Рентгендік флуоросценция және рентгенофазалық талдау
Орындаған: Насырдин Назерке
Тілеухан Аяжан
Хаибатулла Бану
Қалбай Нұрайым
Қуанышқызы Аружан.
Қабылдаған: Полатұлы С
Жоспар:
Рентгендіу флуоросценция(РФ) – бомбардировка кезінде жоғары энергиялы рентгендік сәулемен немесе гамма сәулесімен қоздырылған характеристикалық «екіншілік» (немесе флуоросценттік) рентгендік сәуленің сәулелену құбылысы.
Бұл құбылыс элементарлы және химиялық анализ үшін, әсіресе металдар, әйнек, керамика және құрылыс материалдарыүшін кеңінен қолданылады. Сонымен қатар, геохимия, криминалистика, археология және карина мен фреска сияқты өнер құралдарына да қолданылады.
Рентгендік флуоросценциялық анализ(РФА) – затттың элементарлы құрамын зерттеу үшін, яғни элементарлы анализін алу үшін қолданылатын жаңа спектроскопиялық әдістердің бірі.
Бұл анадиздің кқмегімен берилийдан бастап уранғадейінгі әртүрлі металдарды анықтауға болады.
Бұл анализ түрі 1928 жылы Глюкер мен Шрайбермен ойлап шығарылды. Тек 1948 жылы ғана аппарат Фридман мен Беркс жасап шығарды.
РФА әдісі рентгендік сәулелену арқылы зерттелетін затты сәулелендіру кезінде пайда болатын спектрдің анализінде қолданлады. Электрондардың төменгі орбитальдардан одан да жоғары атомдық ионизацияға дейінгі энергетикалық деңгейге ауысуы кезінде заттың атомдарының жоғары энергиялық фотондарымен әсер еткенде қозған күйге өтеді. Атом қозған күйде өте аз уақыт ішінде, яғни бір микросекундада ғана болады, содан кейн қайтадан тыныштық күйге оралады.
Осы кезде сыртқы қабаттағы электрондар бос орындарды толтырады, ал артық энергиялар фотон түрінде шығарылады немесе энергия сыртқы қабаттан басқа электронға беріледі. Сонымен қатар, әрбір атом қатаң түрде энергиясы бар фотон шығарады, мысалы темір рентгендік сәулелермен сәулелендіру кезінде фотондар шығарады. Бүдан кейін, сәйкесінше, энергия мен кванттардың шамасына қарай зат құрамы туралы пікір айтады.
Сәулелену көзі ретінде рентгендік трубкалар және кез-келген бір элементтің изотопы қолданылуы мүмкін. Әрбір ел рентгендік флуоросценциялық аппарттарды шығарған кезде сәулелендіруші изотоптарды әкелуге немесе шығаруға өзіндің талаптары бар. Ол үшін рентгендік трубкаларды қолдануды таңдацды. Трубкалар родий, мыс, молибден, күміс сияқты анодтардан тұруы мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: |
