1. Публицистиканың тектік тұрғыдан алғандағы жүйелерін үш топқа жіктеуге болады: а) ақпараттық-оқиғалы публицис-тика; ә) талдамалы публицистика; б) көркем публицистика.
2. Публицистиканың түрлік жағынан алғандағы типология-сы: а) қоғамдық-саяси публицистика; ә) экологиялық публи-цистика; б) моральдық-этикалық публицистика; в) әдеби пуб-лицистика; г) сыни публицистика; ғ) ғылыми-танымдық публицистика.
3. Жанрлық тұрғыдан алғанда, ақпараттық-оқиғалы пуб-лицистика тобына: заметка, есеп, репортаж, сұхбат; талдамалы публицистика тобына: корреспонденция, мақала, шолу, рецен-зия, қамту (обозрение), түсіндірме (комментарий), баспасөзге шолу, хат (эпостолярлық жанр ретінде), саяси портрет, журналистік тексеріс; көркем публицистика тобына: суреттеме, очерк, эссе, фельетон, памфлет жанрларын кіріктіруге болады.
4. Публицистикалық шығармаларды стильдік тұрғыдан:
а) полемикалық (қақпайлы) публицистика; ә) үгітшілік публицистика; б) насихатшылық публицистика; в) сатиралық публицистика; г) эпистолярлық публицистика; ғ) талдамалы-сыни публицистика; д) деректі публицистика; е) іскерлік публицистика деп жіктей аламыз.
5. Бұқаралық ақпарат құралдарында көрініс табуына орай: а)газет публицистикасы немесе баспасөздегі публицистика; ә)радиопублицистика; б) телепублицистика; в) фотопублицис-тика; г) кинопублицистика; ғ)интернеттегі публицистика болып жіктеледі.
Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы
тақырыптық, проблемалық пішіндік ізденістер
Бұл тақырып бойынша азат ойдың, еркін сөздің дәуіріндегі публицистикадағы жаңалықтар қамтылады. Публицистердің бұрын жазуға болмайтын, бұрын айтуға болмайтын мәселе-лерге еркін қалам тербегендігіне назар аударылады. Ел тәуел-сіздігімен бірге мәселенің мәнісін тез ашатын, қоғамдағы оқиға, құбылысқа жедел түрде үн қататын жаңа публицистиканың заманы туғандығына дәлел-дәйектер келтіріледі.
Емтихан сұрақтары
1. Публицистика табиғаты.
2. Публицистиканың пайда болуы.
3. Журналистика, көркем әдебиет және публицистика.
4. Көне түркі жазба ескерткіштері – публицистика бастаулары.
5. Батырлар жыры – ауызекі публицистика үлгісі.
6. Жыраулар поэзиясындағы публицистикалық сарын.
7. Шешендік сөздердегі публицистикалық белгілер.
8. Шоқан, Ыбырай, Абай публицистикасы.
9. “Түркістан уалаяты газетіндегі” публицистиканың қалып-тасуы.
10. “Дала уалаяты газетіндегі” ұлттық публицистика
11. Дінмұхамед Сұлтанғазин – ұлттық публицистиканың негізін салушылардың бірі.
12. Қорабай Жапанов – публицист.
13. Отыншы Әлжановтың публицистикасы.
14. Рахымжан Дүйсенбаев – публицист.
15. Асылқожа Құрманбаев публицистикасы.
16. “Айқап” журналындағы публицистика.
17. Мұхаметжан Сералин – публицист.
18. Ахмет Байтұрсыновтың “Айқап” журналындағы публицис-тикасы.
19. Міржақып Дулатов “Айқап” журналында.
20. “Қазақ” газетіндегі публицистика.
21. Әлихан Бөкейхановтың “Қазақ” газетіндегі публицистикасы.
22. Райымжан Марсеков – публицист.
23. Ғұмар Қарашев публицистикасы.
24. Публицистикадағы шығармашылық даралық (Мұхтар Әуезов публицистикасы негізінде).
25. Кеңес дәуіріндегі публицистика.
26. Сәкен Сейфуллиннің қоғамдық-саяси бағыттағы публицисти-касы.
27. Жүсіпбек Аймауытовтың көркемдік бағыттағы публицис-тикасы.
28. Бейімбет Майлиннің сыншылдық, сатиралық бағыттағы пуб-лицистикасы.
29. Ұлы Отан соғысы жылдарындағы публицистика.
30. Соғыстан кейінгі жылдардағы публицистика.
31. 60-70 жылдардағы публицистика.
32. 80-жылдардағы публицистика.
33. Публицистика типологиясы.
34. Тәуелсіз Қазақстан публицистикасындағы тақырыптық, про-блемалық, пішіндік ізденістер.
35. Газет, журнал, телевизия мен радио публицистика жанрла-рының ортақ қасиеттері мен өзіндік ерекшеліктері.
36. Публицистика жанрларын пайдаланудағы “Егемен Қазақ-стан”, “Жас қазақ”, “Түркістан” газеттері журналистерінің өзіндік өрнектері.
37. “Журналистік ақпарат және “ақпарат жанрлары” ұғымдары
38. Ақпарат, (заметка), есеп, сұхбат, репортаждардың негізгі бел-гілері.
39. Газет есебінің міндеті мен жанрлық ерекшеліктері. Ресми және биресми газеттердегі есептер табиғаты.
40. Газет жанры ретіндегі сұхбаттың ерекшелігі.
41. Репортаждың жанрлық сипаты.
42. Талдамалы жанрлар тобы туындыларының негізгі сипаттары.
43. Қазіргі корреспонденциялардың түрлері.
44. Мақала жанрының ерекшеліктері.
45. Рецензия мен рецензентке қойылатын басты талаптар.
46. Қамту (обозрение) жанрының негізгі даму кезеңдері.
47. Баспасөзге шолудың негізгі түрлері, олардың мақсат-міндеті.
48. Әр түрлі типтегі газеттерде эпистолярлық материалдардың алар орны.
49. Журналистік тексерім және журналистік зерттеу.
50. Көркем-публицистикалық жанрлардың негізгі салалық белгі-лері мен сипаты. Хронотоп тәсілі.
51. Очерк пен фельетондағы даралау және типтендіру тәсілдері.
52. Қазіргі суреттеменің өзіндік ерекшеліктері.
53. Қазіргі қазақ очерктері.
54. Фельетон формасының ерекшеліктері, оның бағдары, компо-зициясы, сюжеті, тілі мен стилі.
55. Памфлеттің атқарар қызметі, оның негізгі белгілері.
56. Қазіргі баспасөздегі эссе жанры.
Достарыңызбен бөлісу: |