Олардың бастылары мыналар:
«Ұлы адам» теориясы немесе көшбасшылықтың харизматикалық теориясы. Бұл бойынша көшбасшылықты тұқым қуалау негізінде түсіндіреді.
Көшбасшылықтың ситуативті теориясы бойынша көшбасшылардың пайда болуы ортаға, уақытқа және жағдайларға байланысты. Басқаша айтқанда көшбасшы болу белгілі бір жағдайда, уақытта топтан суырылып шығып өз қасиетін көрсете алуы.
Лидерліктің тұлғалық – ситуативтік теориясы бойынша мынадай төрт фактор еске алынуы керек:
1) Көшбасшының адам ретіндегі белгілері мен дәлелдері;
2) Көшбасшының жолын қуушылар үшін белгілі бір келбеті болады;
3) Көшбасшының ролінің сипаттары;
4)Көшбасшының жолын куатындар үшін ресми және құқықтық негіздердің болуы.
Көшбасшының үміткерлік – қарым - қатынастық теориясы. Ол бойынша нақтылы бір жағдайда көшбасшы стилінің сәйкес келуін айтады.
Көшбасшылықтың басқа да толып жатқан теориялары бар. Ол бойынша көшбасшылықтың психологиялық ерекшеліктері қарастырылуы керек. Саяси көшбасшының тұлғалық қасиеттерін талдауда мыналарды еске алу қажет: лидердің өзінің «Мен» концепциясы; оның саяси мінез-құлқына әсер ететін себептері мен сұраныстары; саяси сенімінің басты жүйесі; жеке тұлғалық қарым-қатынас стилі; стресс жағдайында өзін-өзі ұстай білуі; өмір баяндық талдау; саяси іс-әрекетін эволюциялық өзгерістері.
|
