ҚОРЫТЫНДЫ Гендер активтілігі жасушалардың ( ағзалардың ) нақты тіршілік жағдайларына байланысты болып , тұқым қуалау ақпаратының жүзеге асырылуының барлық кезеңдерінде түрлі механизмдермен бақыланады. Генңің әсері немесе активтілігі ағзаның нақты білгісі дамуының соңында көрінеді. Көпшілік гендер барлық жасушаларда тұрақты, үздіксіз қызмет атқарып тіршілікке қажетті, маңызды белоктардың биосинтезін қамтамасыз етеді. Прокариоттардағы гендер экспрессиясын реттелу - Белоктың құрылымы және информация құрылымдық гендерде жазылған. Бір хромасоманың бойында қатар орналасқан гендер тіркес гендер деп аталады. Бұл гендердің активтілігі басқа бір реттеуші геннің бақылауында болды. Реттеуші белоктың бақылауына сай белок ферменттері қажет кезде ғана синтезделіп қажетсіз уақытта синтезделмейді. Реттеуші ген құрылымдық геннен қашытықта орналасқан. Реттеуші генде құрылымдық геннің жұмысына кедергі болатын репрессор белогі туралы информация