Атом ядросы оң зарядталған протоннан және электр заряды жоқ нейтроннан тұрады. Протон мен нейтронның массалары жуықтап алғанда өзара тең деп санауға болады. Ядролық бөлшектердің массасы массаның атомдық бірлігімен өлшенеді. Сонда 1 м.а.б. көміртек атомының бейтарап. изотоптың масса бөлігіне тең яғни Авогадро санының кері шамасынан мына түрде есептеп шығаруға болады.
1923 жылы Д. Иваненко мен В. Гейзенберг ядроның протон нейтронды моделін ұсынды. Осыған сәйкеспротонның массасы mе= 1,6726*10-27 кг =1836 mе, мұндағы mе– электрон массасы. Ал нейтронның массасы mе= 1,6749*10-27кг=1839 mе. Пртондар мен нейтрондарды нуклондар ( латынның nucleus ядро деген сөзінен шыққан) деп аталады. Атом ядросындағы барлық нуклондар саны массалықсандар (А) деп аталады. Атом яжросының радиусы шамамен 10-15 м болады. Жіп үзілген дәл өлшеулер ядроның радиусы ядролық бөлшектердің санына тәуелді екенін көрсетеді. Ол тәулелділік мына өрнекпен анықталады:
R=(1,5*10-15м)
А- массалық сандарА=Z+N.
Массаның атомдық бірлігімен (м.а.б.) берілген атом массасын көрсететін бүтін сан ядродағы протон нейтрон санының қосындысын береді. Ядродағы пртондар саны атом қабықшасындағы электрондар санына тең. Ендіше ядродағы протондар санының Менделеев кестесіндегі Z элементінің атомдық номеріне тең. Сонда массалық сан мен реттік санның айырмасы ядродағы нейтрондар санын береді, яғни N= A-Z . бұдан массалық саны А= Z+N тең .
