2.2. Микроорганизмдерді қолданылуға негізделген тағамдық өндіріс
Тағамдық микробиология – адам денсаулығына жағымсыз әсер ететін қоршаған ортадағы микроорганизмдерді зерттейтін биологиялық және медициналық микробиологияның бөлімі.
Тағамдық өнімдер, әсіресе біршама ылғал мөлшері бар микроорганизмдердің дамуы үшін жақсы қоректік орта болып табылады. Жеміс, көкөністер мен етте әр түрлі микробтардың көп мөлшері бар. Сүт пен сүт өнімдері, жұмыртқа, майлар мен басқа шикізаттар, сонымен қатар наубайхана және кондитер өндірісінің жартылай фабрикаттары мен дайын өнімдері микроорганизмдердің дамуы үшін қолайлы орта болады. Сондықтан тез бұзылады. Дән бетінде микроорганизмдердің көп мөлшері бар. Салыстырмалы ауа ылғалдылығы жоғары қоймада микробтар жылдам көбейеді және дәннің сапасына жағымсыз әсер етеді. Өндірістік ғимараттар қабырғасында тағамдық өнім өндірісінің технологиялық процесі барысында бөлінетін су, спирт буы, ұшқыш қышқылдар, эфирлер, альдегидтер мен басқа өнімдердің қабырғадағы конденсациялануынан онда көп микроорганизмдер болады. Ашытқылар мен микроскоптық мицелиальды саңырауқұлақтар ғимаратта ауа ылғалдылығы жоғары, ал өнім бетінің температурасы ауа температурасынан төмен жерлерде болады.
Тамақ өнеркөсібінде нан пісіру, спирит алу және сүт ашыту, одан әр түрлі тағамдар даярлау, шарап жасау жұмыстары микроорганизмдердің тіршілік әрекетіне негізделген. Мұндай штамдар мал шаруашылығы үшін азықтық нәрууызды, тамақ өнеркәсібі мен медицинада қолданылатын ферметтер менн витаминдік препараттарды өндіруде маңызды рөл атқарады.
2.3. Тағамдық өнімдердің бұзылуы
Заманауи микробиологияның негізін қалаушы француз ғалымы Луи Пастер (1822–1895) деп есептеуге болады Ол тағамдық өнімдердің бұзылуын микроорганизмдердің жекелеген түрлері тудыратындығын дәлелдеді. Тамақ өнімдерінін бұзылу себебі өнімдегі химиялык заттардын өзгерістеріне әкелетін сырткы орта (экологиялык) факторларынын, әсері. Химиялык заттардын, өзгеруі онімнін, құрылымы, түсі, иісі, дәмі өзгерген кезде көрінуі мумкін. Тамак өнімдерінін «пайдалы» бұзылуы да мүмкін. Мысалы, сүт кышкылды микроорганизмдердін әсерінен суттін ашуы нәтижесінде кышкыл сут сусындары пайда болады, бул химиялык курамы бойынша пайдалы және адам агзасына онай сінеді. Бузылу турлері манызды емес (незначительной), елеулі(ощутимой), манызды(значительной), зиянды(вредной), кауіпті(опасной) болуы мумкін.
Достарыңызбен бөлісу: |