Пәннің коды: djb 3221 Курсы : 3 кредит

Кафедра мәжілісінде талқыланды.

Кафедра меңгерушісі, м.ғ.к., доцент Әлдешев А.Ә.

Жаңа туылған бала – ересек адамның кішіреймеген көшірмесі, ол өзін емізулі және ересек балалардан ажырататын анатомиялық-физиологиялық қасиеттерімен ерекшеленеді. Сондықтан осы даму нормаларын білу қажет.

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

9. 
   Әдебиеттер:
   

1.В.Р.Вебер, Г.И. Чуваков, В.А. Лапотников “Основы сестринского дела ” М.М 2001 ж .

2.Т. П. Обуховец “Сестринское дело практикум”М. 2002ж.

3.Т. С. Щербакова”Справочник сестринского дела”М.2003ж.

4.В. А. Лебедь, А.В.Вязмитина, В.Н.Дунайцева, Е.А.Овчарова

"Сборник задач и тестов для студентов мед колледжей". Феникс 2003.г.

5.С.А.Мухин, И.И.Тарновская "Общий уход за больными" М.М.1989.г.

6.Н.А.Мухин, В.С.Моисеев "Основы клинической диагностики внутренних болезней". М.1997.г.

1.В.В.Мурашко, Е.Г.Шуганов, А.В.Пащенко."Общий уход за больными" М.М.1989.г.

2.А.Л.Гребенев, А.Щептулин. "Основы общего ухода за больными". М.М.1991.г.

3.Ю.Ф.Паутник. "Элементы общего ухода за больными".М.М.1988.г.

4.С.А.Мухина, И.И.Тарновская."Общий уход за больными".М.М.1991.г.(для мед училищ)

5.В.П.Соколов."Сестринское дело". Самара. 2000.г.

6.С.В.Кузнецов."Сестринское дело". Ростов.2002.г.

7.Ю.Ю.Елисеева . "Справочник медицинской сестры". Изд-во Эксмо,2003.г.

9. 
   Бақылау:
   

Жаңа туылған нәрестелік кезең нәрестенің туылғаннан кейінгі алғашқы ..... өмір сүруі уақыты.

А) 8-9 апта

Б) 2-3 ай

В) 12 ай

Г) 5-6 апта

Д) 3-4 апта

Ответ: Д

А) 800-500г

Б) 3400-3600г

В) 6000-7000г

Г) 1500-2000г

Д) 1000-1500г

Ответ: Б

3. Жаңа туылған нәрестенің бойының ұзындығы.

А) 48-52см

Б) 35-39см

В) 24-30см

Г) 20-18см

Д) 60-64см

Ответ: А

А) 10-15 минутына

Б) 20-30 минутына

В) 100-120 минутына

Г) 40-60 минутына

Д) 70-80 минутына

Ответ: Г

5. Жаңа туылған дені сау нәрестенің тамыр соғу жиілігі.

А) 50-70 минутына

Б) 90-100 минутына

В) 140-160 минутына

Г) 18-20 минутына

Д) 280-340 минутына

Ответ: В

А) бассүйегі жұмсақ, еңбектері қатпаған

Б) үлкен еңбектің өлшемі 1,5х1,5см

В) бассүйектің бет бөлігі ми бөлігіне қарағанда кіші болып келеді.

Г) кіндігі қылыш тәрізді өсіндімен шаттың ортасында орналасқан

Д) ұл балаларда аталық бездері енқалтада орналасқан, қыздарда үлкен жыныстық еріндері кіші жыныстық еріндерін жауып тұрады.

Ответ: А

7. Жаңа туылған дені сау нәрестенің денесінің салмағының физиологиялық өзгерісі .... құрайды.

А) дене салмағының 10-15%

Б) дене салмағының 5-7%

В) дене салмағының 20-30%

Г) дене салмағының 40-50%

Д) дене салмағының 60-70%

Ответ: Б

А) күнделікті шомылдыру

Б) емшекпен емізбеу

В) жаңа туылған нәрестенің жаялықтарын жиі ауыстыру.

