Ф СО ПГУ 7.18.2/06 Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі

Қазақ филологиясы кафедрасы

« "Қазақ әдебиеті мен түркі халықтар әдебиетінің байланысы "

пәні бойынша

ЖҰМЫС ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

Жұмыс бағдарламасы 6М020500 - "Филология" мамандығының магистранттарына арналған

Жұмыс бағдарламасы 6М020500 - "Филология" мамандығының оқу жұмыс жоспары және элективті пәндер каталогы негізінде дайындалды және С.Торайғыров атындағы ПМУ Ғылыми кеңесінің мәжілісінде бекітілді. «___»_________________20__ж. №_____хаттама.
Кафедра мәжілісінде ұсынылды. «___»____20__ж. №_____хаттама

Кафедра меңгерушісі_______________________Н.Қ. Жүсіпов

Гуманитарлық-педагогикалық факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданған____ 20_ж. «_____»____________ №____ Хаттама

ОӘК төрағасы ___________________ Темиров Қ.Ө.

КЕЛІСІЛДІ

ОӘБ бастығы ____________ Е.Н._Жаманқұлова 20__ж. «_____»_______

(қолы) (аты-жөні)
Университеттің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданған

20__ж. «___»______________ №____ Хаттама

• 
  Түркі тілдес халықтар әдебиетінің байланысын анықтауда, ортақ шығармаларының көркемдік ерекшелігін танытуда, ақын-жазушыларының дүниелерін әдеби процесте талдап, таразылауға баулу.
  
• 
  Түркі тектес халықтар әдебиетін терең білгізу;
  
• 
  Шығармашылық байланысын таныту;
  
• 
  Әдебиеттердің даму бағытын;
  
• 
  Түркі халықтары әдебиетін мәтін тұрғысынан оқи білуге;
  
• 
  Ортақ әдеби шығармалардың стилін, көркемдігін тануға;
  
• 
  Түркі әдебиетіндегі дәстүр жалғастығын, байланысын, қайнар бұлағын зерттеу.
  

- Магистранттар бұл курсты оқу барысында жинаған білімдерін алдағы кәсіби қызметтерінде, ғылыми-зерттеу жұмысында пайдаланады. Әр ақын -жазушының шығармаларынан (норматив жоспары бойынша) үзінділерді жатқа оқуға, ғылыми талдау жасауға үйрету;

- Шығарманың жанры мен стиліне, тақырыбы мен сюжетіне, композициясы мен тіл көркемділігіне ерекше назр аудара отырып, ой толқыны мен образдар бедері берілуіне, ақын позициясының тұтастығын танытуда ғылыми пацйымдаулар жасауға баулу.

2 Пререквизиттер

- Қазақ әдебиетінің тарихы

- Шетел әдебиетінің тарихы

- Түркі халықтары әдебиетінің тарихы;

- Әдебиет теориясы
3 Постреквизиттер

- Қазақ әдеби тілінің тарихы

- Тіл мәдениеті

4 Пәннің мазмұны
4.1 Пәннің тақырыптық жоспары

№ р/с	Тақырыптардың атауы	Сабақ түрлері бойынша байланыс сағаттарының саны
		дәріс-тер	практи-калық (сем)	зертха-налық	студия-лық	жеке	МӨЖ
1.	Кіріспе.Түркі халықтары әдебиетінің тарихына кіріспе.	1	1	-	-	-	16
2	XIII-XVI ғ.ғ Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет.	2	2				16
3	Рабғузи Н., М.Хорезми, Құтыб, Сараи, Әбілғазы, Жалайыри тарихы шығармалары Дулати М.Х. "Тарихи- Рашиди", "Бабыр-наме".	3	3				16
4	Әзербайжан әдебиеті Жазба әдебиетінің қайнар бұлағы. Низами Гәнжауи шығармашылығы. Вагиф, Мырза Ахундов, С.Вургун, М.Ибрагимов.	3	2				16 16
5	Башқүрт әдебиеті М.Үмітбаев-ағартушы, әдебиетші. Ш.Бабич, Ғ.Ибрагимов, М.Ғассури шығармашылықтары.	3	2				16
6	Қарақалпақ әдебиеті Қарақалпақ халқының ауыз әдебиеті. /"Қырық қыз" эпосы/.	4	2				16
7	Кеңес дәуіріндегі қарақалпақ әдебиеті.	3	2				16
8	Қырғыз әдебиеті. Аңыз, ертегілері	3	2				16
9	ХХ ғ. қырғыз әдебиеті: А.Тоқамбаев, Т.Үмбеталиев, Ж.Бөкенбаев, Т.Сыдықбеков, К.Жантолиев, Ш.Айтматов т.б. шығармашылығы	4	2				16
10	Өзбек әдебиеті Ұлықбек-әлемдік ғылым мен мәдениетке үлесі. Қ.Бекзад ғазалдары, дастандары. Ә.Науаи шығармашылығы. М.Бабыр шығармашылығы.	3	2	-	-	-	16
11	Ұйғыр әдебиеті. Ұйғыр халқының ауыз әдебиеті: эпостары, дастандары, поэмалары, аңыздары.	3	2	-	-	-	16
16	Қазіргі ұйғыр әдебиеті: Х.Абдуллин, З.Сәмеди, И.Бәхтия, И.Саттаров, М.Хамраев т.б.	3	2				16
13	Татар әдебиеті. Татар әдебиетінің туыстас халықтар әдебиетіне ықпалы, өзара байланысы. ХХғ. басындағы қазақ әдебиеті мен мәдениетіне, баспасөзіне қосқан үлесі	3	2	-	-	-	16
14	.1920-40ж.ж. татар әдебиеті. Қазіргі татар әдебиеті /поэзиясы, прозасы, драматургиясы-1960-2000ж./	3	2				16
15	Түркімен әдебиеті. Түркімен ауыз әдебиетіндегі "Көрұғлы" дастаны. Мақтымұлының ерлік, елдік, махаббат, табиғат лирикалары. Бердлі Кербабаевтың "Шешуші қадам" романы.	4	2	-	-	-	16
БАРЛЫҒЫ:		45	30	-	-	-	375

4.2 Пән тақырыптарының мазмұны

1. 
   Түркі халықтары әдебиетінің тарихына кіріспе.
   
2. 
   IV-IX ғ. көне түрік әдебиет ескерткіштері: Күлтегін, Тоныкөк; Білге қаған туралы жырлар.Оғызнаме, Әбу Насыр әл-Фараби.
   
3. 
   X-XII ғ.әдебиет.
   
4. 
   XIII-XVI ғ.ғ Алтын Орда дәуіріндегі әдебиет.
   
5. 
   Рабғузи Н., М.Хорезми, Құтыб, Сараи, Әбілғазы, Жалайыри тарихы шығармалары
   
6. 
   Дулати М.Х. "Тарихи- Рашиди", "Бабыр-наме".
   

1. 
   Әзербайжан әдебиеті. Азербайжан ауыз әдебиеті.
   
2. 
   Жазба әдебиетінің қайнар бұлағы.
   
3. 
   Низами Гәнжауи шығармашылығы.
   
4. 
   Вагиф, Мырза Ахундов, С.Вургун, М.Ибрагимов.
   

1. 
   Башқұрт әдебиеті. Башқұрт халқы туралы жылпы мәлімет.
   
2. 
   Ауыз әдебиет үлгілері:аңыздар, ертегілер, жырлар, эпостар.
   
3. 
   М.Үмітбаев-ағартушы, әдебиетші.
   
4. 
   Ш.Бабич, Ғ.Ибрагимов, М.Ғассури шығармашылықтары.
   
5. 
   С.Құдаш- башқұрттың ірі қоғам қайраткері./"Салтанат", "Республика жырлайды"/ Мағжан Жұмабаевқа арналған "Жастық шақтың ізімен" атты повесі.
   

1. 
   Қарақалпақ әдебиеті. Қарақалпақ халқының ауыз әдебиеті. /"Қырық қыз" эпосы/.
   
2. 
   XVIII ғ. қарақалпақ жазба әдебиеті.
   
3. 
   Жиен жырау Тоғай ұлы "Күйзелген халық" дастанындағы қарақалпақ халқының Хорезмге аууы ахуалы. Қазақ жырауларымен салыстыру.
   
