Пі­кір­жаз­ған химия ғылымдарының докторы, профессор С. М. Тәжібаева


­Нат­рий­кар­бо­на­ты­мен­гид­ро­кар­бо­на­тын,­



Pdf көрінісі
бет55/85
Дата27.05.2024
өлшемі3,1 Mb.
#202944
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   85
5.3.­Нат­рий­кар­бо­на­ты­мен­гид­ро­кар­бо­на­тын,­
­­­­­­­нат­рий­суль­фа­тын­алу
Нат рий кар бо на ты мен гид ро кар бо на ты ның өн ді рі сін де гі ши-
кі зат ре тін де әк тас, қа нық қан ері тін ді тү рін де гі нат рий хло ри ді 
жә не ам ми ак алы на ды.
Ам ми ак тық-со да лық про цес тің не гіз гі реак цияла рын жал пы 
түр де кел ті ру ге бо ла ды:
CaCO
3
= CaO + CO
2
; (1)
CaO + H
2
O = Ca(OH)
2
; (2)
NaCl + NH
3
+ CO
2
+ H
2
O = NH
4
Cl + NaHCO
3
; (3)
Ca(OH)
2
+ 2NH
4
Cl = 2NH
3
+ CaCl
2
+ 2H
2
O; (4)
2NaHCO
3
= Na
2
CO
3
+ H
2
O + CO
2
. (5)
Не гіз гі (3)-ші реак цияны жү зе ге асы ру үшін тө мен тем пе ра-
ту ра лар да нат рий хло ри ді нің ері тін ді сін ам ми ак пен жә не кө мір-
тек диок си ді мен қа нық ты ру ар қы лы реак цияның ке рек ба ғыт та 
– сол дан оң ға қа рай жү руін қам та ма сыз ете ді. 
Гид ро кар бо нат тұн ба ға түс кен нен кейін оны сү зіп кеп ті ре ді, 
нә ти же сін де дай ын ұн тақ тә різ ді тауар лық өнім тү зі ле ді. Нат рий 
гид ро кар бо на тын 50
о
С-ге дейін қыз дыр са, ол CO

бө ліп ыды рай 
бас тайды, ал 100-150
о
С-де то лық ыды рап, нат рий кар бо на ты на 
айна ла ды ((5)-ші реак ция). Осы лай ша, өнер кә сіп те нат рий гид ро-
кар бо на ты нан нат рий кар бо на ты алы на ды.
Со ны мен қа тар кар бо нат тан гид ро кар бо нат алу ға бо ла ды. Бұл 
әдіс бой ын ша Na
2
CO

қа нық қан ері тін ді сі нен 75
о
С-де қы сым мен 
CO
2
өт кі зі ле ді.


5.4.­Хи­миялық­ағарт­қыш­тар­ды­алу
105
Нат рий суль фа ты та би ғат та глау бер тұ зы (Na
2
SO
4
.
10H
2
O) не ме-
се те нар дит (Na
2
SO
4
.
7H
2
O) ми не рал дар күйін де кез де се ді. Na
2
SO
4
айт ар лық тай мөл ше рі тұз ды көл дер дің ра па сы мен түп тік шө гін-
ді ле рін де жи на ла ды. Ра па ны суыту ар қы лы крис тал дық те нар дит 
алы на ды. Оны бу лан ды ру не ме се ері тін ді лер ді ыс тық газ дар мен 
кеп ті ру ар қы лы су сыз дан ды ра ды. 
Na
2
SO

алу дың бас қа әді сі бо лып ар найы «суль фаттық» пеш-
тер де гі 500-550
о
С-де NaCl мен H
2
SO

әре кет те суі бо лып та бы ла ды. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   51   52   53   54   55   56   57   58   ...   85




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет