Проблемалық сұрақ

хромосомалар

• ДНҚ да табылған генетикалық ақпарат жазылған ұзын жіпше

• Жасуша бөлінген кезде хромосомаларды айқаспа түрінде көре аламыз

• Хромосомалар бірдей гомологиялық жұп құрайды .
• (жыныс хромосомаларынан басқа)

• Адам денесінде 23 жұп (барлығы 46)
• - Анаңнан қанша, әкеңнен қанша келді?

• Митоз 1 жасуша 
• Неге?

• -Өсу, регенерация, даму жүзеге асады
• -Соматикалық жасушалар дене жасушалары (2n)
• -Еншілес жасушалар ата – ана жасушаларымен бірдей

• 2 бірдей жасушалар

• Mитоз

• Ата-ана жасушасы

• ДНҚ репликациясы

• 2 Бірдей еншілес жасушалар

• 4n

• 2n

• 2n

• А – сақтала екі еселену (жартылай консервативті)
• Ә – Жартылай сақтала екі еселену (консервативті)
• Б – Бытыраңқы екі еселену (дисперсионды)

• Репликация әр иықтың орта белі – репликация инициациясының сайты деп аталатын бөлімшеден басталады.
• Теломерлерге дейін репликация жүріп, оларға жеткенде тоқтайды.
• Хромосоманың орталығына қарай жүрген репликация центромерлерге жете тоқталады.
• Нәтижесінде әрбір хромосомада ДНҚ-ның екі тізбегі болады.
• Әрбір тізбек айналасындағы қоршап тұрған нәруыздармен бірігіп, ағайынды хроматиндер түзеді.
• S – саты 8-12 сағат жүреді.

• Цитоплазмада S сатысы кезінде тек қана ДНК тізбегі екі еселеніп қоймай, жасуша орталығының центриольдері де екі еселенеді.
• Аналық центроиль өзінің жаңа жас центриолін түзеді.
• Осыған дейін бала центриоль болған центриоль де өзінің жұбын түзіп, аналыққа айналады.
• Осы төрт центриольдің ішінде тек алғашқы аналық центриоль ғана микротүтікшелерді жинақтауға қатысады.
• ЭПТ-дың мембраналарында бір уақытта жаңа хроматидтер құрамына енетін нәруыздар синтезделеді.

• G2 премитоз немесе постсинтетикалық саты

• Митоз (лат. Mitos – жіп) – бұл бір аналық жасушадан 2 еншілес жасуша түзіліп, ондағы хромосомалар жиыны өзгермей, жасушалардың бөліну жолы.
• Митоз = ядро бөлінуі + цитоплазма бөлінуі
• Кариокинез цитокинез

• Жасушалардың митоз жолымен көбеюі – диплоидты жиынтықты жасушалардың түзілуі
• n- хромосома жиынтығы,
• с- хромосамадағы ДНҚ жиынтығы

• Метафаза грек. meta - тысқары