Г) тері күтімінің дефектісі

Д) кіндік жарасының кеш бітелуі

Ответ: Г

9. Жаңа туылған дені сау нәрестенің шартсыз рефлекстері, мынадан басқа:

А) баланың емізу уақытынсына қарай оянуы

Б) емуі

Г) ұстап қалу

Д) көзді ашып жұму

Ответ: А

А) 2 апта

Б) 5-6 күн

В) 2 соң

Д) өмір сүрудің алғашқы сағаттары

Ответ: В
11. әйелдердің ең жоғарғы репродуктивті жүйесіне жатады... .

А) экстрагипоталамикалық құрылымдар

Б) гипоталамус

В) жұмыртқалар

Г) гипофиз

Д) жатыр

А) жатыр

В) гипофиз

Г) гипоталамус

Д) жұмыртқалар

13. жұмыртқада жыныстық гормон ... өндіріледі.

А) эстроген, андроген, прогестерон

Б) гонадотропинрилизинг-гормон, окситоцин

В) лютеиндеуші, фолликулостимуляциялаушы, пролактин

Г) кортизол, катехоламин, альдостерон, андроген

Д) адреналин, норадреналин, дофамин

14. қыз балаларда кездесетін, емдеуді керек етпейтін жағдай

А) қынаптан шырышты бөліндер болуы

Б) көлемі үлкейген клитор

В) жыныс еріндерінің жабысуы

Г) уретраның төмен түсуі

Д) анус эктопиясы

15. жүкті әйелдерді бақылау мәліметтерін енгізеді … .

А) жеке картаға

Б) ауру тарихына

В) босану тарихына

Г) амбулаторлы картаға

Д) статистикалы картаға

16. босанудан алдыңғы патронаж атқарылады… .

А) жүктілік кезінде

Б) босанудан кейін

В) гинекологиялық ауруларда

Г) аборттан кейін

Д) босану кезінде

17. біріншілік дәрігерге дейінгі акушер-гинекологиялық көмек көрсетіледі:

А) фельдшер-акушерлік пунктте

Б) жанұялық дәрігерлік амбулаторияда

В) әйелдер консультациясында

Г) перзентханада

Д) "неке және жанұя" консультациясында

18. Дені сау әйелдерде профилактикалық қарауды жылына ... рет қарау керек.

А) 1

В) 6

Д) 3

А) 2

В) 4

Д) 6

А) физикалық, психикалық денсаулығына, материальды жағдайына

Б) тек психикалық денсаулығына

В) тек физикалық денсаулығына

Г) күйеуінің денсаулығына

Д) тек материальды жағдайына

2.Нәрестенің қай белгілеріне қарай оның жетіліп туылғандығын білуге болады?

2.Құлақ саңылауларының ,табандағы қыртыстар бойынша,жыныс мүшелерінің дамуына қарай.

Сұрақтар: 1.Бұл жағдайды қалай атаймыз?

2. Сіздің іс - әрекетіңіз.

Жауаптары: 1.Сүт бездерінің физиологиялық қатаюы.

2.Ем – шараның қажеті жоқ.

Сұрақтар: 1.Нәрестенің бұл жағдайының себебі неде?

2.Сіздің іс-әрекетіңіз.

Жауабы: 1.Бұл транзиторлы қызба.

2.Балаға су және сүт беру қажет.

Контрацепция әдістері туралы түсінік беру.

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

9. 
   Әдебиеттер:
   

1.В.Р.Вебер, Г.И. Чуваков, В.А. Лапотников “Основы сестринского дела ” М.М 2001 ж .

2.Т. П. Обуховец “Сестринское дело практикум”М. 2002ж.

3.Т. С. Щербакова”Справочник сестринского дела”М.2003ж.

4.В. А. Лебедь, А.В.Вязмитина, В.Н.Дунайцева, Е.А.Овчарова

"Сборник задач и тестов для студентов мед колледжей". Феникс 2003.г.

5.С.А.Мухин, И.И.Тарновская "Общий уход за больными" М.М.1989.г.

6.Н.А.Мухин, В.С.Моисеев "Основы клинической диагностики внутренних болезней". М.1997.г.

1.В.В.Мурашко, Е.Г.Шуганов, А.В.Пащенко."Общий уход за больными" М.М.1989.г.

2.А.Л.Гребенев, А.Щептулин. "Основы общего ухода за больными". М.М.1991.г.

3.Ю.Ф.Паутник. "Элементы общего ухода за больными".М.М.1988.г.

4.С.А.Мухина, И.И.Тарновская."Общий уход за больными".М.М.1991.г.(для мед училищ)

5.В.П.Соколов."Сестринское дело". Самара. 2000.г.

6.С.В.Кузнецов."Сестринское дело". Ростов.2002.г.

7.Ю.Ю.Елисеева . "Справочник медицинской сестры". Изд-во Эксмо,2003.г.

9. 
   Бақылау:
   

2.Нәрестенің қай белгілеріне қарай оның жетіліп туылғандығын білуге болады?

2.Құлақ саңылауларының ,табандағы қыртыстар бойынша,жыныс мүшелерінің дамуына қарай.

Сұрақтар: 1.Бұл жағдайды қалай атаймыз?

2. Сіздің іс - әрекетіңіз.

Жауаптары: 1.Сүт бездерінің физиологиялық қатаюы.

2.Ем – шараның қажеті жоқ.

Сұрақтар: 1.Нәрестенің бұл жағдайының себебі неде? 2.Сіздің іс-әрекетіңіз.

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

9. 
   Әдебиеттер:
   

1.В.Р.Вебер, Г.И. Чуваков, В.А. Лапотников “Основы сестринского дела ” М.М 2001 ж .

2.Т. П. Обуховец “Сестринское дело практикум”М. 2002ж.

3.Т. С. Щербакова”Справочник сестринского дела”М.2003ж.

4.В. А. Лебедь, А.В.Вязмитина, В.Н.Дунайцева, Е.А.Овчарова

"Сборник задач и тестов для студентов мед колледжей". Феникс 2003.г.

5.С.А.Мухин, И.И.Тарновская "Общий уход за больными" М.М.1989.г.

6.Н.А.Мухин, В.С.Моисеев "Основы клинической диагностики внутренних болезней". М.1997.г.

1.В.В.Мурашко, Е.Г.Шуганов, А.В.Пащенко."Общий уход за больными" М.М.1989.г.

2.А.Л.Гребенев, А.Щептулин. "Основы общего ухода за больными". М.М.1991.г.

3.Ю.Ф.Паутник. "Элементы общего ухода за больными".М.М.1988.г.

4.С.А.Мухина, И.И.Тарновская."Общий уход за больными".М.М.1991.г.(для мед училищ)

5.В.П.Соколов."Сестринское дело". Самара. 2000.г.

6.С.В.Кузнецов."Сестринское дело". Ростов.2002.г.

7.Ю.Ю.Елисеева . "Справочник медицинской сестры". Изд-во Эксмо,2003.г.

9. 
   Бақылау: Сұрақтар:
   

1. 
   Жыныстық жетілудің қандай кезеңдерін білесіз?
   
2. 
   Екіншілік жыныстық белгілерді атаңыз?
   
3. 
   Қыз бала мен ер баланың айырмашылығы және олардың бітім ерекшеліктері?
   
4. 
   Жамбас формасы және құрылымының жыныстық айырмашылығы?
   
5. 
   Сүтбезінің қызметі және құрылымы.
   
6. 
   Менархе (қыздардың ең алғашқы етеккір келген жасы).
   

А) гипофиздің гонадотропты қызметінің төмендеуі.

Б) аналық бездерінің гормонды қызметінің белсендірілуі.

В) ФСГ –ның сыртқа шығу ырғағы орнатылмаған.

Г) ЛГ сыртқа шығу, шығу шыңы орнатылады;

Д) жоғарыда көрсетілгендердің ешқайсысы емес.

А) жатырдың денесі кішкентай, жатыр мойны көрінбейді.

Б) жатыр үлкен емес, жатыр мойнының ұзындығы жатыр денесінен 3 есе үлкен.

В) қос мүйізді пішінді жатыр.

Г) жатыр денесі жатыр мойнына 2 есе үлкен

Д) жоғарыда көрсетілгендердің ешқайсысы емес.

А) шырышты қабатының көп қатпарлануы;

Б) Этрогеннің төмен қанығуы;

В) гликогеннің шығуының жетіспеушілігі;

Г) пролиферацияның баяулауы;

Д) барлығы дұрыс;

А) 7-8см;

Б) 9-10см;

В) 10-12см;

Г) 15-18 см;

Д) 19-20 см;

А) овуляция

Б) аналық жыныс безінде сары дененің пайда болуы;

В) екінші кезеңде гестогеннің пайда болуы;

Г) барлығы емес;

Д) барлығы;

А) жоғарғы қатрдағылар төменгі қатардағылар қызметін күшейтеді;

Б) төменгі қатардағылар жоғарғы қатардағылар қызметін тежейді;

В) қатарлар қызметі бірдеңгейде;

Г) бір қатардың барлық жүйені бұзады;

Д) барлық жауап дұрыс;

7. Эстрогеннің ағзаға негізгі әсері:

А) рецепторлардың оксотогцинге сезімталдығын жояды;

Б) эндометрийдегі пролиферативті үрдісті төмендетеді;

В) эндометридің сөл шығару қызметін төмендетеді;

Г) барлық жауап дұрыс;

Д) барлық жауап дұрыс емес;

А) жатыр және түтігінің жиырылуын күшейтеді;

Б) сүйектену үрдісін күшейтеді;

В) жасушалық имуннитетті күшейтеді;

Г) барлығы дұрыс;

Д) барлығы дұрыс емес;

А) қандағы холестернді төмендетеді;

Б) біріншілік және екіншілік жыныстық белгілердің дамуын анықтайды;

В) жатырдың тонусын жоғарлатады;

Г) барлығы дұрыс;

Д) барлығы дұрыс емес;

А) Аналық жыныс безінің гормон шығару қызметінің бұзылуы,

Б) Жыныс жүйесінің органикалық аурулары,

В) ағзаның әртүрлі аурулары,

Г) барлығы дұрыс,

Д) барлығы дұрыс емес;

А) Балалық шақта инфекциялық аурумен ауруы;

Б) кіші жамбас қуысындағы мүшелердің вирустық аурулармен ауруы;

В) хромосомлы аномалия;

Г) Бәрі дұрыс;

Д) Бәрі дұрыс емес;

А) 14 жаста, етеккір 16 жаста;

Б) 12 жаста, етеккір 16 жаста;

В) 14 жаста, етеккір 18 жаста;

Г) 12 жаста, етеккір 18 жаста;
13. Жыныстық жетілудің кешігуінің клиникалық белгілері;

А) аменорея;

Б) опсоменорея;

В) олигоменорея;

Г) Бәрі дұрыс;

Д) Бәрі дұрыс емес;

А) гиполамуытың реттеу қызметінің бұзылуы;

Б) гипофиз бен гипоталамустың тұқым қуалау жетіспеушілігі;

В) инфекциялық аурулар (соз.тонзилит, ревматизм, вирусный гепатит, грипп)

Г) ашулану;

Д) Барлығы;

А) евнухоидизмі бар адам;

Б) сүйектік жасы күнтізбеге сәйкес келеді;

Г) Екіншілік жыныстық белгі дамымаған;

Д) сүт безі дамымаған;
16. Генитальді инфантилизмде жатыр денесі мен мойны сәкес келеді:

А) 1: 3;

В) 2: 1;

Д) 2; 3
17. Уақытынан бұрын жыныс белгісінің жетілуінің клиникалық көрінісі.

