Бірінші ядролық реакцияны 1919 жылы Резерфорд жүзеге асырды. Ол азот атомын α-бөлшектермен атқылады:
Қазіргі таңда жасанды жасанды өзгерістерді жүзеге асыру үшін протондар мен нейтрондар қолданылады:
Ыдырау өнімдері мен олардың периодтық кестедегі орнын болжау үшін Ф. Содди мен К. Фаянстың жылжу (ығысу) ережелері қолданылады:
1-ереже: Егер элемент изотопының ядросы α-бөлшек түзіп ыдыраса (He), онда оның массалық саны 4 бірлікке, ал ядро заряды 2 бірлікке кеміп, периодтық жүйеде екі нөмір кейін орналасқан жаңа элемент изотопының ядросы түзіледі:
2-ереже: Егер элемент изотопының ядросы βбөлшек түзіп ыдыраса, онда массалық саны өзгермей, ядро заряды бір бірлікке артып, яғни периодтық жүйеде бір нөмір алда орналасқан жаңа элемент изотопының ядросы түзіледі:
4-ереже: Гамма γcәулелену кезінде изотоптың массасы мен заряды өзгер мейді, көбінесе γ-сәулелер энергияның артық мөлшерін алып кетеді, сондықтан энергия азаяды. γ-сәулелер шығаратын белсенді изотоптарға 60Co, 137Cs, және 224Ra жатады.
4-ереже: Гамма γcәулелену кезінде изотоптың массасы мен заряды өзгер мейді, көбінесе γ-сәулелер энергияның артық мөлшерін алып кетеді, сондықтан энергия азаяды. γ-сәулелер шығаратын белсенді изотоптарға 60Co, 137Cs, және 224Ra жатады.
6-ереже: Электронды тартып алу (К-тартып алу), ядроның өз электронын қосып алуы, яғни ядроға жақын К-деңгейден электрон қосып алынады. Нәтижесінде ядро заряды бір бірлікке кемиді, ал массалық сан өзгермейді және рентген сәулесі түзіледі:
Күнде жүретін ядролық реакциялардың екі мысалы төменде келтірілген. Оған сутектің үш изотопы қатысады:
Күнде жүретін ядролық реакциялардың екі мысалы төменде келтірілген. Оған сутектің үш изотопы қатысады:
