Реферат Тақырыбы: Гидролиз және Сольволиз
жүктеу/скачать 15,83 Kb.
|
Асан Жанагул
|
Реферат Тақырыбы: Гидролиз және Сольволиз Орындаған: Асан Жаңагүл 034-группа Тексерген: Куксина Ирина Александровна Солволиз және гидролиз (жалпы ақпарат) Солволиз – еріткіштің катиондары мен аниондарының концентрациясының өзгеруіне әкелетін еріген заттың еріткішпен алмасу әрекеттесуі. Су еріткіш ретінде әрекет ететін солволиздің ерекше жағдайы гидролиз деп аталады. Егер екілік қосылыс гидролизге ұшыраса, онда ол әдетте қайтымсыз жүреді, мысалы: PCl5 + 4H2O = 5HCl + H3PO4 және одан әрі - өнімдердің протолизисі: HCl + H2O = Сl-- + H3O+, рН < 7 H3PO4 + H2O H2PO4-- + H3O+, рН < 7 Сонымен, OH-- концентрациясының бір мезгілде төмендеуімен H3O+ оксоний катиондарының концентрациясының жоғарылауы байқалады. Тағы бір мысал: Li3N + 4H2O = 3LiOH + NH3. H2O LiOH \u003d Li + + OH--, рН > 7 NH3. H2O + H2O NH4+ + OH-- + H2O, рН > 7 Мұнда да судың катиондары мен аниондарының концентрациясының өзгеруі байқалады. Тұздардың гидролизі (иондық кристалдық торы бар қосылыстар) көбінесе қайтымды жүреді және оны схемалық түрде келесідей қарастыруға болады: біріншіден, тұздар суда еріген кезде катиондар мен аниондарға диссоциация толығымен жүреді. Мысалы, калий фториді жағдайында: KF = K+ + F--, HCl + H2O = Sl-- + H3O+, rN < 7 H3PO4 + H2O H2PO4-- + H3O+, rN < 7 содан кейін - иондарды гидратациялау. Осыдан кейін протолит болып табылатын гидратталған иондардың бірі сумен протолиттік реакцияға түседі. Калий катионы протолит емес, ал фторид ионы әлсіз негіз сияқты әрекет етеді: F--+H2O HF+OH--, рН > 7 Бұл жағдайда тепе-теңдік KO негіздік константасымен сипатталады, оны HF/F-- сәйкес конъюгацияланған жұптың қышқылдық константасын мына формула арқылы есептеуге болады: KO=KB/KK Тағы бір мысал ретінде алюминий хлоридінің гидролизі болып табылады, ол сулы ерітіндіде диссоциацияланғанда гидратталған алюминий катионы мен хлорид ионын береді. Хлорид ионы протолит емес, гидратталған алюминий катионы Al3+. Су ерітіндісіндегі H2O әлсіз қышқылдың қасиеттерін көрсетеді: Al3+. H2O + H2O AlOH2+ + H3O+, рН < 7 мұндай жүйедегі тепе-теңдік конъюгацияланған Al3+ жұбының KK қышқылдық константасы арқылы сипатталады. H2O / AlOH2+. Ескерту. Алюминийді аквакациялау үшін мұнда жеңілдетілген формула келтірілген; шын мәнінде гидратталған алюминий катионы [Al(H2O)6]3+ аквакомплексінің құрамына сәйкес келеді. Кәдімгі аниондардың ішінде Cl--, Br--, I--, NO3--, ClO4--, SO42--, ClO3--, MnO4-- және кейбір басқалары протолиттер болып табылмайды. Гидратталған металл катиондарының ішінде Li+, Na+, K+, Rb+, Cs+, Ca2+, Sr2+, Ba2+, Tl+ және басқалары протолиттерге жатпайды. Егер ерітіндідегі ион қышқылдың да, негіздің де қасиеттерін көрсете алатын болса, яғни ол амфолит болса, тепе-теңдік күйін сипаттайтын тұрақтының мәні (КК немесе КО) жоғары болатын процесс басым болады. Ең жиі кездесетін Қышқыл/Негіз конъюгацияланған жұптар үшін қышқылдық константалары анықтамалық кестелерде келтірілген >>>. Тұздардың гидролизі кезінде протолиттік тепе-теңдік температураны өзгерту, ерітіндіні сұйылту (немесе концентрлеу), сонымен қатар протолиз ретінде алынғандармен аттас иондардың артық концентрациясының әсерінен оңға немесе солға ығысуы мүмкін. Гидролиз(гидро... және грек. lysіs – айыру, ыдырау) – су мен түрлі заттар арасындағы иондық алмасу реакциясы. Гидролизге тұздар, гидридтер, тиоангидридтер, галогенангидридтер, әр түрлі органикалық қосылыстар ұшырайды.