А) ақыл-ой дамуының кешігуі,

Б) Эмоционалды тұрақсыздық;

В) Көз түбінің өзгерістері;

Г) Екіншілік жыныстық белгілердің уақытынан бұрын дамуы;

Д) Бәрі дұрыс:
18. Гетеросексуалды түрдің уақытынан бұрын жыныстық жетілуі:

А) 10-11 жаста жыныс белгілер дамиды;

Б) еркектік екіншілік жыныстық белгілер дамиды, (дауысының жуандауы);

В) сүт безінің ұлғаюы;

Г) Етеккірдің болуы;

Д) барлығы дұрыс;

А) аналық жыныс безінің андроген секректтеуші ісігінің дамуы;

Б) бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының гипоплазиясы;

В) босану кезіндегі себептер (гипоксия, босану кезіндегі жарақат);

Г) ана құрсағындағы инфекция;
4 САБАҚ

1. Тақырыбы: Баланың физикалық дамуы мен белсенділігін бағалау. Ерте қартаюдың алдын – алу. Ерте қартаюдың (физиологиялық емес) алдын-алу.

2. Мақсаты:

Қарт адамдардың анатомиялык, физиологиялық және психологиялық ерекшеліктерін біле отырып ерте қартаюды алдын алу кажет. Физикалық дамуды бақылау баланың толыққанды және дұрыс дамуын бағалаудың негізгі кезеңі болып табылады.

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

9. 
   Әдебиеттер:
   

1.В.Р.Вебер, Г.И. Чуваков, В.А. Лапотников “Основы сестринского дела ” М.М 2001 ж .

2.Т. П. Обуховец “Сестринское дело практикум”М. 2002ж.

3.Т. С. Щербакова”Справочник сестринского дела”М.2003ж.

4.В. А. Лебедь, А.В.Вязмитина, В.Н.Дунайцева, Е.А.Овчарова

"Сборник задач и тестов для студентов мед колледжей". Феникс 2003.г.

5.С.А.Мухин, И.И.Тарновская "Общий уход за больными" М.М.1989.г.

6.Н.А.Мухин, В.С.Моисеев "Основы клинической диагностики внутренних болезней". М.1997.г.

1.В.В.Мурашко, Е.Г.Шуганов, А.В.Пащенко."Общий уход за больными" М.М.1989.г.

2.А.Л.Гребенев, А.Щептулин. "Основы общего ухода за больными". М.М.1991.г.

3.Ю.Ф.Паутник. "Элементы общего ухода за больными".М.М.1988.г.

4.С.А.Мухина, И.И.Тарновская."Общий уход за больными".М.М.1991.г.(для мед училищ)

5.В.П.Соколов."Сестринское дело". Самара. 2000.г.

6.С.В.Кузнецов."Сестринское дело". Ростов.2002.г.

7.Ю.Ю.Елисеева . "Справочник медицинской сестры". Изд-во Эксмо,2003.г.

9. 
   Бақылау:
   

2. Салмақ қосу нормасын қалай дұрыс есептеу керек?

1. Толық жетіліп туылған бала ...... айлығында отыра алады

А) 2-3;

Б) 3-4;

Г) 9-10;

Д) 12;
2. Толық жетіліп туылған бала ...... айлығында жүре алады

А) 2-3;

В) 6-7;

Г) 10-13;

Д) 15-18;

А) 1;

В) 3;

Д) 5-6;

А) 2-3;

В) 4-6;

Г) 10-13;

Д) 15-18;

А) 1;

В) 3;

Д) 5-6;
6. Бала .... айлығында сүйемелдеусіз алғашқы қадамдар жасап, буындап сөйлей бастайды.

А) 6;

Б) 7;

Г) 10;

7. Бала ..... айлығында жүре бастайды, сөздердің айтып, өзіне айтылған сөзді түсінеді, дене мүшелерін біледі, қарапайым тапсырмаларды орындаыды:

А) 9;

Б) 10;

Г) 12;

А) 22;

В) 18;

Д) 14;

А) 20

В) 16

Д) 12
10. Жетіліп туылған баланың дене салмағы граммаға шаққанда ...... болады?

А) 2700-2800

Б) 2900-3000

В) 3200-3500

Г) 3600-3800

Д) 3900-4000
11. Баланың алғашқы салмағы қай жасат екі еселенеді?

