саны шамадан тыс көп, кейде 45 оқушыға дейін жетті. Бұл мәселелер орыс мектептерінде, қазақ тілінде
оқытатын мектептерде де кездесті. Оқытушылар халық санақтарын жүргізуге, идеологиялық іс-шаралар
мен жиналыстарға қатысып, сенбіліктерге шықты. Олар республика өмірінің барлық оқиғаларында
белсенді қатысушылар мен ұйымдастырушылар қатарында болды. «Сауатсыздық жойылсын» қоғамы
жұмысына комсомол жастар белсене атсалысты. 1928 жылы олардың бастамасымен мәдени жорық
ұйымдастырылды. 1930 жылы мәдени жорыққа 5 мың комсомол мүшелері қатысты.
Қазақ тілінде оқулықтар жазылды. Мұндай оқулықтардың авторлары А. Байтұрсынұлы, Ж.
Аймауытов, С. Сейфуллин, М. Жұмабаев, Ә. Ермековтер болды. Алгебрадан қазақ тіліндегі мектеп
оқулығын Қаныш Сәтбаев, географиядан Әлихан Бөкейхан, Қазақстан тарихын профессор Санжар
Асфендиаров құрастырды. 1928 жылдың соңына қарай қазақ мектептері үшін 30-дан астам оқулық
жарық көрді.
1928 жылы Қазақстанда алғашқы жоғары оқу орны Қазақ педагогикалық институты ашылды.
Кейін оған ұлы Абай есімі берілді.
Кейін Алматы малдәрігерлік институты (1929),
Қазақ ауылшаруашылық институты (1930),
Алматы медицина институты (1931),
Орал педагогикалық институты (1932).
1934 жылы Қазақ мемлекеттік университеті ашылды.
1941 жылы республикада 20 жоғары оқу орны және 118 кәсіптік арнаулы оқу орындарында 40 мыңға
жуық студент оқыды.
Республиканың жоғары оқу орындарында жергілікті халық арасынан шыққан профессор-оқытушы
кадрлар жетіспеді, көптеген институттарда қазақ студенттерінің саны аз еді. Негізгі себептерінің бірі
– жаппай сипат алған аштық пен саяси қуғын-сүргін салдары болды.
Достарыңызбен бөлісу: |