[1] Гидролиз — кейбір химиялық қосылыстардың су молекуласының әсерінен төмен молекулалы түзілімдер жиынтығына ыдырау қасиеті. Гидролиз сулы ерітінділер жағдайында немесе судың және су буының қатты, сұйық және газ тектес заттарға тигізер әсері нәтижесінде жүзеге асады.[2] Гидролиз — судың магма текті минералдармен негізгі химиялық реакциясы. Соның нәтижесінде сілтілік және сілтілік жер элементтерінің кристалл торындағы катиондар су молекуласы диссоциацияланғанда сутектің иондарына алмасады.[3] Тұз гидролизі – еритін тұздардың ерітінділерінде ион алмасу реакцияларының жүруіне байланысты гидролиз реакциясының бір түрі. Процестің қозғаушы күші иондық заттардың сумен әрекеттесуі болып табылады, ол иондық немесе молекулалық түрдегі әлсіз электролиттің түзілуіне әкеледі. 1. Әлсіз қышқыл мен күшті негіздің тұзының гидролизі (анионды гидролиз). Ерітіндіде аздап сілтілі орта бар, реакция қайтымды жүреді. 2. Күшті қышқыл мен әлсіз негіздің тұзының гидролизі (катион гидролизі). Ерітіндіде аздап қышқыл орта бар, реакция қайтымды жүреді. 3. Әлсіз қышқыл мен әлсіз негіздің тұзының гидролизі. Тепе-теңдік өнімдерге қарай ығысады, гидролиз толығымен дерлік жүреді, өйткені екі өнім де тұнба немесе газ түзеді. 4. Күшті қышқыл мен күшті негіздің тұзы гидролизге ұшырамайды, ал ерітіндісі бейтарап. Сольватация (латын тілінен solvo «еріту») еріген зат пен еріткіштің бөлшектері (иондар, молекулалар) арасындағы электростатикалық әсерлесу. Сулы ерітінділердегі еріту гидратация деп аталады. Сольватация нәтижесінде түзілетін молекулалық агрегаттар сольваттар (су жағдайында, гидраттар) деп аталады. Солволизден айырмашылығы ерітіндідегі біртекті бөлшектердің ассоциациясы ассоциация деп аталады. Иондардың сольвациясы ұғымын 1889-1891 жылдары И.А.Каблуков пен В.А.Кистяковский бір мезгілде және дербес енгізді. Механизм Сольватация еріген зат молекуласының онымен азды-көпті тығыз байланысқан еріткіш молекулаларынан тұратын сольватациялық қабықпен қоршалуынан тұрады. Сольватация нәтижесінде сольваттар түзіледі - тұрақты немесе айнымалы құрамды түзілімдер. Сольваттардың өмір сүру ұзақтығы молекулааралық әрекеттесулердің сипаты мен қарқындылығымен анықталады; күшті әсерлесу жағдайында да сольват қабығындағы бөлшектердің үздіксіз алмасуына байланысты жеке сольваттың өмір сүру уақыты қысқа болады. Молекулааралық әрекеттесу түрлеріне сәйкес спецификалық емес және спецификалық сольватация бөлінеді. Бейспецификалық сольватация ван-дер-Ваальс әрекеттесуіне байланысты, спецификалық сольватация негізінен электростатикалық әрекеттесу, координация және сутектік байланыстар есебінен көрінеді. Қолдану Сольвация еріткіштің түрі химиялық реакциялардың жылдамдығын өзгертетініне (109 есеге дейін), таутомерлердің, конформерлердің, изомерлердің салыстырмалы тұрақтылығын анықтап, реакция механизміне әсер ететініне әкеледі. Қышқылдық-негіздік тепе-теңдік позициялары негізінен еріткіштің еріткіш қабілетімен анықталады. Сольватохромия деп аталатын құбылыстың негізін сольватацияның электронды жұту және сәуле шығару спектрлерінің сипаттамаларына әсері құрайды. жүктеу/скачать 15,83 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|