Реферат Тақырыбы: " 18ғ ортасы мен 20ғ-дың басына дейінгі қазақ жерін зерттеуге келген орыс интеллигенциясы "
жүктеу/скачать 199,73 Kb.
|
тарих реферат
| А. С. Пушкин
1833 жылы Пугачев көтерілісі туралы материалдар жинау үшін Қазақстанға барды. "Пугачев көтерілісінің тарихында" оның бақылаулары мен пайымдаулары бар, қазақтардың шаруа соғысына қатысуы туралы, қазақтардың мүдделерімен көтерілісшілердің мақсаттарының ортақтығы туралы мәліметтер келтірілген. Орал қаласында А. С. Пушкин "Қозы Көрпеш – Баян сұлу" поэмасын жазды. Пушкиннің "Пугачев бүлігінің тарихы" повесі 1834 жылы жазылған. Тарихи шығарма Емьян Пугачев бастаған 1773-1775 жылдардағы шаруалар соғысының оқиғаларын сипаттайды. А. Левшин А. Левшиннің "қырғыз-казактардың немесе қырғыз-қайсат, Орда мен даланың сипаттамасы" атты үш томдық зерттеуі үлкен танымдық маңызға ие болды. Қырғыз-қазақ немесе қырғыз-қайсақ далаларының сипаттамасы (1832) атты еңбегінің 1-бөлімінде қазақ жерінің географиялық сипаттамасы берілген. 2-бөлімі қазақ халқының тарихына, 3-бөлімі этнографиясына арналған. Бұл еңбегінде Левшин “қазақ” деген атауға ғылыми анықтама беруге тырысқан. Қазақ халқының Ресей әкімшілігіне өтуінен бастап, 19 ғасырдың басына дейінгі Орынбор әкімшілігі және орыстармен арадағы сауда, ресми және саяси қарым-қатынастан көптеген мағлұматтар береді. Көрнекті орыс ғалымы А.и. Левшиннің (1797-1879) кітабы ғылымда қазақ халқының географиясы, тарихы мен этнографиясы бойынша алғашқы іргелі зерттеу болып табылады. Онда автор қазақ даласының географиялық жағдайы мен табиғатын, ежелгі заманнан XVIII ғасырдың аяғына дейінгі қазақ халқының тарихын егжей-тегжейлі баяндап, оның өмір салты, экономикасы, тұрмысы мен мәдениеті туралы көптеген өзіндік мәліметтерді баяндады. Алғаш рет "Қырғыз-казак немесе қырғыз-қайсак ордасы мен даласының сипаттамасы" атты тамаша еңбек 1832 жылы Санкт-Петербургте 400 дана таралыммен жарық көрді және бірден дерлік библиографиялық сирек болды. Кітап ғылыми ортада кеңінен танылды және көп ұзамай бірқатар шет тілдеріне аударылды. Замандастары оны Орыс Азия ғылымын байытқан классикалық және көрнекті шығарма деп атады. Ш. Ш. Уәлиханов Левшинді Қазақ халқының Геродоты деп атады, ал оның еңбектерін ғылым үшін қымбат деп санады. Ол сол кездегі қазақтар туралы барлық дереккөздерді талдады. Барлық кейінгі зерттеушілер жұмысты оның кітабымен танысудан бастады. Бұл-қазақ жерлері туралы мәліметтер алғаш рет жүйеленген және ғылыми проблемалар қойылған күрделі зерттеу. Бұл кітап өзінің ғылыми маңыздылығын бүгінгі күнге дейін сақтап келеді. Сонымен қатар, Левшиннің кітабы басқа — бүкіл Қазақстан туралы географиялық мәліметтердің толық свидетельстігін куәландырды. Бұл орыс ғылымын жаңа зерттеулерге, табиғи жағдайларды одан әрі терең зерттеуге бағыттады. жүктеу/скачать 199,73 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|