ҚҰРметті есеп беру кездесуіне қатысушылар! ҚҰрметті ауылдықтар!

Қазақстан тәуелсіздігінің 21 жылында экономикалық дамуда, өз азаматтарының әл-ауқатын жақсартуда елеулі жетістіктерге қол жеткізді. Тұрақтылық пен қоғамдық келісім, жауапты сыртқы саяси бағыт республиканың халықаралық беделін арттыру үшін тұрақты негіз болды. Осының барлығына біздің Көшбасшымыз, мемлекет Президенті Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаевпен белгіленген саяси бағыттың арқасында қол жеткіздік.

Қалыптасқан дәстүрге сәйкес біз өткеннің нәтижесін шығарып болашақтағы жоспарларымызды анықтаймыз. Өткен жылы ауданның тыл еңбеккерлері тұрақтылық, бейбітшілік пен келісім жағдайында жұмыс істеген. Елбасы Н.Ә. Назарбаевтың бастамасымен жүргізілген кең ауқымды реформалардың арқасында ауданда экономиканың қарқынды дамуы үшін барлық жағдайлар жасалып жатыр.

Қазақстанның тұрақты дамуы мен әлем арнасында шептерін бекітуі табысты әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштерді, қазақстандықтардың өмір сүру дңгейінің артуын, ұлтаралық және конфессияаралық келісімді, заңның төрелігі мен демократиялық принциптерге шынайы берілгендікті қамтамасыз етеді. Мемлекет дамуының саласындағы маңызды міндеттерді Президент Қазақстан халқына арнаған өзінің Жолдауында жыл сайын анықтап береді.

Соңғы бірнеше жылдың бойында Қазақстан Республикасы Еуропадағы қауіпсіздік пен ынтымақтастық ұйымына, Шанхай ынтымақтастық ұйымына, Ислам ынтымақтастық ұйымына және Ұжымдық қауіпсіздік жөніндегі ұйымға төрағалық етті. 2012 жылы Лондонда өткен олимпиадада біздің спортшылар 205 ұлттық құраманың арасынан 12-ші орынға ие болды.

Өзіне тән ұлттық бірлігі, әлеуметтік әділдігі, тұрғындардың экономикалық тұрақтылығы бар тәуелсіз, гүлденген және саясаты тұрақты Қазақстанды құруға бағытталған мемлекет Президентімен қойылған міндеттерді орындай келе біз алдымызға қойылған міндеттерді жүзеге асыру шеңберінде ауылдың экономикалық дамуы үшін таңдалған бағыттардың дұрыс екендігіне көз жеткіздік.

2012 жыл Тұрғысын ауылының келесі оң сипаттарымен сипатталады:

2012 жылы Тұрғысын ауылы Тірек ауылдарды дамыту бағдарламасына кіргізілді.

Тұрғындардың саны 1400 адамды құрайды, жеке тұрғын үйлердің саны 486, жер телімдерінің саны 427, жалға алынған жер телімдерінің саны 65.
ШАҒЫН ЖӘНЕ ОРТА БИЗНЕСТІ ДАМЫТУ

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына арналған «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту-Қазақстан дамуының басты бағыты» атты Жолдауында, «Қазақстанның әлеуметтік жаңғыртылуы: жалпыға ортақ еңбек қоғамына қарай жиырма қадам» атты бабында шағын және орта бизнестің 2012 жылдан бастап 2014 жылға дейінгі дамуының басты бағыттары анықталған. Басты бағыттардың бірі әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз ету, экономикалық даму мен іскерлік белсенділікті ынталандыру мақсатында шағын және орта бизнесті қолдау болып табылады.

Тұрғысын ауылдық округының аумағында бүгінгі таңда ірі ауылшаруашылық құрылымдар жоқ. Қазіргі уақытта 4 шаруа қожалығы бар: олар- «Тургусунское» ш/қ, «Дуанбеков» ш/қ, «Газахунов» ш/қ, «Бурмышева» ш/қ, қызметтерінің негізгі бағыттары өсімдік, мал және жеміс шаруашылығы болып табылады.

2012 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша округта қызметін 30 жеке кәсіпкер атқарады, қызметтерінің негізгі бағыттары сауда, ара шаруашылығы мен ауылшаруашылығы болып табылады. Азық-түлік және өндірістік тауарлар сатылатын 6 дүкен жұмыс істейді. Ауылда нан-тоқаш өнімдері жасалып, сатылатын шағын наубайхана бар. Ұнды тұрақтандырушы қордан сатып алудың есебінен сатылымға 50 теңгелік нан шығарылады.

