Пікіржазған химия ғылымдарының докторы, профессор С. М. Тәжібаева
4.2.Катиондыбеттік-активтізаттардыалу
жүктеу/скачать 3,1 Mb. Pdf көрінісі
|
| 89
4.2.Катиондыбеттік-активтізаттардыалу СЖҚ үшін қол да ны ла тын БАЗ-дар – амин дер дің туын ды ла ры, төр тін ші лік ам мо ний тұз да ры, триал ки ла мин дер дің ок сид те рі. Төр тін ші лік ам мо ний тұз да ры на азот ато мы төрт кө мір тек ато- мы мен ко ва ле нт тік бай ла ныс қан азот құ рам дас қо сы лыс тар жа та- ды. Азот оң за ряд қа ие бо лып, төр тін ші лік ам мо ний дің тұ рақ ты ка ти оны тү зі ле ді: мұн да ғы Х - – анион. Мо ле ку ла да ғы бір не ме се екі ра ди кал ұзын тіз бек ті кө мір су- тек тен тұ ра ды, ал екі не ме се үш ра ди кал қыс қа тіз бек ті бо лып, оның ішін де гі бі реуі эти ле нок сид , ал кил, арил, ге те ро цикл ді топ- тар дан құ ра луы мүм кін. Үшін ші лік амин дер дің ок сид те рі де ге ні міз – азот ато мы бір от тек ато мы мен ко ва ле нт тік бай ла ныс қан қо сы лыс тар. Егер мо- ле ку ла да ғы бір ра ди кал тіз бек ұзын ды ғы 10÷16 кө мір тек ато мы- нан тұ ра тын ал кил бол са, амин ок си дін алу үшін бас тап қы зат тар ре тін де бі рін ші лік амин дер, ал ка нол дар, нит ро қо сы лыс тар жә не т.б. алы на ды. Егер ра ди кал дың бі реуі тіз бек ұзын ды ғы 17÷20 кө- мір тек ато мы нан тұ ра тын ал кил бол са, он да амин ок си дін ал кил- кар бон қыш қыл да ры нан, син те ти ка лық май лы қыш қыл дар дан, ал кил бен зол дан, эти лен ок си ді нен, пи ри ди ний мен хи но лин не- гіз де рі нен жә не т.б. алы на ды. Бі рін ші лік ал ки ла мин дер ді алу үшін ал кил га ло ге нид тер ді амин дейді: RCl + 2NH 3 → RNH 2 + NH 4 Cl. Бұл реак цияның ка та ли за то ры – маг ний ок си ді, еріт кі ші – изо- п ро пил спир ті, бі рін ші лік ал ки ла мин дер дің шы ғы мы – 90 % (мас.). Реак цияны 310 о С тем пе ра ту ра сы мен жо ға ры қы сым да жүр гі зе ді. N R жүктеу/скачать 3,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|