Пәннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Қазіргі дүние географиясы» 5В011600 – «География»мамандығы үшін ОҚУ-Әдістемелік материалдары


Тақырыбы: Сыныптан және мектептен тыс жұмыстар бойынша географиялық өлкетанудың ерекшеліктері. Географиялық өлкетанудың компоненттері



бет10/13
Дата06.02.2022
өлшемі64,24 Kb.
#79349
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13
Байланысты:
5cfbf121-331a-11e3-9d7d-f6d299da70eeУМКД ГСМТЖ

4. Тақырыбы: Сыныптан және мектептен тыс жұмыстар бойынша географиялық өлкетанудың ерекшеліктері. Географиялық өлкетанудың компоненттері.
Дәрістің мақсаты: Сыныптан және мектептен тыс жұмыстар бойынша географиялық өлкетанудың ерекшеліктерін және географиялық өлкетанудың компоненттерін зерттеу.
Жоспары
1. Сыныптан және мектептен тыс жұмыстар бойынша географиялық өлкетанудың ерекшеліктері.
2. Географиялық өлкетанудың компоненттері.
Дәрістің мазмұны:
Географиялық экскурсиялар мен экспедициялар, оларды ұйымдастыру және өткізу әдістемесі.
Қазіргі заманғы білім берудің мақсаткерлік міндеті – сындарлы ойлай білетін және ақпараттар ағынында бағдар ала білуге қабілетті жастарды даярлау. Елімізге алға қойылған міндет жастардың
Бүгінгі күннің негізгі мақсаты мен міндеттері: оқушылардың қоршаған ортаға, туған өлке табиғатына, жергілікті флораға сүйіспеншілектерін қалыптастырып, ол арқылы туған өлке табиғатының байлығын сақтау, табиғатын қорғауға тәрбиелеу, жас ұрпаққа экологиялық, өлкетанулық тәрбие беру. Елбасының жолдауымен 1999 жылы «Экологиялық білім бағдарламасы» деген құжаттар қабылданған. Сонымен қатар Елбасының жолдауымен қабылданған «Жасыл ел» бағдарламасы да іске асырылуда.
Қазіргі уақытта жас ұрпақтың жеке тұлға болып қалыптасуына ізгіліктік, ғылымилық, жүйелілік ұстанымдарына негізделген үздіксіз экологиялық, өлкетанулық білім беру жүйесін құру, оның тәрбиелік мүмкіндіктерін саралау өзекті мәселелердің бірі болып отыр. Сондықтан да соңғы жылдары республика көлеміндегі мектепке дейінгі мекемелер, бастауыш сыныптардағы экологиялық тәрбие жұмысы бұрынғы қалыптасқан бағдарлама бағытында.
Балаларды табиғатпен таныстыру бөлімінен бастау алады. Туған өлкенің табиғатымен таныстыру-балалардың танымын дамытудағы басты құралдардың бірі. Оқушыларға экологиялық тәрбие ұғымдарын беру теориялық-практикалық әдістері төменнен жоғарыға, қарапайымнан күрделіге өрлеуден тұратын үрдіс. Мысалы: экология тәрбиесімен әр түрлі пән мұғалімдері, өнер адамдары, табиғат зерттеушілері, тағы басқа мамандық иелері айналысады. Оның ішінде, әсіресе, мектеп оқушыларын көбірек қамтитын география пәнінің орны ерекше. Әр бір халықтың ғасырлар бойы қалыптасқан сан салалы тіршілігі, салт-санасы, әдет-ғұрпы күнделікті қоғамдағы өмірі, жалпы ұлттық ерекшелігі, айнала қоршаған ортамен байланысты болады.
Адам табиғат перзенті. Адам табиғаттан жеке дара тыс өмір сүре алмайды. «Судың да сұрауы бар», «Су-ырыстың көзі», «Сулы жер-нулы жер, бұлақты жер — тұрақты жер».
Ал өлкетану-жергілікті белгілі бір шектелген өңірді немесе еліміздің шағын бөлігін оқып үйрену. Оқушылар өз өлкесі жөніндегі білім қорын меңгеруді алғаш рет мектеп тобалдырығын аттаудан бастайды.
Бастауыш сыныптарда өлкетану өз туған жерін тани білумен басталады. Қоршаған орта, табиғатты көз көріп, араласып, табиғат өзгерістері туралы ұғым қалыптастырады. Ал 3-4 сыныптарда өлкетану жұмыстары барған сайын күрделене әрі кеңейе түседі, оқушылардың енді өз өлкесі жөніндегі экологиялық білім негіздері қорлана түседі. Оқушылар 3-4 сыныпта туған өлкесінің табиғаттың маусымға қарай өзгеруін, соған сәйкес адамдардың еңбектегі іс-әрекетінің өзгеруін бақылай алады.
Бастауыш сыныптардағы экология, өлкетану жұмысы дүниетану пәніне байланысты табысты шешіледі.
Төменгі сынып оқушыларында мұндай дағдыларды қалыптастыруда табиғат көріністерін бейнелейтін суреттерді пайдаланудың, олар бойынша жұмыс жүргізудің маңызы зор. Туған өлкені суреттей отырып, туған жерге деген сүйіспеншілігін арттыру, табиғатын аялай білуге баулиды. Бастауыш сыныптарда табиғат қорғау, табиғатты тани білу, ең алғаш өзінің көріп жүрген туған жерінен басталады.
Мектепте оқылатын жаратылыстану пәндерінің ішінде экологиялық мәдениетті қалыптастырудағы маңызы ерекше пәннің бірі-география. Географияны оқытудың басты міндеттері-табиғат пен қоғамның өзара әрекеттесуінің тарихи сипатын ашу, оқушыларға қоршаған ортаны өзгертудегі антропогендік факторларды түсіндіру, табиғи ресурстарды тиімді пайдалану және қоршаған ортаны ұқыпты қорғауға үйрету.
Осыған орай, кең байтақ қазақ жеріне тән өзіндік ерекшелік — оның үлкен континентішілік орналасуы. Көптеген жерлерде халық аз қоныстануына байланысты бұл жерлер әскери базалар мен атом жарылысын сынайтын палигондарға беріліп, жер қойнауының байлығын — жалпы өндіріс орындарына, құнарлы жерлерді-ауыл шаруашылығының өнімдерін өндіруге, егіншілікті көтеруге, мал жайылымдарын — мал шаруашылығын дамытуға беріліп, біздің табиғатымызға көптеген жылдар бойы өте зор зиян тигізілді.
География пәні бойынша әр тақырып экологиялық проблемалармен таныстыру және өлкетанулық білім беруде зор маңызы бар.
Қорыта келгенде, экологияны оқыту әдістемесі, үздіксіз зерттеулер, тәжірибелер мен жан-жақты ізденістер қажет ететін күрделі проблемалар. Экологиялық, өлкетанулық білім беруді бүгінгі күннің талабына сай жетілдіру үшін оның үздіксіз ұстанымын жүзеге асыру керек өйткені экология, өлкетану курсын пән ретінде оқытудың 1-11 сыныптарға арналған мемлекеттік жүйесін ұйымдастыру керек. Бұл ХХІ ғасырдың күн тәртібіндегі өзекті мәселелердің бірі болып табылады.
Мектебімізде экологиялық және өлкетану үйірмесі жұмыс істейді.
Үйірменің мақсаты: оқушыларды елжандылыққа тәрбиелеу, туған өлкенің тарихын, мәдениетін жете меңгеріп, елін жерін сүюге тәрбиелеу. Өз тәжірибемізде мектебімізде өлкетану мұражайының материалдарын сабақта кеңінен пайдалануды мақсат етіп қойдық. Үйірме жұмысын туған еліміздің тарихымен танысудан бастадық. Ең алдымен өз өлкесін танып білмеген, өзінің туып өскен жеріне сүйіспеншілігі қалыптыспаған жастан нағыз отаншыл патриот шығуы қиын. Мұражайды жабдықтау жұмысының басты міндеті өлкеміздің тарихы жайлы мол мағлұматтар қорын жинау арқылы ғана емес, халқымыздың ұлттық дәстүр, салт санасын, бүкіл мәдени мұрасы жайлы деректерді жинақтап оқу-тәрбие жұмыстарына кеңінен қолдану болды. Мұражай материалдары жүйелі түрде мынадай бөлімдерге топтастырылған:

  1. Туған өлкенің тарихы .

  2. Ұлы Отан соғысының батыры И. М. Бережнойдың өмірімен ерлігі .

  3. Ұлы Отан соғысына қатысқан біздің жерлестеріміз туралы .

  4. Келлер орта мектебінің еңбек ардагерлері .

  5. Ауғаныстан соғысының жаңғырығы

Мұражай балғын жасты тәрбиелейді дей отырып, ата әкелерінің өмірін оқып үйреніп оларға лайық келешек ізбасарлары болады деп ойлаймын. Ал біз мектеп оқушыларымен мектеп мұражайының құнды материалдарын толықтырылуына әрі оқып білуге өз үлесімізді қосамыз.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   13




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет