Қазақстан Республикасының білім және ғылым министрлігі
Е.А Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті.
Химия факультеті.
Реферат
Тақырыбы:Инъекциялы дәрілік үлгілер
Орындаған:Ендібай М.Б
Тобы:ТФП-414
Тексерген:Бүләш Ж
Жоспары:
Кіріспе
Инъекциялы дәрілік үлгілерге жалпы сипаттама
Инъекциялы дәрілерді енгізудегі қауіпсіздік ережелері
Негізгі бөлім
Инъекциялы дәрілік түрлер
Қорытынды
Инъекциялы дәрілердің қолданылу мақсаты
Инъекциялы дәрілік үлгілер
Парентеральдық енгізу жолы басқаша инъекция деп аталады.
Инъекция сұйық дәрілік немесе ұнтақ дәрілік заттарды ерітіп шприц көмегімен бұлшықет астына және көк тамыр ішіне енгізетін дәрілік үлгілер.Инъекция есірткіні енгізудің түрі болып саналады.Бұл ас қорыту жолында сіңірілуді көздемейтін енгізу жолдарына жатады. Бұл дәрі-дәрмектерді тез сіңіріп, ондай заттардан аулақ болуға мүмкіндік береді . Инъекцияның көптеген түрлері бар, олар әдетте дене тініне инъекцияға арналған. Әдеттегі инъекцияларды қамтиды:теріасты, бұлшықет ішіне, және ішілік инъекциялар, сондай-ақ сирек кездесетін инъекциялар іш қуысы, сүйек ішілік инъекциялар.
Инъекциялар ішке қабылдау үшін дәрілік түрі болмаған кезде және асқазан-ішек жолының сіңу функциясы бұзылғанда; шұғыл және қарқынды терапия (көктамыр ішіне и.) практикасында әсерге тез қол жеткізу қажет болған жағдайда немесе жергілікті әсер жалпы әсерден басым болғанда (сүйек ішіне, буын ішіне, мүшелер ішіне және т. б.), сондай-ақ арнайы диагностикалық зерттеулер процесінде қолданылады. Мінсіз дағдылар, асептика ережелерінің талаптарын қатаң орындау, дәрілік заттардың әсерін және олардың үйлесімділігін білу I. үшін қажетті жағдайлар болып табылады.
Инъекциялар денсаулық сақтаудың ең кең таралған процедураларының бірі болып табылады. Олардың 95% -ы емдік көмекке немесе ауруды емдеу ретінде қолданылады, 3% -ы қамтамасыз етуге арналған иммундау, ал қалғандары басқа мақсаттарға, соның ішінде қолданылады қан құю. Термин инъекция кейде синоним ретінде қолданылады егу бірақ инъекция тек егу актісіне қатысты емес. Әдетте инъекциялар дәрі-дәрмектерді енгізу ретінде тағайындайды. Инъекциядан кейін дәрі-дәрмектер баяу шығарылатын етіп жасалуы мүмкін.
Инъекция міндетті түрде аз мөлшерді тудырады, денеге әсер етеді, осылайша жергілікті ауырсыну немесе инфекция тудыруы мүмкін. Бұл жанама әсерлердің пайда болуы инъекцияның орналасуына, енгізілген затқа, ине өлшегішке, процедураға және жеке сезімталдыққа байланысты өзгереді. Сирек, гангрена, соның ішінде елеулі жанама әсерлер, сепсис және жүйке зақымдануы мүмкін. Инелерден қорқу, сондай-ақ ине фобиясы деп аталады, бұл жиі кездеседі және алаңдаушылыққа әкелуі мүмкін есінен тану инъекцияға дейін, инъекция кезінде немесе одан кейін.Асқынулардың тағы бір себебі — дәрі-дәрмектерді қабылдау ережелерін бұзу. Егер ине дұрыс таңдалмаса, тіндердің шамадан тыс жарақаты пайда болады, гематома, тығыздау пайда болады. Өткір қозғалыс кезінде ине сынуы мүмкін және оның бір бөлігі тіндерде қалады. Инъекциядан бұрын инені мұқият тексеру керек, әсіресе иненің сынуы жиі мүмкін болатын өзектің каннуламен түйіскен жерінде. Сондықтан бүкіл инені ешқашан матаға батыруға болмайды. Егер мұндай асқыну пайда болса, Сіз бұл туралы дереу дәрігерге хабарлауыңыз керек, өйткені бөтен денені мүмкіндігінше ертерек алып тастау керек.
Инъекция кезінде пайда болатын жергілікті ауырсынуды болдырмау үшін инъекция алдында ұйықтатуға немесе салқындатуға болады, ал инъекцияны қабылдайтын адамды әңгіме немесе осыған ұқсас құралдар алаңдатуы мүмкін. Инъекциядан жұқтыру қаупін азайту үшін, дұрыс асептикалық техника енгізуден бұрын инъекция алаңын тазарту үшін қадағалау керек.Дәрілік заттары бар ампулаларды, құтының қақпақтарын қолданар алдында этил спиртімен Мұқият сүртеді. Қолды мұқият жуып, этил спиртімен емдеу керек. Егер инелер немесе шприцтер адамдар арасында қайта қолданылса немесе кездейсоқ ине шаншуы пайда болса, оны жұқтыру қаупі бар қан арқылы таралатын аурулар АИТВ және гепатит сияқты.
Қауіпсіз инъекция практикасы қанмен берілетін аурулардың таралуына ықпал етеді, әсіресе дамымаған елдерде. Бұған қарсы тұру үшін иненің кездейсоқ зақымдануын болдырмайтын және шприцті бір рет қолданғаннан кейін оны қайта қолданудың мүмкіндіктері бар қауіпсіздік шприцтері бар. Сонымен қатар, есірткіні енгізу үшін инъекцияны қолданатын рекреациялық есірткіні тұтынушылар инъекциядан кейін инелерді жиі пайдаланады немесе қайта пайдаланады. Қолданылған инелерді инелер арқылы тесуге төзімді, өткір контейнерге арнайы орналастыру керек. Кейбір жерлерде өз азаматтары үшін осындай контейнерлерді ақысыз түрде жою бағдарламалары ұсынылған.Инъекция аймағында оның максималды концентрациясын жасауға мүмкіндік береді.Диагностикалық зерттеулердің бір бөлігінде де қолданылады, парентеральды түрде кейбір алдын-алу құралдары қолданылады.Инъекциялық ине-тар металл түтік, оның бір ұшы кесіліп, көрсетілген, ал екіншісі қысқа металл муфтаға мықтап бекітілген. Инелердің ұзындығы әртүрлі (16-дан 90 мм-ге дейін) және диаметрі (0,4-тен 2 мм-ге дейін). Сонымен, интрадермальды инъекция үшін ұзындығы 16 мм және диаметрі 0,4 мм ине қолданылады, тері астына — ұзындығы 25 мм және диаметрі 0,6 мм, тамыр ішіне — ұзындығы 40 мм және диаметрі 0,8 мм, бұлшықет ішіне-ұзындығы 60 мм, диаметрі 0,8-1 мм. инелерді қайрау әр түрлі болуы мүмкін. Көктамыр ішіне құюға арналған ине 45° бұрышпен кесіледі, ал тері астына арналған ине өткір кесу бұрышына ие. Инелер өте өткір, ойықсыз болуы керек. Инелерді олардың саңылауына енгізілген мандренмен сақтайды.Орын таңдау үшін теріастылық инъекция байланысты қалыңдығын теріасты. Ең ыңғайлы жерлер-жамбастың, иықтың, субпопатикалық аймақтың сыртқы беті (сурет. 3). Алдағы инъекция орнындағы тері этил спиртімен мұқият өңделеді. Сондай-ақ, йодтың алкогольдік ерітіндісін қолдануға болады. Сол қолдың бас бармағымен және сұқ саусағымен теріні және тері астындағы тіндерді қатпарға жинайды.Дәрі-дәрмектерді енгізу кезінде тезірек нәтижеге қол жеткізу үшін, сондай-ақ нашар сіңірілетін препараттарды парентеральды енгізу үшін бұлшықет ішіне инъекциялар жасалады. Инъекция орны осы аймақта бұлшықет қабаты жеткілікті және үлкен нервтер мен қан тамырлары кездейсоқ жарақат алмайтындай етіп таңдалады.Көктамыр ішіне енгізу үшін шынтақ буынының тамырларының бірі жиі қолданылады. Инъекция науқастың отыру немесе жату жағдайында жасалады, иілген қол үстелге шынтақ буынымен жоғары қойылады. Турникет иыққа тек үстіңгі тамырларды қысып, артериялық қан ағынын тоқтатпайтын етіп қолданылады. Жгут жағылған кезде радиалды артериядағы Пульс жақсы анықталуы тиіс.Асқынулардың негізгі себебі-инъекция кезінде жіберілген қателер. Көбінесе бұл асептика ережелерін бұзу, нәтижесінде іріңді асқынулар пайда болуы мүмкін. Сондықтан инъекция алдында құтының немесе ампуланың бүтіндігін тексеру, таңбалау бойынша олардың стерильділігіне көз жеткізу қажет. Пайдалануға тек қана стерильді шприцпен және инемен.Егулердің басқа енгізу жолдарынан артықшылықтары болғандықтан,медицининалық тәжірибиеде кеңінен қолданылады:
енгізген дәрі тез әсер етеді;
дәрінің нақты мөлшерде есептелуі,яғни дәріге асқорыту ферменттерінің әсері болмайды;
бауырдың кедергі ролі жойылады;
жедел көмек көрсеткенде өте тиімді;
Егуді жасау үшін шприц пен инені қолданады.Кез келген шприц келесі бөліктерден тұрады:шкаласы бар цилиндр,ине кигізетін конус,поршень.
Инъекция түрлері:
Тіндерге-тері,тері астындағы май қабатына,бұлшықетке,сүйекке.
Тамырларға-көктамыр,артерия,лимфатамырларына.
Қуыстарға-іш қуысына, плевра,жүрек,буын қуыстарына.
Субарахноидалық кеңістікке.
Алғашқы екі түріне тоқтала кестсек яғни,жиі медицинада ең көп қолданылатын 4 тәсіл: тері ішіне,тері астына,бұлшық етке және көк тамырға егу тәсілдері.Инъекция жасау - бұл медбикенің ең жиі және негізгі міндеттерінің бірі болып табылады. Дәрілік препараттар парентеральді түрде енгізіледі, себебі олар әдетте асқазан-ішек жолынан қарағанда тез сіңеді, немесе инсулин сияқты ас қорыту ферменттерінің әсерінен бұзылады.
Инъекцияның төрт негізгі сипаттамасы бар: енгізу орны, енгізу жолы, инъекция техникасы және жабдықтау.
Тері ішіне инъекция жасаудың мақсаты диагностикалық.Қолдану көрсетілімдері:туберкулезге,бруцеллезге зерттеу үшін антибиотиктерге аллергиялық реакцияны анықтау үшін,сыртқы жансыздандыру жүргізу үшін,аллергиялық байқауды жүргізу үшін.Қарсы көрсетілімдері:инъекция жасайтын жердің тері асты-май клеткаларының ісінуі, инъекция жасайтын жердегі тері аурулары.
Достарыңызбен бөлісу: |