А) 3-4 айда

Б) 4,5-5 айда;

В) 5-6 айда;

Г) 6-7 айда;

Д) 7-8 айда;

А) 40-45

Б) 45-48

В) 48-53

Г) 55-60

Д) 61-65

А) 4 ай;

Б) 5 ай;

В) 6 ай;

Г) 7 ай;

Д) 8 ай;

А) 2 жас

В) 4 жас

Г) 5 жас

Д) 7 жас

А) 30-32см;

Б) 32-33см;

В) 34-36 см;

Г) 36-38см;

Д) 38-40 см;

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

9. 
   Әдебиеттер:
   

1.В.Р.Вебер, Г.И. Чуваков, В.А. Лапотников “Основы сестринского дела ” М.М 2001 ж .

2.Т. П. Обуховец “Сестринское дело практикум”М. 2002ж.

3.Т. С. Щербакова”Справочник сестринского дела”М.2003ж.

4.В. А. Лебедь, А.В.Вязмитина, В.Н.Дунайцева, Е.А.Овчарова

"Сборник задач и тестов для студентов мед колледжей". Феникс 2003.г.

5.С.А.Мухин, И.И.Тарновская "Общий уход за больными" М.М.1989.г.

6.Н.А.Мухин, В.С.Моисеев "Основы клинической диагностики внутренних болезней". М.1997.г.

1.В.В.Мурашко, Е.Г.Шуганов, А.В.Пащенко."Общий уход за больными" М.М.1989.г.

2.А.Л.Гребенев, А.Щептулин. "Основы общего ухода за больными". М.М.1991.г.

3.Ю.Ф.Паутник. "Элементы общего ухода за больными".М.М.1988.г.

4.С.А.Мухина, И.И.Тарновская."Общий уход за больными".М.М.1991.г.(для мед училищ)

5.В.П.Соколов."Сестринское дело". Самара. 2000.г.

6.С.В.Кузнецов."Сестринское дело". Ростов.2002.г.

7.Ю.Ю.Елисеева . "Справочник медицинской сестры". Изд-во Эксмо,2003.г.

9. 
   Бақылау:
   

1.Бала көтеру денсаулығы.

2. Бала көтеру жүйесі.

3. Бала көтеру құқығы.

4. Бала көтеру шақтағы денсаулықты сақтау.

5. жастар мен жасөспірімдерге жыныстық қатынас туралы тәрбие беру.

Егде жастағыларды фармакотерапиялау принциптері.

- бала көтеретін жастағы әйелдердің денсаулық жағдайын үйрену.

- жүкті әйелдерді мейірбикелік курация процессімен және мейірбикелік босанутарихымен танысу.

3. Тапсырма:

• 
  СӨЖ тақырыбына сәйкес келетін мәліметтерді тиісті әдебиеттен жинау
  

• 
  Конспект жазу, реферат немесе презентация жасау, олар бойынша көрнекі құрал дайындау;
  
• 
  Тест және ситуациялық есептер шешу;
  
• 
  өз бетінше 2 ситуациялық мәселелер және 5 тест құрастыру;
  

- презентация

- реферат

- буклет

- курстасы орныдаған СӨЖ қиылыс пекір беру

1) Дайын реферат сабақ тақырыбы бойынша жан – жақты қамтылған ақпаратты қамту және онда тақырып бойынша өз көрінісі, пікір және мәселелері айқындалған болу қажет.

2) Тақырып бойынша презентация қысқа, көрнекті және мазмұны мәнді болуы керек.

3) ЕПҰ – ды көріп келгеннен кейін есеп тапсыру, оны іс – жүзіне асыру, анықталған мәселелерді шешу бойынша студенттің өз пікірі болу қажет.

4) Әдістемелік нұсқаулардағы тест және ситуациялық есептерді дұрыс шеше білу керек.

5) Өздігінен тест және ситуациялық есептерді құрастыру.

6) СӨЖ тақырыбына рецензия беру. Егерде студент 1-3 пунктан және 4-6 пунктан

1 пункт орындаса, онда өзіндік жұмысы орындалды деп есептеледі.

• 
  «жақсы» баға студенттің сабақ тақырыбын 75 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, жауап беру кезінде дөрекі қателіктерді жібермегенін, берілген тапсырманы өз уақытында орындағанын және принципиальді емес ескертулерсіз тапсырғанын білдіреді. Оқытушының нұсқауы бойынша қосымша әдебиеттерді қолданғанын, принципиальді емес дәлсіздіктерді немесе принципиальді қателіктерді жібергенін және ол қателіктерді өзі дұрыстағанын білдіреді. Бағдарламадағы материалды оқытушының көмегімен жүйелендіре алғанын білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлық» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен емес деңгейде меңгергенін көрсетеді, тапсырманы орындау барысында оқытушының көмегін мұқтажданғанын, тапсырманы орындап өз мерзімінде тапсырғанын білдіреді. Жауап беру кезінде принципиальді емес қателіктерді және дәлсіздіктерді жібергенін, белсенділік танытпағанын, оқытушы көрсеткен оқу әдебиеті мен ғана шектелгенін және материалды жүйелендіруде қиындықтарды сезінгенін білдіреді.
  
• 
  «қанағаттанарлықсыз» баға студенттің сабақ тақырыбын 50 % төмен деңгейде меңгергенін көрсетеді, тақырыпты меңгеру барысында өз білімі бойынша туындаған мәселелерді анықтағанын, қойылған сұрақтарға жауап беру мерзімінде принципиальді қателіктерді жібергенін, өз бетінше орындауға берілген тапсырманы орындамағанын, өз уақытында тапсырмағандығын және әдістемелік нұсқауда көрсетілген негізгі әдебиеттердің барлығыменен таныспағандығын білдіреді.
  

1. 
   С.А.Мухина, И.И.Тарновская «Основы сестринского дела» Учебное пособие.-М; Родник, Москва. 2002-352 стр.
   
2. 
   Галкин Р.А., Двойников С.И. Сестринское дело в хирургии.-Самара, 1998-360стр.
   
3. 
   Кузнецова А.В. Сестринское дело в хирургии, М., 2000
   
4. 
   Шевченко А.А. Клинический уход за хирургическими больными. Учебное пособие.-М., 2008-412 стр.
   
5. 
   Левитэ Е.М. Введение в анемтезиологи-реаниматологию. Учебное пособие/под редакцией И.Г.Бобринской.-М., 2007-256 стр.
   

1. Мухина С.А., Тарновская И.И. Общий уход за больными.-М.: Медицина, 1989.

2. Мухина С.А., Тарновская И.И. Атлас по манипуляционной технике сестринского ухода.-М.: АНМИ, 1995.

3. Мухина С.А., Тарновская И.И. Теоретические основы сестринского дела в 2-х частях.-М.? Исток,1996-98.

4. Профилактика внутрибольничных инфекций. Руководство / Коллектив авторов под ред. Е.П.Ковалевой, Н.А.Семиной.-М.: ТОО,Рарочъ,1993.

5. Роч Д., Болдуин М. Сострадание с компетентностью и смирением, английский хоспис,1994.

Жаңа туылған нәрестелік кезең нәрестенің туылғаннан кейінгі алғашқы ..... өмір сүруі уақыты.

А) 8-9 апта

Б) 2-3 ай

В) 12 ай

Г) 5-6 апта

Д) 3-4 апта

Ответ: Д

А) 800-500г

Б) 3400-3600г

В) 6000-7000г

Г) 1500-2000г

Д) 1000-1500г

Ответ: Б

3. Жаңа туылған нәрестенің бойының ұзындығы.

А) 48-52см

Б) 35-39см

В) 24-30см

Г) 20-18см

Д) 60-64см

Ответ: А

А) 10-15 минутына

Б) 20-30 минутына

В) 100-120 минутына

Г) 40-60 минутына

Д) 70-80 минутына

Ответ: Г

5. Жаңа туылған дені сау нәрестенің тамыр соғу жиілігі.

А) 50-70 минутына

Б) 90-100 минутына

В) 140-160 минутына

Г) 18-20 минутына

Д) 280-340 минутына

Ответ: В

А) бассүйегі жұмсақ, еңбектері қатпаған

Б) үлкен еңбектің өлшемі 1,5х1,5см

В) бассүйектің бет бөлігі ми бөлігіне қарағанда кіші болып келеді.

