ПӘннің ОҚу бағдарламасы (силлабус)

Кредит саны: 3

Шифр – мамандық атауы: 5В060700 – Биология

Факультет: Аграрлық

Кафедра: Мал шаруашылығы және аңшылықтану

Семей 2016

Алғысөз
1 ӘЗІРЛЕГЕН

Құрастырушы

Аты-жөні, тегі, қолы

2 КЕЛІСІЛДІ

2.1 «Мал шаруашылығы және аңшылықтану» кафедрасының отырысында

Хаттама «29» 08. 2016 жыл, № 1.

Хаттама «01» 09. 2016 жыл, № 1.

Университеттің оқу-әдістемелік кеңесінде мақұлдандыжәнебаспаға ұсынылды

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

3 КУРС САЯСАТЫ

4 БАҒА ҚОЮ САЯСАТЫ

5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР

1 ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

Ғылыми дәрежесі, атағы, лауазымы а.ш.ғ.к., доцент, профессор м.а.

Факультет, кафедра: Аграрлық, Мал шаруашылығы және аңшылықтану

Байланыс ақпараты – тел.: 53-19-70, aza938@yandex/ru, № _5_ оқу корпусы, кабинет 212.

Генетика - бүкіл тірі ағзаларға тән тұқым қуалаушылық пен өзгергіштікті зерттейтін биология ғылымының бір саласы. Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің заңдылықтарын ашып, оларды қоғамды дамыту үшін пайдаланудың жолдарын шешуде генетика ғылымы зор үлес қосты. Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік - бір - бірімен қатар жүретін, бір жағынан, бір - біріне қарама - қарсы, өзара тығыз байланысты процестер.

Пәннің әрбір бөліміндегі негізгі белгілердің, заңдылықтардың және ұғымдардың мазмұндарын ашу; генетика және оның проблемалары, қазіргі жағдайы, жаңа жетістіктері туралы түсінік қалыптастыру; генетиканың әдістерін игеріп және саналы түрде қабылдау үшін генетикалық ойлау әдептерін дамыту.

4. 
   Пәнді оқытудың міндеттері
   

• 
  тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік заңдылықтарының теориялық негізін және қолданбалы генетиканың маңызды сауалдарын меңгеру;
  
• 
  биологиялық ғылымдар ішіндегі генетиканың алатын орнын анықтау және оның селекциядағы, биотехнологиядағы, медцинадағы, экологиядағы маңызы;
  
• 
  тұқым қуалаушылықтың материалдық негіздерін меңгеру: гендердің, хромосомалар мен геномдардың құрылымдары және олардың әртүрлі факторлардың әсер етуінен өзгеруі; прокариоттар мен эукариоттардағы гендер экспрессиясын реттейтін генетикалық элементтер; ДНҚ мутагенезі.
  
• 
  эксперименттік әдістерді, гибридтік, цитогенетикалық және генеалогиялық анализдерді игеру.
  

4. 
   Құзыреті (оқыту нәтижелері)
   

Пәнді оқыту нәтижесінде студент білу керек:

• 
  тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің материалдық негіздерін, белгілердің тұқым қуалаушылық заңдылықтарын, организмдердің өзгергіштігінің себептері мен түрлерін, генетика проблемаларының қазіргі заманғы жағдайын, организмдердің тұқым қуалаушылығы мен өзгергіштігін басқаруға болатын мүмкіншіліктерін орындай алу:
  
• 
  генетикалық есептерді шығара білуі керек, тұқым қуалаушылық пен өзгергіштік туралы экспериментті мүлтіксіз орындауы қажет, меңгерген генетиканың тәсілдері мен әдістерін биотехнологияның қажеттіліктері үшін қолдануын меңгеру;
  

3. 
   - Drosophila melanogaster гибридтік анализ жүргізудің практикалық ілімдерін меңгеру.
   

«Жеке даму биологиясы», «Адам және жануарлар физиологиясы», «Адам және жануарлар морфологиясы».

«ЖЖҚ және ОЖЖ физиологиясы», «Биология оқыту әдістемесі»

1.8 Оқу жұмыс жоспарынан көшірме

Оқу жұмыс жоспарының көшірмесі 1-кестеде келтірілген

2 ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

Пәннің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу 2-кестеде келтірілген

2.1 1-2 аралық білімді бақылау тапсырмалары

1 және 2 аралық білімді бақылау білім алушылардың білімің теқсеру ауызша әдісімен жүргізіледі. 1 аралық білімді бақылау – 1 модуль, 2 аралық білімді бақылау - 2 модуль. Аралық білімді бақылауға дайындық бақылау сұрақтар бойынша үнемі жүргізілу қажет. Сонымен қатар пәннің оқу-әдістемелік материалдардың, оқу құралдарын және т.б. қолдану керек.

1 аралық білімді бақылау сұрақтары

1 Генетика пәні туралы түсінік және генетикада қолданылатын әдістер.

2. 
   Тұқымқуалаушылық және өзгергіштік туралы түсінік.
   
3. 
   Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштіктің тірі ұйымның әртүрлі: молекулалық, клеткалық, организмдік және популяциялық деңгейлерінде көрінуі.
   
4. 
   Тұқымқуалаушылықтың цитологиялық негіздері.
   
5. 
   Гибридологиялық әдіс. Моногибридтік және полигибридтік будандастырулар.
   
6. 
   Моногибридтік будандастыруда Мендель ашқан тұқымқуалау заңдылықтары.
   
7. 
   “Гаметалар тазалығы” заңы.
   
8. 
   Талдаушы будандастырудың маңызы.
   
9. 
   Аллелизм. Көптік аллелизм.
   

1 Адам генетикасын зерттеудің әдістері.

2 Тұқым қуалайтын аурулар.

3 Хромосомалық және гендік аурулар.

4 Тұқым қуалайтын және туа пайда болған аурулардың шығу себептері.

5 Селекцияның ғылым екендігі. Селекцияда қолданылатын әдістер.

6 Селекцияда бастапқы материал туралы ілім. Тұқым, сорт, штамм туралы түсінік.

3 курс САЯСАТЫ

Сабаққа қатысу қатаң түрде, міндетті болып табылады. Егер қандайда бір себеппен студент сабаққа қатыса алмаған жағдайда, барлық меңгерілмеген материалға жауапты.

Бақылау тапсырмалары орындалуға міндетті және уақытылы тапсырылуы тиіс. Кешіктіріліп орындалған жұмыс автоматты түрде төмен бағаланады.

Аралық аттестациясының қорытындысы студенттің сабаққа қатысуы, белгіленген мерзімде өздік жұмыстарын орындауы, сабақ барысындағы ауызша немесе жазбаша жауаптары, сонымен қатар аралық бақылау нәтижесі ескере отырып қойылады.

Аралық аттестация қорытындысы студенттің сабаққа қатысу, өзіндік жұмысты уақытылы орындауына, сабақ кезіндегі ауызша және жазбаша түрдегі жауабына және аталған аралық бақылаудың нәтижесіне байланысты шығарылады.

Егер студент белгіленген мерзімде сәйкес келетін мекеменің растайтын құжатымен денсаулық жағдайына немесе басқа да дәлелді себептермен сабақ босатып, аралық бақылауды тапсыра алмаған жағдайда, студент аралық бақылауды индивидуалды түрде тапсыруға құқылы.

Кез-келген көшіру немесе плагиат (дайын тапсырмаларды көшіру, қолдану және басқа студенттің тапсырманы орындауы) жазасы аудиториядан шығарунемесебағасын«қанағаттанарлықсыз» деп тану түрінде болады.

Сабақ жүру барысында ұялы телефондар өшіріледі.

4 Бағалау саясаты

Басқа кредиттерден тәуелсіз әр пәнге бір академиялық кезең үшін 600 балл бөлінеді (1-7 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін, 8-15 апта – 270 балл және 30 балл сабаққа қатысқаны үшін).

Апта және білімді бақылау түрлері бойынша балл бөлу 3-кестеде көрсетілген.
3 - кесте

Ескертпе:

1 бағанда апта № көрсетіледі, соған қарай білім алушылардыңбілімінбақылаужүзегеасырылады;

2 бағанда білім алушы сәйкес келетін аптада меңгеруі тиіс сабақ тақырыбы көрсетіледі,

3 бағанда білімді бақылау түрі келтіріледі;

4 бағанда білім алушылардың жұмыс түрлерін орындауына байланысты қойылатын максималды балл көрсетілген;

Оқытушы баллды бөлу бойынша мәліметтерді электронды журналға енгізеді.

Білім алушы пән бойынша емтиханға кіруге егер оның пәннің пререквизиті болып табылатын семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана рұқсат етіледі.

Білім алушы пән бойынша емтиханға егер, семестрде жинаған жиынтық рейтингтік баллы 300-ден-600 баллды құраса және пәннің пререквизиті болып табылатын пән бойынша академиялық қарызы болмаған жағадайда ғана кіруіне рұқсат етіледі.

Пән бойынша емтихан бағасы ең жоғарғы оқу үлгерімікөрсеткіштері бойынша анықталады: қорытынды аттестация (60%), емтихан (40%), барлығы 100%. құрайды.

5 ӘДЕБИЕТ ЖӘНЕ ИНТЕРНЕТ-РЕСУРСТАР

5.1 Негізгі әдебиет

5.1.2. Инге-Вечтомов, С.Г. Генетика с основами селекции: учебник для студентов вузов / С. Г. Инге-Вечтомов. -2-е издание, перераб. и доп. -СПб.: Изд-во Н-Л, 2010. — 720 с.: ил. (1-е издание: –М.: Высш. шк., 1989. –591 с.).

5.1.3. Бакай А.В., И.И. Кочиш, Г.Г. Скрипниченко. Генетика. М., Колос, 2007.

5.1.4. Берсімбаев Р.І., Мұқамбетжанов К.Қ. Генетика. Алматы: Қазақ университеті. 2002. 1-бөлім.

5.1.5. Берсімбаев Р.І., Мұқамбетжанов К.Қ.. Жалпы және молекулалық генетика. Алматы: Қазақ университеті. 2005. 2-бөлім.

5.2 Қосымша әдебиет

5.2.2. Клаг У., Камингс М. Основы генетики. –М.: Техносфера, 2007. –894 с.

5.2.3. Моисейкина, Л.Г., Турдуматов Б.М., Кленовицкий П.М. Практикум по генетике и биометрии: Изд-во Калм. ун-та, 2012. – 167 с.

5.2.4. Максимов Г.В., Степанов В.И., Василенко В.Н.. Сборник задач по генетике. Под ред. М.В. Супотницкого.

5.3 Интернет-ресурстар

5.3.2. http://www.biorosinfo.ru/press/chto-takoe-biotekhnologija/