41 Гемоглабин гемнің химиялық табиғаты глобиннің құрылысы
Гемоглобин – адамның қанының қызыл пигменті.Тыныс
мүшелерінен оттекті ұлпаларға, ал көмірқышқыл газын ұлпадан
тыныс мүшелеріне тасымалдайды. Гемоглобин жетіспесе анемия
ауруы пайда болады.. Егер гемоглобин мөлшері шектен тыс көп
болса, қан қоюланып жүрек қан тамыр ауруына
шалдығады.Гемоглобин қанның қызыл жасушалары
эритроциттердің құрамында болады. Эритроцит оттегіні өкпеден
бұлшықет тарамдарынан көмірқышқыл газын алып, өкпеге
апарады. Бұл "гем" деп аталатын ерекше ақуыз көмегімен жүзеге
асырылады. Гемге оттегі молекуласы қосылады,ол -гемоглобин
бөлігі. Жалпы гемоглобин 96%-ы нәруыз -глобиннен, 4%-ы темір
атомы бар гемнен тұрады.Тыныс мүшелерінен оттекті ұлпаларға,
ал көмірқышқыл газын ұлпадан тыныс мүшелеріне
тасымалдайды. Гемоглобин-бұл гемопротеин класының күрделі
ақуызы, яғни құрамында темір бар гем — порфирин ядросы
простетикалық топ ретінде әрекет етеді. Адамның гемоглобині
тетрамер, яғни 4 протомерден тұрады. Гем — порфирин тобының
темір қоспасы бар қосылысы.Гем қан эритроциті гемоглобині мен
бұлшықет миоглобинінің құрамына еніп, күрделі бояғыш
протеидтерді түзеді.
Гем — порфирин тобының темір қоспасы бар қосылысы.Гем қан
эритроциті гемоглобині мен бұлшықет миоглобинінің құрамына
еніп, күрделі бояғыш протеидтерді түзеді
Глобин Бұл сфералық немесе глобулалық пішінде орналасқан ақуыз табиғатының құрылымы, оның аты осыдан шыққан. Бұл құрылым үшінші реттік типке жатады және күрделі сипатталады, өйткені аминқышқылдарының тізбегі сферопротеинді түзеді. Глобин тізбектерінің бірнеше түрі бар және олар грек әріптерімен жіктелген: альфа, бета, дельта, гамма, эпсилон және дзета тізбекті глобин.
42 Сүйек тінінінің бейорганикалық құрамдас бөліктері
Сүйектің құрамында 50% су, 12,5% нәруыз тектес органикалық зат оссеин (жұмсақ, серпінді органикалық зат) 21,8% минералды заттар (кальций фосфаты), 15,7% май болады. Оссеин заты сүйекке серпінді, иілгіштік қасиет береді. Жас балалардың сүйегінде органикалық заттардың мөлшері көбірек. Сүйектері иілгіш болатындықтан спортқа, циркке, балетке жастайынан қабылдайды. Адамның жасы ұлғайған сайын сүйегінде органикалық заттар азайып, минералды заттар көбейеді. Құрамында минералды заты көп сүйектер иілгіштік қасиетінен айырылып морт сынғыш келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |