Құрамы және тарихи мәліметтер Мұнайды өңдеу әдістері Мұнай өнімдері және қолданылуы



жүктеу/скачать 2,88 Mb.
бет1/5
Дата26.10.2023
өлшемі2,88 Mb.
#188343
түріҚұрамы
  1   2   3   4   5
Байланысты:
60 топ мунай

03.12.22 жыл. Мұнай,құрамы өңдеу әдістері

Сабақтың мақсаты: 1. Мұнайдың физикалық қасиеттері 2. Мұнайдың құрамы және тарихи мәліметтер 3. Мұнайды өңдеу әдістері 4. Мұнай өнімдері және қолданылуы

Физикалық қасиеті

  • Өзіне тән иісі бар, қара қоңыр түсті,май тәріздес , қоймалжың сұйық зат
  • Тез жанғыш
  • Органикалық еріткіштерде ериді
  • Суда ерімейді және одан жеңіл.
  • Тығыздығы 0,80-0,95 г/см

Мұнайдың құрамы

  • Кездесетін жері
  • Тығыздығы, г/см3
  • Пара
  • фин
  • Циклопарафин
  • Аромат көмірсутектер
  • Пермское (РФ)
  • 0,941
  • 8,1
  • 6,7
  • 15,3
  • Грозненское (РФ)
  • 0,844
  • 22,2
  • 10,5
  • 5,5
  • Суруханское (Азербайджан)
  • 0,848
  • 13,2
  • 21,3
  • 5,2
  • Калифорнийское (США)
  • 0,897
  • 9,8
  • 14,9
  • 5,1
  • Техасское (США)
  • 0,845
  • 26,4
  • 9,7
  • 6,4

Қазақстандағы мұнай кендері

  • Көрсеткіш
  • % пайызбен
  • Ембі, Доссор , Мақат мұнайлары.
  • Парафиндерге бай
  • Пророва
  • Аромат көмірсутектерге
  • 16,86-17,99
  • Нафтендер
  • 23,21-46,08
  • Метан
  • 37,06-58,80
  • Өнеркәсіптік сипаттама
  • Күкірт
  • 0,46
  • Парафиндер қатты)
  • 2,83
  • Смола
  • 4,73

Мұнай

  • Мұнай – органикалық заттардың күрделі қоспасы.
  • Кез келген мұнайдың құрамында үш түрлі : қаныққан , циклопарафин, аромат көмірсутектер кіреді. Олардан басқа органикалық қышқыл, күкіртсутек, күкірт, органикалық қосылыстар бар . Шығарылатын мұнайды шикі мұнай ,судан тазартылған тауарлық мұнай дейді .
  • Шикі мұнай

Мұнай б.э.б алты мың жыл бұрын пайда болған.Ең алғаш Еврата жағалауында, Керчта,Қытай мемлекетінде Сычуань елінде болған.Мұнай туралы қолжазбалар ежелгі тарихшы ,географтар :Герадот, Плутарха еңбектерінде кездеседі.Тек ХХ ғ бастап шикізат ретінде отынға , органикалық қосылыстарға пайдаланыла бастады.

  • Мұнай б.э.б алты мың жыл бұрын пайда болған.Ең алғаш Еврата жағалауында, Керчта,Қытай мемлекетінде Сычуань елінде болған.Мұнай туралы қолжазбалар ежелгі тарихшы ,географтар :Герадот, Плутарха еңбектерінде кездеседі.Тек ХХ ғ бастап шикізат ретінде отынға , органикалық қосылыстарға пайдаланыла бастады.

Мұнайдың пайда болуы

  • Мұнайды ертеректе "тас майы" деп атаған. Оның болашағы зор екенін болжаған орыс ғалымы-
  • М.В.Ломаносов. Мұнай көбінесе теңіз түбінде, соның ішінде жағажайлық шөгінділерде көп кездеседі.Сірә, теңіз өсімдіктері мен жануарлары қалдықтары су түбіне жинақтала беруінен болар деген болжам бар .

Мұнайдың химиялық құрамы:

  • Көмірсутектер
  • (79-88%)
  • Оттек, азот
  • Және т.б элементтер
  • күкірт (0,1-5%)
  • Сутек
  • (11-14%)
  • Азотты қосылыстар.
  • Бейорганикалық қосылыстар:
  • кремнезём, алюминий, әктас,темір оксидіжәне марганц
  • Күкіртті қосылыстары:
  • алкил-сульфиді, меркаптан.
  • Оттекті қосылыстар: нафтенді,
  • қышқылдар,
  • фенолдар.
  • Көмірсутектер:
  • алкан, алкен, алкин, циклоалкан, арендер.
  • Мұнай

Мұнайдың қоры

  • Мұнайдың дүние жүзі бойынша қоры 2000 ж орташа 140 млрд. т. Оның көп бөлігі - 64% - Орталық және шығыс елдеріне, Америка еліне 15%.
  • Орталық шығыс елдеріне (64%)
  • Орталық Шығыс Европа (8%)
  • Африка (7%)
  • Батыс Европа (2%)
  • АТР (4%)
  • Америка (15%)

Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу

  • Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу
  • 1859 ж басталады. Э. Дрейком технологиясымен скважиналар қазыла бастады.Әлі күнге шейін пайдалануда.Бірақ мұнайды түгелімен өндіріп алу мүмкін емес тек (65% – ең жоғар мөлшері).
  • Мұнай өндірудің негізгі үш әдісі бар:
  • Фонтан сияқты атқылату
  • Газолифтті – скважинаға жоғары қысыммен ауа жібереді .ол сұйықтықты жоғары айдайды.
  • Насосты – Скважинадан насоспен тартып шығару
  • Охот теңізіндегі мұнай кеніші

жүктеу/скачать 2,88 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3   4   5



©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз
    Басты бет