деп атайды. Кӛптеген зерттеушілер қалдық суға байланысты тӛмендегідей
нәтижеге келді:
1.
капиллярлы күштер білінетін майда капиллярлы каналдардағы
капиллярлы байланысқан сулардың бар екендігіне,
2.
кеуекті орта бӛліктерімен берік байланысқан және қатты дененің
бетін молекулярлық күшпен ұстап тұратын адсорбциялық сулардың
болатындығы;
3.
қатты фаза бетінің гидрофильді бӛліктерін жауып тұратын пленкалы
сулардың болатындығы;
4.
дисперсті құрылымда капиллярлық күшпен ұстап қалатын бос
сулардың болуы.
3. Бастапқы уақытта қалдық су кеуекті орта каналдарын түгелдей алып
жатыр деп есептелді. Кейінгі зерттеулер қалдық сулардың күрделі
сипаттамалары бар екендігін кӛрсетті. Қалдық су жағдайы мұнайлы және
газды қабатта сұйықтың физика-химиялық қасиеттерімен түсіндіріледі.
Минералданған қалдық судағы тұз концентрациясының ӛсуі қатты фазаның
мұнаймен гидрофобизациялану дәрежесінің ӛсуіне әсерін тигізеді. Сол
себепті тұз иондары десольваттанады (тұзды қабатшалардың бұзылуы).
Қатты дене бетіндегі тұрақты пленка су мен мұнай арасындағы ӛте тӛмен
беттік керілу және судың әлсіз минерализациялануы кезінде пайда болады.
М.М.Кусанов дәләлдегендей күшті минералданған қалдық су газ
коллекторында дымқылдағыш тепе-тең пленка тудырмайды. Бұл қалдық
судағы тұз иондарының десолваттау әрекетімен түсіндіріледі.
Жыныстағы қалдық судың әр түрлі формаларының толық саны жыныстың
құрамы мен физикалық қасиеттеріне және қабат суларына байланысты.
Ӛткізгіштік жоғарылаған сайын жыныстағы қалдық судың мӛлшері
тӛмендейді.
Құмның S
қ
,
құмтастың
S
қ.т
.
,
әктастың
S
ә
қалдық суға қаныққандығын
олардың абсолютті ӛткізгіштігімен
К
кеуектілігіне
К
п
байланысты тӛмендегі
формуламен кӛрсетуге болады:
n
n
т
n
n
k
k
S
k
k
S
k
k
S
k
k
lg
1
,
0
83
1
,
0
lg
1
,
0
283
,
0
lg
155
,
0
437
,
0
.
.
.
Достарыңызбен бөлісу: