Программа дисциплины (Syllabus) Органикалық химия Оқу пәнінің атауы / Наименование учебной дисциплины 6В05304
жүктеу/скачать 7,81 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- «аль»
| Тақырып 7. Альдегидтер мен кетондар
Альдегидтер мен кетондар класына молекуласында карбоналды топ бар мына қосылыстар жатқызылады (немесе оксо-) >С=О: Бұл кластағы қосылыстарды оксоқосылыстар деп те атайды. Альдегидтер мен кетондар көміртекті тізбектері өзгертілместен алкогольдердің алғашқы және екінші сәйкес қышқылдануынан пайда болады. Мұндағы спирт молекуласы сутегінің екі атомынан айырылады. Сөйтіп, альдегидтер мен кетондар үшін гомологиялық қатардың ортақ формуласы біреу ғана: Изомерлі альдегидтер саны, өз кезегінде бірінші спирттердің санына, ал кетондардың саны екінші спирттердің сонша санымен көміртегі атомдарының санымен сәйкес келеді. Үшінші спирттер көміртекті қаңқаның ыдырауынсыз карбонды қосылыстарға айнала алмайды. .[2] Альдегидтердің атауы көміртегі атомдарының сол санымен органикалық карбонды қышқылдардың тарихи атауынан алынған. Юпаковский номенклатурасы бойынша альдегидтердің атаулары –аль жалғауының жалғануымен көмірсутегінің атауынан, ал кетондардың атауы –он жалғауының жалғануымен алынады. Альдегидтерде көміртекті тізбектің нөмірленуі СНО-топтың карбонильдігімен басталса, кетондарда органикалық қосылыстардың басқа кластарындағыдай СО-тобы көміртекті тізбектің бастапқы жағына таяу болатындай етіп нөмірлейді. Альдегидтерді жүйелік номенклатура бойынша атау үшін қаныққан көмірсутектердің атауына альдегидтер үшін «аль» деген жалғау, ол кетондар үшін «он» жалғауын қосу арқылы атайды.
Альдегидтердің изомериясы көміртегі атомдарының тізбегінің құрылысына байланысты, ал кетондардың изомериясы радикалдың құрылысына және карбонил тобының орнына байланысты аталады: СН3СН2СОН метилэтаналь; СН3СН2СН(СН3)СОН 2-метилбутаналь; СН3(СН3)2ССОСН2СН3 2,2-диметилпентанон-3; жүктеу/скачать 7,81 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||