ПӘннің ОҚУ-Әдістемелік кешені «Биотехния және жабайы аң мен құс өсіру»

ПӘННІҢ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ

050803-«Аң өсіру және аңшылық» мамандығына арналған

СЕМЕЙ - 2012

Кіріспе
1. ӘЗІРЛЕНГЕН
Құрастырған Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті “Биология” кафедрасының доцент м.а. Туманбаев В.М. және кафедра оқытушысы Айткалиев Б.М.
2.ТАЛҚЫЛАНДЫ

2.1.Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті “Биология” кафедрасының мәжілісінде. «28» 08 2012ж.

№ 1 хаттама.
Кафедра меңгерушісі: ___________________Арынова Р.А.
2.2.Аграрлық факультетіның оқу - әдістемелік бюро мәжілісінде.

«10» 09 2012 ж. № 1 хаттама
Төрағасы: ____________________Сатиева К.Р.

1. 
   БЕКІТІЛДІ
   

«13» 09 2012ж. № 1 хаттама.

1. 
   Жалпы ережелер
   
2. 
   Пәндерді оқып-білу жөніндегі әдістемелік ұсынымдар
   
3. 
   Курс форматы және саясаты
   
4. 
   Баға қоюдың саясаты
   
5. 
   Пәндердің мазмұны және сабақ түрлері бойынша сағаттарды бөлу
   
6. 
   СОӨЖ және СӨЖ мазмұны
   
7. 
   Пән бойынша үрдісінің күнтізбелік кестесі
   
8. 
   Әдебиеттер
   

1. ЖАЛПЫ ЕРЕЖЕЛЕР

1.1 Оқытушы және пән туралы

• Оқытушының аты-жөні: Туманбаев В.М., Айткалиев Б.М.

• Биология кафедрасы

• Хабарласу мәліметі: 53-19-70

• Өткізілу орны: Оқу ғимараты №5, 109-ауд.

•Пәннің аты: «Биотехния және жабайы аң мен құс өсіру»

• Кредит саны: 3
1.2 Оқу жоспарынан көшірме: (1 кесте)

1кесте - оқу жоспарынан көшірме

1.3. Пәннің қысқаша сипаттамасы:

Биотехния және жабай аң мен құс өсіру пәні – аңшылықтану пәнінің бір бөлімі, ол аңшылыққа пайдаланылатын жерлер өнімдігі және өнімін жоғарылату мүмкіндіктерін қарастырады. Биотехния - аңшылықтану пәнінің негізгі бөлімі. Биотехния теориялық негізгі жалпы сыртқы орта жайдайларын қорғауға багыталған, табигат қорғау жүмыстарын, табиғи ресурстарды тиімді пайдалану және оларды үдайы өсіру үрдістерімен бірге қарастырылады.
1.4. Пәннің мақсаты:

Курстың мақсаты – табиғи жабайы жануарлар тіршілігін баскарудың теориялық негізін зерттеп білу және жануарлар мен олардың өмір сүру орталарына биотехникалық шаралар қолдану, нақты табиғи —экономикалық аймақтарга биотехникалық шаралар жүргізуге білу.

Пәнді оқудың негізгі міндеті – биотехния шараларының жіктелуін; жануарлар әлемі ресурстарын тиімді пайдалану принциптерін; аңшылық шаруашылықта зиян келтіретін жануарларга қолданылатын уларды, кәсіптік жолмен ауланатын жануарларға жасанды ұяларды даярлау және оларды пайдаланылуды; өсімдіктер түрлерін және отырғызу технологиясын; қосымша қоректендірудің биологиялық және экомомикалық тиімділігін; аңшылық жануарлар өнімін арттыру жолдарын қарастыру.

-биотехниялық шаралардың жіктелуін, жануарлар дүниесінің тиімді пайдалануды, аңшылық шаруашылықта зиянды жануарлар санын шектеу үшін қолданатын уларды білу, жасанды ұяларды даярлау және оларды су құстарының пайдалану көлемін анықтау, қоректік өсімдіктер түрлерін, оларды отырғызу технологиясын, жануарларды үстеме қоректендірудің биологиялық және экологиялық тиімділігін, аңшылық жануарлар өнімін жоғарлату жолдары;

- ремиздерді дайындауды білу, аңшылық шаруашылықта үстеме қоректендіруді ұйымдастыру, қорек сапасын анықтау, жануарларды жерсіндіру үшін жіберу орындарын анықтау;

-аңшылық-кәсіптік жануарларды аулау кезінде қолданылатын тірідей аулайтын аңшылық құрал-жабдықтарды пайдалану, қоректі жинау, оны сақтау жолдарын білу;

- жабайы аң мен құс өсіруде, және биотехнялық шараларды өткізуді меңгеру;

- биотехня мен жабайы аң мен құс өсірудің кәсіптік жануарлар санын көбейтудің аңшылық шаруашылық экономикасын тұрақты деңгейде ұстауына әсерін түсіну.

«Биотехния және жабайы аңдар мен құстарды өсіру» пәнін меңгеру үшін студент «Жануарлар систематикасы», «Орнитология», «Териология», «Кәсіптік жануарлар биологиясы», «Аңдар мен құстарды есепке алу» пәндерін білуі қажет.

1.8. Курстың постреквизиті:

«Биотехния және жабайы аңдар мен құстарды өсіру» пәнін меңгере отырып, болашақта бірнеше пәнге қолдана алады: «Трофейлік іс», «Аңшылық шаруашылық өнімін өңдеу технологиясы», «Тері және бағалы-тері шикізатының технологиясы және тауартану», «Аңшылықты ұйымдастыру».

Оқу үрдісіне белсенді қатысу, үй тапсырмасын ынтамен орындау, сабақта қарама-қарсы байланысты қолдау, ұжымдық жұмысқа жәрдемдесу, ұқыпты және міндеті болу қажет. Курстармен және оқытушылармен ашық, шыдамды да, мейірімді болған жөн.

Пән барысы. Оқылатын дәрісте кейінгі ғылымның көкейтесті мәселелері, қазіргі жетістіктері мен жаңалықтары айтылады. Өткізілетін зертханалық және тәжірибелік сабақтарды мұқият болып, қақпан, қару-жарақ, оқ-дәрі, т.б. құралдарға аса жауапкершілікпен қараған жөн.Пәннiң әр дәрiсiнен кейiн ұсынылған сұрақтар мен тестерге жауап берiп, оған қайтаратын жауапты жинақтап қорытып, күмәндiк туса, алдын ала дәрiстен оқып, оны толық түсiнiп, дәрiске, сабаққа дайын болып келген жөн.
3. КУРС ФОРМАТЫ ЖӘНЕ САЯСАТЫ

Қатынасу: дәрiс, зертханалық сабақтарға мiндеттi түрде қатынасу керек. Егерде қандайда болмасын себептермен сiз оларға қатынаса алмасаңыз, онда барлық меңгере алмаған материалға жауапкер боласыз. Мiнез – құлық: Студент ар кодексiн: мiнез-құлық этикасын сақтауы керек. Сабаққа кешiкпей келуге тырысу қажет. Сабақ үстiнде оқу тәртiбiн жиi бұзушылар сабақтың өтілуіне кедергі келтіретіндіктен дәрiсханадан шығарылып жiберiледi. Ал, бұл сабақты босату, яғни студенттің білімді толық алмауына жол береді де, үлгерімдік жағына кері әсерін тигізеді. Бақылау тапсырмалары. Олар сөзсiз орындалып, белгiленген мерзiмде тапсырылуы қажет. Кешiгiп орындалған жұмыстардың бағасы төмен болады. Межелiк бағалау: Межелiк бағалаудың қортындысы сабақ қатысуы мен үлгерiмiне, студенттердiң белгiленген мерзiмге өз бетiмен жұмыс орындауына, сабақта ауызша немесе жазбаша түрде берген жауабына, межелiк бақылау қортындысына байланысты қойылады. Көшiрiп алу және бiреудiң шығармасын толық немесе жарым-жартылай өз атымен ұрлап пайдалану: Қандай да болмасын көшiрiп алу немесе бiреудiң шығармасын толық, не жарым-жартылай өз атымен ұрлап пайдалану (басқа студенттерден дайын тапсырма және шешiмдер көшiрмесiн пайдалану) дәрiсханадан шығарумен тоқтатылады немесе «қанағаттанарлықсыз» бағамен жазаланады. Ұрлап пайдалану мен алдауды болғызбау керек. Ұялы телофон: Сабақ үстiнде оны үзiп тастау, немесе ұялы телефонмен байланысты болғызбау керек.

Бағалау. Емтихан: Қортынды емтихан барлық студенттер емтихан беруге рұқсат етiлгеннен кейiн емтихан сұрақтары жазылған ауызша, не тест арқылы өткiзiледi.
4. Баға қоюдың саясаты

1 - 15 апта аралығында бір дәріс үшін: тақырыптардың барлық сұрақтарын толық конспектілеу - 1 балл, дәрістерге белсенді қатысу - 1 балл. Жалпы әр аптада - 2 балл, барлығы 30 балл.

Бір аптада ЗТС: 4 балл - ЗТС барлық тапсырмаларын орындау, 4 балл – тақырып бойынша теориялық сұрақтарға жауап беру (мини-сұрақ, мини-тест) және 4 балл – тақырып бойынша талдау жасау. Жалпы - 12 балл.

Бір аптада СОӨЖ: тақырып бойынша семинарлық сабақтарда жұмыс істеу - 1 балл, семинар сұрақтарын конспектілеу - 1 балл. Жалпы - 2 балл.

Бір аптада СӨЖ: сызбаларды құрастыру – 1 балл, реферат – 1 балл. Жалпы – 2 балл.

2- 8 апта аралығында ЗТС: 8 балл - ЗТС барлық тапсырмаларын орындау, 8 балл - тақырып бойынша теориялық сұрақтарға жауап беру (мини-сұрақ, мини-тест) және 9 балл - тақырып бойынша талдау жасау. Жалпы әр аптада 25 балл, барлығы 175 балл.