Г) кіндігі қылыш тәрізді өсіндімен шаттың ортасында орналасқан

Д) ұл балаларда аталық бездері енқалтада орналасқан, қыздарда үлкен жыныстық еріндері кіші жыныстық еріндерін жауып тұрады.

Ответ: А

7. Жаңа туылған дені сау нәрестенің денесінің салмағының физиологиялық өзгерісі .... құрайды.

А) дене салмағының 10-15%

Б) дене салмағының 5-7%

В) дене салмағының 20-30%

Г) дене салмағының 40-50%

Д) дене салмағының 60-70%

Ответ: Б

А) күнделікті шомылдыру

Б) емшекпен емізбеу

В) жаңа туылған нәрестенің жаялықтарын жиі ауыстыру.

Г) тері күтімінің дефектісі

Д) кіндік жарасының кеш бітелуі

Ответ: Г

9. Жаңа туылған дені сау нәрестенің шартсыз рефлекстері, мынадан басқа:

А) баланың емізу уақытынсына қарай оянуы

Б) емуі

Г) ұстап қалу

Д) көзді ашып жұму

Ответ: А

А) 2 апта

Б) 5-6 күн

В) 2 соң

Д) өмір сүрудің алғашқы сағаттары

Ответ: В
11. әйелдердің ең жоғарғы репродуктивті жүйесіне жатады... .

А) экстрагипоталамикалық құрылымдар

Б) гипоталамус

В) жұмыртқалар

Г) гипофиз

Д) жатыр

А) жатыр

В) гипофиз

Г) гипоталамус

Д) жұмыртқалар

13. жұмыртқада жыныстық гормон ... өндіріледі.

А) эстроген, андроген, прогестерон

Б) гонадотропинрилизинг-гормон, окситоцин

В) лютеиндеуші, фолликулостимуляциялаушы, пролактин

Г) кортизол, катехоламин, альдостерон, андроген

Д) адреналин, норадреналин, дофамин

14. қыз балаларда кездесетін, емдеуді керек етпейтін жағдай

А) қынаптан шырышты бөліндер болуы

Б) көлемі үлкейген клитор

В) жыныс еріндерінің жабысуы

Г) уретраның төмен түсуі

Д) анус эктопиясы

15. жүкті әйелдерді бақылау мәліметтерін енгізеді … .

А) жеке картаға

Б) ауру тарихына

В) босану тарихына

Г) амбулаторлы картаға

Д) статистикалы картаға

16. босанудан алдыңғы патронаж атқарылады… .

А) жүктілік кезінде

Б) босанудан кейін

В) гинекологиялық ауруларда

Г) аборттан кейін

Д) босану кезінде

17. біріншілік дәрігерге дейінгі акушер-гинекологиялық көмек көрсетіледі:

А) фельдшер-акушерлік пунктте

Б) жанұялық дәрігерлік амбулаторияда

В) әйелдер консультациясында

Г) перзентханада

Д) "неке және жанұя" консультациясында

18. Дені сау әйелдерде профилактикалық қарауды жылына ... рет қарау керек.

А) 1

В) 6

Д) 3

А) 2

В) 4

Д) 6

А) физикалық, психикалық денсаулығына, материальды жағдайына

Б) тек психикалық денсаулығына

В) тек физикалық денсаулығына

Г) күйеуінің денсаулығына

Д) тек материальды жағдайына

2.Нәрестенің қай белгілеріне қарай оның жетіліп туылғандығын білуге болады?

2.Құлақ саңылауларының ,табандағы қыртыстар бойынша,жыныс мүшелерінің дамуына қарай.

Сұрақтар: 1.Бұл жағдайды қалай атаймыз?

2. Сіздің іс - әрекетіңіз.

Жауаптары: 1.Сүт бездерінің физиологиялық қатаюы.

2.Ем – шараның қажеті жоқ.

Сұрақтар: 1.Нәрестенің бұл жағдайының себебі неде?

2.Сіздің іс-әрекетіңіз.

Жауабы: 1.Бұл транзиторлы қызба.

2.Балаға су және сүт беру қажет.