Бүгінгі таңда кәсіпкерлер мен жеке тұлғаларға көмек ретінде аграрлық өнеркәсіптік кешенді және жеке қосалқы шаруашылықты несиелендіруге бағытталған көптеген бағдарламалар іске қосылған, ауылшаруашылық бизнесті қолдауға бағытталған қаржы институттары құрылған және жұмыстарын жүргізіп жатыр. Осылайша «Каз Агро» Ұлттық басқарушы холдинг» АҚ еншілес компаниялар арқылы несиелендірудің 24 түрін жүргізеді. Негізінен берілетін несиелер ЖШС, ШҚ мен жеке тұлғаларды қолдауды қарастырады. Пайыздық мөлшерлеме 6-дан 12 % арасында.

Барлық несие жобаларының ішінен Тұрғысын ауылының тұрғындары үшін ең тиімдісі «Жұмыспен қамту-2020» бағдарламасының екінші бағыты болып табылады, ол бүгінгі бақшашыларға, шаштараздарға,тігіншілерге, аспазшыларға және басқаларға аяқтарына тұруға мүмкіндік береді. Несие бойынша төлемді 18 айға дейін шегеру мүмкіндігі бар, несиенің пайыздық мөлшерлемесі 5 % құрайды.

«Бизнестің жол картасы 2020» бағдарламасы да жылына 7 % пайызды құрайтын пайыздық мөлшерлемесімен қызықтырады және жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлерді қамтиды.

«Жұмыспен қамту 2020» Бағдарламасының екінші бағытын іске асыру шеңберінде 2012 жылы екі шағын несие берілді: «Дуанбеков» ШҚ мал шаруашылығын дамыту үшін 3 млн. теңге (ІММ 10 басы мен 6 жылқы сатып алынды) мен «Газахунов» ШҚ жеміс сақтау қоймасын салу үшін 2 млн. теңге (құрылыс аяқталу үстінде) берілді.

2012 жылы Тұрғысын ауылдық округының аумағында екі ЖШС тіркелді. 1. «Тургусун meat» басшысы В.И. Бондаренко, атқаратын қызметінің негізгі бағыты шошқа өсіру болып табылады.

2. «Тургусун-1» ЖШС, атқаратын қызметінің негізгі бағыты Тұрғысын өзенінде су-электр стансасын орналастыру және пайдалану болып табылады.

ЖК Мурзатай Смагулович Кудашевпен Тұрғысын аулында жылқы соятын алаң ашылды және пайдалануға берілді.

Жасанды ұрықтандыру пункті өз жұмысын жалғастырып жатыр. Ағымдағы жылы ұрықтандыратын маман ауыстырылған. Светлана Русакова маман болып тағайындалды. Осы бағыт бойынша шағымдар болған жоқ.

Нұрлы ел» пилоттық жобасының шеңберінде сүт жинайтын пунктті орналастыру үшін ғимарат берілді. Аталған жобаның іске асырылуы ауылдың ішкі нарығында сүттің сатылуын қамтамасыз етеді, сонымен қатар тұрғындардың қызығушылығын тудырып, ірі мүйізді малдың артуына себеп болады.

Тұрғысын селолық округының аумағында ара шауашылығын дамытуға бет бұрылды. Қазіргі таңда 703 ара ұясы бар. 2014 жылға дейін 1000 ұяға дейін жеткізу жоспарланып отыр.

Дағдарысқа қарсы және тұрақтаушы шаралар жоспарын орындау мақсатында Тұрғысын селолық округы әкімі мен алты кәсіпкердің арасында бизнестің әлеуметтік жауапкершілігінің мәселелері бойынша жалпы сомасы 20,0 млн. теңгелік меморандумдарға қол қойылды. Меморандумға «Қазақстан темір жолы» ҰК АҚ, ЖК Серикова, «Нивы Чапаево» ЖШС, ЖК Козлов, ЖК Газахунов қатысты:

«Қазақстан темір жолы» - 10000,0 мың теңге, теміржол вокзалының алаңын және перронды абаттандыруға;

ЖК Серикова Гулбатима Каниевна – 2000,0 мың теңге, Коммунаров көшесін абаттандыруға, көгалдандыруға, 1500,0 мың теңге игерілді;

«Нивы Чапаево» ЖШС – 1000,0 мың теңге, қатты тұрмыстық қалдықтар полигонын, ауыл жолдарын күтіп ұстауға;