2 - 14 апта аралығында СОӨЖ: тақырып бойынша семинарлық сабақтарда жұмыс істеу - 2 балл, семинар сұрақтарын конспектілеу - 2 балл. Жалпы әр аптада - 4 балл, барлығы 52 балл.

2 - 15 апта аралығында СӨЖ: сызбаларды, кестелерді құрастыру – 2 балл, реферат – 3 балл. Жалпы әр аптада - 5 балл, барлығы 70 балл.

9 - 14 апта аралығында ЗТС: 10 баллов - ЗТС барлық тапсырмаларын орындау , 8 балл - тақырып бойынша теориялық сұрақтарға жауап беру (мини-сұрақ, мини-тест) және 9 балл - тақырып бойынша талдау жасау. Жалпы әр аптада 27 балл, барлығы 162 балл.

15 апта ЗТС: 12 баллов ЗТС барлық тапсырмаларын орындау, 9 балл - тақырып бойынша теориялық сұрақтарға жауап беру (мини-сұрақ, мини-тест) және 9 балл - тақырып бойынша талдау жасау. Жалпы - 30 балл.

15 апта СОӨЖ тақырып бойынша семинарлық сабақтарда жұмыс істеу - 3 балл, семинар сұрақтарын конспектілеу - 2 балл. Жалпы - 5 балл.

Жалпы, дәріс тақырыптардың барлық сұрақтарын толық конспектілеу - 15 балл, дәрістерге белсенді қатысу - 15 балл, қатысқану үшін – 30 балл. Барлығы - 60 балл.

Зертханалық сабақтарда жұмыс істеу – 379 балл.

Зертханалық сабақтарда қатысқану үшін – 30 балл.

СОӨЖ шегіндегі сабақтардағы жұмыс – 59 балл.

СӨЖ – 72 балл.

Барлығы – 600 балл.

Бағалау әріп баламасы, балл және пайызбен көрсетілген

Бағалаудың әріп баламасы	Балдың сандық баламасы	Пайыз мөлшері	Дәстүрлі жүйемен бағалау
А А-	4,0 3,67	95-100 90-94	Өте жақсы
В+ В В-	3,33 3,0 2,67	85-89 80-84 75-79	Жақсы
С+ С С- Д+ Д	2,33 2,0 1,67 1,33 1,0	70-74 65-69 60-64 55-59 50-54	Қанағаттарлық
F	0	0-49	Қанағаттарлықсыз
I	NA		Аяқталмаған
P			Пәнді өтті

5. ПӘННІҢ МАЗМҰНЫ ЖӘНЕ САБАҚ ТҮРЛЕРІ БОЙЫНША САҒАТТАРДЫ БӨЛУ

5 кесте-пәннің мазмұны және сабақ бойынша сағаттарды бөлу

6 кесте – СОӨЖ және СӨЖ жоспары

7 кесте - «Биотехния және жабайы аң мен құс өсіру» пәні бойынша оқу үрдісінің күнтізбелік кестесі.

8. ӘДЕБИЕТТЕР

Негізгі әдебиеттер

1. Кузнецов Б.А. Биотехнические мероприятия в охотничьем хозяйстве. – М.: Лесная промышленность, 1974

2. Гаврин В.Ф. и др. Охотоведение, том - 1.- Киров: Кировское отделение Волго-Вятского книжного издательства, 1970

3. Кузнецов Б.А. Дичеразведение. - М.: Лесная промышленность, 1972

4. Данилов Д.Н., Русанов Я.С. Основы охотоустройства. - М: Лесная промышленность, 1966

5. Львов И.А. Дикая природа: грани управления. - М.: Мысль, 1984

6. Злобин Б.Д. Подкормка охотничьих животных. - М.: Агропромиздат, 1985

7. Мартин Кулих. Практическая охота. – М.: Лесная промышленность, 1980.

8. Фолитарек С.С., Шило А.А. Биотехния: Теоретические основы и практические работы в Сибири. – Новосибирск, 1980.

9. Юргенсон Б.П. Биологические основы охотничьего хозяйства в лесах. – М., 1973.

10. Олейников Н.С. Искусственные гнездовья для диких уток. – М., 1966.

Қосымша әдебиеттер

1 .Русанов Л.С. Основы охотоведения. - М., МГУ, 1986

2.Методические указания по проведению внутрихозяйственного охотустройства в Казахской ССР. - А..1991.

З.Кузнецов Б.А. Дичеразведение.- М., Лесная промышленность, 1972.

4.Рахманов А.И. Бессарабов Б.Ф. Фазановые: содержание и разведение.- М.,Агропромиздат.,1991.

5. Гусев В.Г. Коваленко Н.Е. Охотнику о дичи. – М., 1973.

6. Павлов М.П., Лавров И.П. Акклиматизация охотничье-промысловых зверей и птиц в СССР. Ч. 1. – Киров: ВНИИОЗ, 1973.

7. Насимович А.А., Юргенсон Б.П. Преобразование фауны позвоночных нашей страны. – М., 1953.