Психология


Түсінімді жане берік есте қалдырудың шарттары



Pdf көрінісі
бет173/322
Дата07.02.2022
өлшемі10,53 Mb.
#90053
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   322
Түсінімді жане берік есте қалдырудың шарттары. 
Мате- 
риалды түсініп, ұғу үшін эртүрлі әдістерді қолдануға болады. 
Игерілетін материалдың өзекті ой топтары бөліп алынып, 
жоспар түрінде өрнектеледі. Жоспардың эрбір атауы — мэтіннің 
белгілі бөлігінің жалпыланған тақырыбына айналады. Бір 
бөлшектен екіншісіне өте отырып, материалдың негізгі мағы- 
наларының логикалық бірізді тізбегі қүрылады. Мэтінді қайта 
жаңғырту кезінде кажетті материал жоспар тақырыбы төңіре- 
гіне шоғырланып, оны еске түсіру жеңілдейді. Жоспар түзуге 
машықтану адамды окуға, қызықтырған мэселелердің ішкі 
байланысы мен тэртібін байқап баруға үйретеді. Жоспар түзіп 
жаттауға дағдыланған шәкірттердің білімі жоспарсыз есте 
қалдыруға тырысқан балалардың білімінен анағұрлым артық 
та берік болатыны сөзсіз.
Материалды ұғудың пайдалы әдісі — 
салыстыру, 
яғни заттар, 
құбылыстар мен оқиғалар арасындағы бір-біріне үксасгык пен 
ерекшелікті тани білу. Ұстаз көп жағдайда балаларға жаңа 
танымды түсіндіруде оны өткендегілермен салыстырып оты- 
рады, осылайша ол жаңа материалды шәкірттерінің қалыптас- 
қан білім жүйесіне енгізіп барады.


Материалдың түсінікті болуы оның нақтылығында. Бұл 
үшін жалпы ережелер мен анықтамаларды күнделікгі өмірде 
кездесетін есептер мен мәселелерді шешу, байқаулар мен дәріс- 
ханалық жұмыстар арқылы түсіндіріп беру қажет.
Есте берік қалдырудың жолы — 
қайталап түру. 
Бұл білім, 
ептілік, дағдыларды игерудің өте маңызды шарты. Бірак 
мұндай іс-әрекет өнімді болуы үшін қайталау жұмыстары 
белгілі талаптарға сай орындалуы тиіс: қайталау белсенді жэне 
эртүрлі болуы лазым (мысалдар келтіру, сұрақтарға жауап 
беру, сүлба сызу, кесте түзу, көрнекі құрал жасау т. б.). Бел­
сенді қайталау барысында екінші сигналдық жүйе жанда- 
нып, материалды үғына түсінуге нәр береді.
Қайталаудың әртүрлі формада іске асуы, игерілетін мате- 
риалдың өмірмен, күнделікті тұрмыстық қажет әрекетпен 
ұштасып баруы есте қалдырудын толыққандылығын қамта- 
масыз етеді. Енжар (пассив) қайталаудан пайда шамалы. Қай- 
талау уақытын реттестіріп барған жөн. Уақытқа байланысты 
қайталау екі әдіспен орындалады: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   169   170   171   172   173   174   175   176   ...   322




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет