Психологиялық ЖҰмыс орталығЫның негізгі міндеттері

 

3. «идеомоторлық» әдіс аяқталсада аяқталмасада, қолдарыңызды екі жаққа «кәдімгідей» жайыңыз да «әдетдегәдей» екінші «идеомоторлық» әдіс жасаңыз: байсалды түрде қолдарыңызды ойша бір біріне жақындатыңыз. Нәтижеге қарамай 3-4 рет қайталаңыз. Жаттығуды қайталаудын арасында тыныс алыңыз.  

4. Қолыңызды түсіріп, космонавтардың салмақсыздық кезіндегідей еске ала отырып, бір қолыңыз ақырын қимылмен жоғары қарай қалқып  бара жатқанын қөз алдыңызға еслестетіңіз. Екінші қолыңыздыда қосыңыз.  

Тренинг қатысушылары жүйке жүйесінің алдын алу дағдысымен танысты. Жүйке жүйесінің тұрақтылығын жоғарлатуға және шаршағыштықты төмендетуге бағытталған жаттығу курсы әр кімнің өз уақыттын тиімді  пайдалану кезінде жасайтын 5 жартысағаттық жаттығу сабақтан тұрады, бірақ жаттығуды жұмысты аяқтаған соң орындау керек. 3 немесе 4 сабақ алғаннан кейін жүйке жүйесінің шиеленісуін түсіруінің әдістерінен басқа әсерлік мобилизация өзін өзі икемдеу әдістері, өз өзіне сенімділігін арттыра туседі, деңсаулыққа зияны болмайтын үлкен жалынды, мағыналы, дене қимылдарын өтеуі пайда болады. 

Тренинг нәтижелерін талқылаған кезінде, кейбір психологтар түзеу мекемесінің қызметкерлерімен ғана емес сонымен қатар сотталғандармен де жұмыс жасау психологиялық тұрақтылықты қалыптастыру бойынша жаттығудын қарапайымдылығына және тиімділігіне назар аударды.

 Әлеуетті суициденттің психологиялық ерекшеліктерін, деструктивтік мінез–құлқының қалыптастыру кезендерін зерттеп, басты мәселеге өтті – алдын алу әдістерне, жалынды тұрақтылықты өндеу, оңды ойлау және өмірдің мәнін табуы болды.

 Психологтар өзара талқылап, өзін сырт көзбен қарай отырып өзі туралы қызықты фактілерді анықтап отырып «Менің өмір сүретін 5 себебім», «Өмірдің мәні», «Мен кіммін?» тықырыбында жаттығуларды өткізді.

 Тәжірибелі психологқа адамды уақытында қиын жағдайдан алып шығу және оны қолдау, оның ресурстарын ашу, өмірдің, қуаныш пен бақыттың мәнін көрсету өте маңызды...

Топтық жұмыс атқару кезінде психологтар суицидалдық мінез құлқының алдын алу негіздерін қарастырды:

  Алқашқы алдын алу жұмысы

1. 
   Адамдардың әлеуметтік өмірінің кемелденуі. Суицидалдық мінез құлқының пайда болуына және қалыптасуына әсер ететін әлеуметтік факторларды жою.
   
2. 
   Әлеуметтік оңды бағдарламалы тұлғаны тәрбиелеу.
   
3. 
   Халықтардың арасында психогигиеналық жұмыс жасау.
   

  Қайталамалы алдын алу жұмысы

1. 
   Девиванттық мінез құлқысының әр түрлі форма бойынша ықтимал факторларын анықтау мен «алдын алу есепке алу» тобын бөліп шығару.
   
2. 
   Бұрыңғы және белсенді психикалық ауытқұлары бар тұлғаларды анығтау.
   
3. 
   Анықталған психикалық ауытқұларына медициналық түрде түзетуі.
   
4. 
    Парасуицидтерді тіркеуге алу.
   

Семинардың соңғы күні Психологиялық жұмыс орталығының бастығы полиция подполковнигі О.Чиржовамен өткізілген «Топта орайлы моральдік психологиялық климатын және оңды ойлануын қалыптастыру бойынша әдістер» тақырыбындағы тренингтен басталды.  Жаттығу мен техникасы топтық көңіл күйін зерттеуге, оңды қарым қатынас пен эмоцияларды бекітуге бағытталған.

Топтың ішінде позитивті көңіл күйін қалыптастыру тәсілі және бағалау әдістері белсенді талқыланды (мысалы, бояулар және ауа райы белгілері көмегімен, 10-балдық шкала бойынша өз көңілін бағалауға болады).

 

«Мафия» ойыны алымды оңды қуатты шақырған, осы ойында әр қатысушы сөздің аяғына дейін өз пікірін айтады! «Екі шындық – бір өтірік» деген жаттығу семинар қатысушыларына бір-бірімен жақындап, өзі туралы кейбір егжей-тегжейді айтады.

2015 жылғы ақпан айында күндізгі оқыту факультетінің 1-3 курс оқу топтарында моральды-психологиялық климат жағдайын үлкен психологиялық зерттеу өтті.

Психологиялық қлимат жалынды деңгейде ұжымда қалыптасқан қарым-қатынасын, іскер ынтымақтастық  мінез-құлқын, өмірдің маңызды құбылыстарына қатынасын көрсетеді. Психологиялық климат ұжымның жалынды жағдайымен құрылатын топтық жалынды жағдайдан - психологиялық атмосфера арқылы құрастырылады.

Психологиялық климат (грек. klima (klimatos) – бағдар) – топта тұлғаның барлық жағынан дамуын және бірлескен өнімді жұмысты туғызатын немесе қарсы келтіретін психологиялық жағдайлар жиынтығынан құрылатын тұлғаның арасындағы сапалы жақ. Психологиялық климат топтың (ұжымның) ол үшін тұрақты және үлгілі жалынды икемі, еңбек (оқу) қызметінің жағдайын (мінез-құлқы, шарттары, еңбек немесе оқуын ұйымдастыру) және тұлға арасындағы қарым-қатынас мінез-құлқын анық көрсететін тұтастық жағдайы болып табылады. Психологиялық климат қарым-қатынастың аз дегенде үш қатарын белгілейді:

1. Ұжым мүшелері арасындағы тік қатынас (басшылық, ұжымның басшылықты қабылдауы және қарсылығы, басқарудағы деңгейі, деңгейімен қанағаттануы);

2. Ұжым мүшелері арасындағы көлденең қатынас (ұжымның бірігуі, тұлғааралық қарым-қатынас сипаты, жанжалдарды реттеу түрлері мен тәсілдері);

3. Еңбекке қатынасы (еңбекпен қанағаттану, ұжым қызметінің тиімділігі және т.б.).

Көлденең қарым-қатынас саласы бойынша әдетте ұжым мүшелері арасында іскер қарым-қатынас сипатын зерттеуді анықтайды (талапшылдық, бір-біріне көмек көрсету, жарысу, өзара қызмет ұйымдастыру нысандары мен тәсілдері), сонымен қатар тұлғааралық қатынастар (жалынды байланыстардың оңды және теріс жүйесі зерттеледі, ұжымның әр мүшесінің психологиялық мәртебесі, топ мүшелерінің бағалау және өзіндік бағалау жүйесі).

Еңбекке қатынас екі деңгейде зерттеледі: еңбекпен жалпы қанағаттану (жұмыс сипаты, шарттары, жалақысы және т.б.) және осы өндірісте жұмысты жалғастыру ниеті (осы оқу орнында оқу).

Еңбекке қатынасты зерттеу әр қызметкердің еңбек қызметінің объективті көрсеткіштерін және субъективті көрсеткіші – нақты айтқанда «қатынас» салыстыру шарттарында нәтижелі болады. Еңбекке қатынас адамның қанағаттану өлшемін және оның қызметін көрсетеді, сонымен психологиялық климаттың маңызды сипаттамасы болып табылады.

Сонымен, моральдық-психологиялық климат (МПК) – топтағы оның мүшелерінің қызметтің барлық көптүрлі насындарындағы анықталатын тұрақты психологиялық бағдары. Моральдық-психологиялық климат ұжым мүшелерінің бір-біріне, еңбекке, жан-жағындағы жағдайларға және жеке тұлғалық құндылықтардың, бағдарының ұйымдастырылуының негізінде қатынастар жүйесін анықтайды. «Құндылық бағдары» түсінігі әлеуметтік психологияда кеңінен қолданылады, адам үшін оның ақиқатының айналасындағы түрлі заттар мен құбылыстардың оңды және теріс маңыздылығын көрсетеді. Құндылық бағдарда адамның түрлі материалдық, моральдық, саяси және діни тәртіптегі құндылықтарға қатынасының ішкі негізі бекітілген.

Психологиялық зерттеу бағдарлама мен моральды психологиялық климатының жағдайын зерттейтін психодиагностикалық әдістемелер толық терінде көшіруге қол жетімді.

 

Психологиялық жұмыс орталығымен ІІО-ның қызметкерлерімен қолданылатын және сотталғандармен жұмыс жасау кезінде, кәзіргі психодиагностикалық әдістемелерді биемделу бойынша тәжірибелік жұмыс жүргізілініп жатыр. «САН» және «Интелектуалдық тұрақсыздық» психодиагностикалық әдістемелерді мемлекеттік және орыс тілдерінде қарастыру үшін ұсынды. Осы әдістемелер кәсіби оқыту табыстылықты болжау мақсатында, жаңа қызмет түрін және еңбек тәжірибесінің сапасын бағалау үшін қолдануға ұсынылады.

Мемлекеттік және орыс тілдерінде «Болжау», «Кәсіби дайындық» ЖПТ психодиагностикалық әдістемелерді ынталдандыру материалдарын қарастыруға ұсынды. Осы әдістемелер ІІО-ның қызметкерлерінің тұлғасын кәсіби-қызметтік әрекеттерге психологиялық дайындығы мәселелерін зерттеу кезінде қолдану үшін қажет. Психодиагностикалық әдістелер мемлекеттік тілде ынталандыратын материалмен қоса көшіруге қол жетімді.