ ғ 191. Ш.Уәлихановтың пікірінше “Көшпелі қазақ, ноғай ұлысының философы” деп қай би, ойшыл ақынды айтқан А) Асан қайғы
В) Жиренше Г) Махамбет Д) Төле би 192. Ж. Баласағұнның 73 тарауға бөлінген қай дастан А) Құтты білік Б) Елім -ай В) Абай жолы Г) Әдебиет тарихы Д) Төле бидің тарихы 193. Асан қайғы қай рудан шыққан А) текті Б) арғын
Г) дулат Д) жағалбайлы 194. Қаздауысты Қазыбек қай жылы көз жұмған А) 1764 ж Б) 1752ж
Г) 1735 ж Д) 1790 ж 195. ХҮІІ-ХҮІІІ ғасырларда қандай шенендері өмір сүрген А) Төле би, Қазыбек би, Әйтеке би Б) Доспамбет, Махамбет В) Төле би, Шалкиіз Г) Бұхар , Сырым Д) Жиренше, Сырым 196. Римдіктер сөз зергерлерін қанша топқа жүйелеген А) 4 Б) 5
Г) 2 Д) 7 197. Қазыбек қанша жасында көз жұмған. А) 97 жасында Б) 75 жасында В) 55 жасында Г) 85 жасында Д) 69 жасында
Жер ұйықты іздеген кім А) Асан қайғы Ә) Қорқыт Б) Жиренше
Қырықтан астам циклдан тұратын қандай дастан А) Оғыз-наме дастаныӘ) Құтты білік дастаны Б) Диуани лұғат ат-түрік В) Қорқыт ата кітабы Г) Диуани хикмет 200. Ж.Баласағұнның дастаны А) Құтты білік Ә) Оғыз-наме Б) диуани лұғат ат-түрік В) Бақыт жолын сілтеу Г) Қорқыт ата кітабы жүктеу/скачать 2,27 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|