ПОӘК 042-14-2-06 20. 44/01-2009.№2 баспа 2010 ж
жүктеу/скачать 21,94 Mb.
|
немесе 
яғни, өзара әсерлесуші екі дененің үдеулері олардың массаларына кері пропорционал және бағыттары қарама-қарсы. Ньютон заңдары тек инерциальды санақ жүйелерінде орындалады. Инерциальды санақ жүйесі денемен салыстырғанда тыныштық күйде немесе түзу сызықты қозғалыста болатын жүйе. Серпімділік күштері – денелер өзара әсерлесу салдарынан деформацияға ұшыраған кезде пайда болады. Серпімділік күші күш пен дене бөлшектерінің ығысуына арама-қарсы бағытталады.  (Гук заңы)
 -ұзару,  - серпімділік коэффициенті
Үйкеліс күштері – жанасқан дене беттерінің әсерлесуі салдарынан пайда болады, осы беттерге жанама бойымен бағытталады және дененің қозғалысына кедергі келтіреді. Денеге әсер етуші күш  болған кезде ғана дене қозғалысқа келеді.
 
 - сырғанау үйкеліс коэффициенті, ол жанасатын беттер қасиеттеріне байланысты;  -қысым күші
Осыдан  ( - көлбеулік бұрышы).
Сонымен, үйкеліс коэффициенті көлбеулік бұрышының тангенсіне тең. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы: Кез - келген денелердің арасындағы тартылыс күші денелердің массаларына тура, олардың ара қашықтықтарының квадратына кері пропорциональ болады: 
Бақылау сұрақтары: Ньютон заңдары. Инерциальды күштер. Кориолис күштері. Серпімділік күштері. Үйкеліс күштері. Бүкіл әлемдік тартылыс заңы. Ұсынылатын әдебиеттер: 1. Абдуллаев Ж. Физика курсы 2. Қожанов Т.С «Физика курсы 1-том 3. Т.И.Трофимова «Курс физики» 4. Қойшыбаев Н., Шарықбаев А. Физика: Механика. Молекулалық физика.
жүктеу/скачать 21,94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|