4. 
   Бердақ Шайыр дастандары /Аманкелді, Шежіре, Ақымақ патша, өлеңдері./
   
5. 
   Кеңес дәуіріндегі ақындары: А.Мұсаев, С.Мәжитов, А.Аймұрзаев /"Арал" поэмасы, "Бердақ", "Айгүл-Абат", "Раушан" пьесалары/, Т.Қайыпбергеновтың "Бақытсыздар" романы, "Мұғалімге рахмет" повесі.
   
6. 
   Қарақалпақ әдебиетінің соңғы жылдарына шолу.
   

1. 
   Қырғыз әдебиеті. Қырғыз халқы туралы, ауыз әдебиеті жайлы жалпы түсінік. "Манас" эпикалық туындысын қазақ батырлар жырларымен салыстыру.
   
2. 
   Тоғалақ молда, Т.Сатылғанов қырғыз халық ақыны.
   
3. 
   ХХ ғ. қырғыз әдебиеті: А.Тоқамбаев, Т.Үмбеталиев, Ж.Бөкенбаев, Т.Сыдықбеков, К.Жантолиев, Ш.Айтматов т.б. шығармашылығына шолу.
   
4. 
   А.Тоқамбаев- қырғыз халық ақыны.
   
5. 
   Т.Сыдықбеков- халық жазушысы.
   
6. 
   Ш.Айтматов-халық жазушысы, қоғам қайраткері. /"Алғашқы ұстаз", "Ақ кеме", "Жан пида", "Боранды бекет" т.б./
   

1. 
   Өзбек әдебиеті. Өзбек халқы және ауыз әдебиеті туралы пікір. Эпостық мұралары, аңыздарығ прозасы, поэзиясы, драматургиясы.
   
2. 
   Ә.Бируни, Ә.Сина, З.Восифий т.б. белгілі адамдары жайлы мағлұмат.
   
3. 
   Ұлықбек-әлемдік ғылым мен мәдениетке үлесі.
   
4. 
   Қ.Бекзад ғазалдары, дастандары.
   
5. 
   Ә.Науаи шығармашылығы.
   
6. 
   М.Бабыр шығармашылығы.
   
7. 
   Өзбектің классикалық әдебиеті: Фурқат, Аваз, Мұқыми, Айбек, Ғ.Нулям, Х.Ниязи, П.Қадыров шығармашылықтары.
   

1. 
   Ұйғыр әдебиеті. Ұйғыр халқының ауыз әдебиеті: эпостары, дастандары, поэмалары, аңыздары.
   
2. 
   Ұйғыр әдебиетінің Қазақстанда, Қытайда өріс алуы.
   
3. 
   ХІІІ ғ. А.Хаминнің, Ниязидің, Қасымидің тарихи шығармалары.
   
4. 
   ХІХ ғ. А.Низари, Гәрбий, Назугум, Назым, Палуан, Шакир.
   
5. 
   Қазіргі ұйғыр әдебиеті: Х.Абдуллин, З.Сәмеди, И.Бәхтия, И.Саттаров, М.Хамраев т.б.
   

1. 
   Татар әдебиеті. Татар халқының ауыз әдебиеті: эпостық, аңыз, ертегі, дастандары.
   
2. 
   Татар әдебиетінің туыстас халықтар әдебиетіне ықпалы, өзара байланысы.
   
3. 
   ХХғ. басындағы қазақ әдебиеті мен мәдениетіне, баспасөзіне қосқан үлесі.
   
4. 
   Татар халқы зиялыларына /Гаспринский, Ибрагимов т.б./ мұсылман ілімін таратаушылық еңбегі.
   
5. 
   Ғ.Тоқай шығармашылығы және Абай. М.Жәлел шығармашылығы және Қ.Аманжолов, Б.Бұлқышев, Ж.Саин, М.Ғабдуллин шығармаларымен салыстыру.
   
6. 
   1920-40ж.ж. татар әдебиеті.
   
7. 
   Қазіргі татар әдебиеті /поэзиясы, прозасы, драматургиясы-1960-2000ж./
   

1. 
   Түркімен ауыз әдебиетіндегі "Көрұғлы" дастаны. Мақтымұлының ерлік, елдік, махаббат, табиғат лирикалары. Бердлі Кербабаевтың "Шешуші қадам" романы.
   

IV-IX ғ. көне түрік әдебиет ескерткіштері: Күлтегін, Тоныкөк; Білге қаған туралы жырлар.Оғызнаме, Әбу Насыр әл-Фараби шығармаларын оқу. Рабғузидің "Қиссас-ул-анбия" атты пайғамбарлар тарихы туралы кітабын Құранмен салыстырып оқу.

Низамидің "Жеті ару" поэмасындағы Бахрам бейнесін талдау. Жеті ертегінің тәрбиелік мәнін ашу.

Сайфи Құдаштың "Жеті шақтың ізімен" повесін идеялық-көркемдік жағынан талдау. Башқұрт ауыз әдебиеті үлгілерін оқу.

Т:Қайыпбергеновтың "Бақытсыздар" романын, "Мұғалімге рахмет" повесін идеялық -көркемдік тұрғыдан талдау.

Ш.Айтматовтың "Алғашқы ұстаз", "Ақ кеме" повестерін, "Жан пида" романын М.Әуезовтың "Көксерек" әңгімесімен салыстыру, "Жәмилә" әңгімесіндегі Жәмилә, Сейіт, Данияр бейнелерін ашу. Әңгімені Д.Исабековтың "Гауһартас" повесімен салыстыру.

Ғафур Ғұламның "Тентек" ("Озорник") повесін идеялық-көркемдік тұрғыда талдау және Б.Соқпақбаевтың "Менің атым Қожа" повесімен салыстыру. Абдолла Қаһардың "Шынашақтай шымшық" повесін талдау.

7-тақырып.

Зия Сәмедидің "Маймыхан" романын идеялық-көркемдік тұрғыда талдау.

Ғабдолла Тоқайдың "Картоп", "Тісі жаман сүлуға", "Ақын" өлеңдерін талдау. "Тісі жасан сұлуға" өлеңін Сұлтанмахмұттың "Сүйген сұлуға" өлеңімен салыстыру.

Мақтымқұлының "Өкінішпен өтіпсің", "Налу", "Боларсың", "У ішкенне барабар", "Селменен", "Сұрақ-жауап" өлеңдерін талдау.

1. 
   Ш.Айтматовтың "Тавро Кассандры" романын оқу.
   
2. 
   Ш.Айтматовтың әңгімелерін оқу.
   
3. 
   Қарақалпақ елінің "ҚЫрық қыз" дастанын оқу.
   
4. 
   Ә.Науаидің "Ескендір наме" дастанын оқу.
   
5. 
   Ш.Айтматовтың "Құс жолы" повесін оқу.
   
6. 
   М.Жәлелдің "Маобит дәптерін"оқу.
   
7. 
   Қырғыздың "Манас" эпосы.
   

1. 
   Әлем әдебиетінің тарихы, М. 1972.
   
2. 
   Бердібаев Р. Шығыс қазынасы. A:1970
   
3. 
   Зарубежная литература. М: 1982
   
4. 
   Келімбетов, Канафин, Түркі халықтарыы әдебиеті. А:1996
   
5. 
   Қобыланов А. Шетел әдебиетінің тарихы. А:2003
   
6. 
   Краткая литературная энциклопедия. 2-том. 1966
   
7. 
   КСРО халықтары әдебиеті. А:1976
   
8. 
   Литература Народов СССР.М, 1970
   
9. 
   СССР халықтар әдебиетінің хрестоматиясы. А:1976/
   

10. 
    Вургун С. Таңдамалы. А: 1959
    
11. 
    Дербісалин Ә.Жарық жұлдыздар.А: 1993
    
12. 
    Құдаш С.Жастық шақтың ізімен. А:1996
    
13. 
    Науаи.Таңдамалы шығармалары. А:1998
    
14. 
    Низами. М:1966
    
15. 
    Сейітов С. Жақын жағалаулар. А:1979
    

Кафедра меңгерушісі ______ Жүсіпов Н.Қ. 20__ж. «___» ________