ЖК Козлов Валерий Александрович – 3000,0 мың теңге, рұқсат берілмеген қоқыс үйінділерін санитариялық тазалау мен жоюға, олардың 2500,0 мың теңгесі игерілді;

ЖК Газахунов Ахметжан Курбанович – 1000,0 мың теңге, Садовая, Краснознаменная көшелерін абаттандыруға, көгалдандыруға, рұқсат берілмеген қоқыс үйінділерін шығаруға, ауыл жолдарын күтіп ұстауға;

ЖК Дерк Николай Вильгельмович – 3000,0 мың теңге, жеміс өсіруге, жобаны іске асыру үшін ауданы 5 га қажетті жер телімі берілді. Жобаның іске асырылуы 50 т картоп, 30т орамжапырақ пен сәбіз алуға, жаңадан 4 жұмыс орнын құруға мүмкіндік берді;

Сонымен қатар ағымдағы жылдың 1 қарашасына дейін ЖК В.А. Козловтың және ЖК Б.К. Коломанованың күшімен балалар алаңы қалпына келтірілді.

«Плюс» ЖШС «Жеңіс» аллеясына қайың көшеттерін жеткізуге көмек көрсетілді, ұзақ мерзім бойында пайдаланылмайтын нысандар жойылды.

31.12.2012 жылғы жағдай бойынша жоспарланған ісшаралар толық көлемде орындалды.

Округ кәсіпкерлері ауылдың қоғамдық өміріне, әлеуметтік мәселелерді шешуге, қайырымдылық акцияларына, демеушілік көмек көрсетуге, облыстық және аудандық жәрмеңкелерге белсенді қатысады.

«Демалыс күндерінің жәрмеңкесі» туралы ерекше атап өткім келеді. 2012 жылдың бойында Тұрғысын селолық округы Өскемен қаласы мен Зырян қаласында жәрмеңкелер өткізген. Бұл алдымен кез-келген ауылшаруашылық өнімді нарық қызметтерін төлемей сатуға мүмкіндік жасайды. Мен Р.Т. Кудашеваға, Н.В. Деркке, С.А. Шагаловқа, А.В. Никитинге, В.И. Бондаренкоға және жәрмеңкені өткізуге қатысқан барлық жерлестеріме алғыс жариялаймын.

Бизнесті дамыту бойынша ісшаралар жоспарын орындау мақсатында жылдың басынан бастап округ кәсіпкерлерімен 7 кездесу өткізілді, оларға 68 адам қатысты. 2011 жылдың ұқсас кезеңінде 3 кездесу өткізілген, оларға 32 адам қатысқан. Кәсіпкерлермен өткізілген кездесулерде «Бинестің жол картасы-2020», «Жұмыспен қамту-2020» бағдарламаларының негізгі бағыттары түсіндірілді, пайда келтіретін бизнестің мүмкін нұсқалары қаралды. Кездесулерді өткізу барысында азық-түлік өнімдерінің негізсіз қымбаттауын болдырмау мәселелері, экономиканы тұрақтандыру, инфляция деңгейін бір қалыпта ұстау үшін мемлекеттік органдармен қолданылып жатқан дағдарысқа қарсы шаралар туралы ақпарат талқыланды. Кездесулердің нәтижелері бойынша «Тұрғысын селолық округы әкімінің аппараты» мемлекеттік мекемесімен Тұрғысын селолық округының 2013-2015 жылдарға арналған шағын және орта бизнесті дамытуға және қолдауға бағытталған жоспар әзірленді. Кәсіпкерліктің маңызды бағыттары анықталды.

Тұрғысын селолық округында ауылшаруашылық секторында кәсіпкерлікті дамыту мүмкіндігі бар, су қоймаларының бар болуы балықты өсіру мен өнім жасауға жағымды жағдай туғызады. Табиғаты таңдай қақтыратын табиғат, флорасы мен фаунасы бай мөлдір өзендері мен қалың ормандары дұрыс бағыт таңдағанда пайда келтіретін туристік бизнеске айнала алады.

Шағын және орта бизнесті дамыту жоспарына сәйкес Тұрғысын селолық округында 2015 жылға дейін жалпы сомасы 6278,55 млн. теңгелік 15 инвестициялық жобаны іске асыру жоспарланған.

№ р/р	Жобаның, ісшараның атауы	Жауапты тұлғаның Т.А.Ә.	Қаржыландыру көлемі барлығы, мың теңге	Құрылатын жұмыс орындары	Жобаны іске асыру мерзімі
1	ІММ 400 басына арналған жем беру алаңы	«Нивы Чапаево» ЖШС	500000,0	30	2013-2015
2	Тұрғысын өзенінде шағын СЭС салу	«Тургусун 1» ЖШС	5700000,0	40	2013-2015
3	Щебнюха тауының маңайында пасека орналстыру. Ара ұясының жоспарланған саны 200 дана	« Сенай-469» ЖШС	3500,0	2	2013
4	Ағаш өңдеу цехі (вагонка, кесілген, шпунттық тақтайлар жасау және т.б.)	Козлов В.А.	3000,0	8	2013-2014
5	Жүк тасымалдау, жону қызметтері, пісіру жұмыстары	Овчинников А.И.	2500,0	4	2014
6	Ара шаруашылығын дамыту, балды ыдыстарға құю	Никитин А.В.	500,0	1	2013-2014
7	«Бірлік» шағын наубайханасының шығарылатын өнімдерінің санын арттыру, қосымша құрылғы сатып алу	Коломанова Б.К.	2000,0	2	2013
8	«Бірлік» шағын наубайханасының ғимаратын қайта жөндеу, аяқ киім жөндеу орталығын, шашатараз ашу	Коломанова Б.К.	2350,0	2	2014
9	Шошқа басын арттыру, малды ұстау алаңын кеңейту	Бондаренко В.И.	2500,0	2	2013-2014
10	Әлеуметтік дүкен ауш	Бондаренко В.И.	3000,0	2	2013
11	Өздері өндіретін ет өнімдерін қайта өңдейтін цехті ашу	Бондаренко В.И.	3000,0	2	2015
12	Саңырауқұлақтарды өсіру және сату	Давуза Б.	2500,0	3	2013-2014
13	«Дуанбеков» ш/қ негізінде ІММ және жылқылардың басын арттыру	Дуанбеков Ж.К.	3000,0	2	2014
14	«Валентина» туристік базасын ашу	Козлов А.В.	200,0	3	Бизнес идея орындалу барысында
15	Балықты өсіру мен қайта өңдеу бойынша тоған шаруашылығын ашу	Минеев С.В.	500,0	2	Бизнес идея орындалу барысында
16	Өздері өндірген ет өнімдерін қайта өңдеу бойынша цехті ашу	Бондаренко В.И.	3000,0	2	2015

Шағын жобаларды іске асыру 35 адамның жұмыспен қамтылуын қамтамасыз етеді.

ІММ 400 бас сауылатын сиырына жем беру алаңын салуға несие беру жөніндегі мәселе оң шешімін тапқан жағдайда қосымша 30 адамды жұмыспен қамту қарастырылған.

Шағын және орта бизнесті дамыту жөніндегі барлық ақпараттық материал селолық округ әкімі аппаратының ғимаратындаға стендте мемлекеттік және орыс тілдерінде орналасқан. Сонымен қатар Президенттің «Әлеуметтік – экномикалық жаңғырту - Қазақстан дамуының басты бағыты» атты халыққа жолдауы, «Жұмыспен қамту – 2020» бағдарламасы, «Сыбаға» бағдарламасы, «Бизнестің жол картасы 2020» бойынша ақпарат орналастырылған.

Шағын және орта бизнесті дамыту- өндірістік саланың дамуына түрткі болатын, бюджетке елеулі салық түсімдерінің түсуін ғана қамтамасыз етіп қоймай, зор әлеуметтік рөлді атқаратын, тұрғындардың басым бөлігінің экономикалық белсенділігін қолдайтын және жұмыспен қамту мәселелерін шешетін кез-келген өлке экономикасының негізі.

Тұрғысын селолық округында жеке тұлғалардан мүлік салығын, ауылшаруашылық маңыздағы жерлерге салынатын жер салығын, көлік салығын,бір реттік жинақты жинау өткізіледі. Тұрғысын ауылдық округының аумағында салықтарды жинаумен инспектор К.У. Дубаева айналысады, ол үй құрылыстары мен жер телімдерінің есебін жүргізеді.

	2010 жыл	2011 жыл	2012 жыл (10 айы)
Мүлік салығы	36669	39530	47790
Жер салығы	185960	158772	160232
Ауылшаруашылық жерлеріне жер салығы	63733	61366	57578
Көлік құралдарына салық	209105	307906	384263
Бір реттік жинақ	17930	14200	42020
Жер телімдерін жалдау ақысы	66691	67771	63123
Барлығы:	580088	649545	755006

Диаграмма талдауы көрсеткендей көлік құралдары менбір реттік жинақтар 2010 мен 2011 жыолдармен салыстырғанда жоғарылаған, бұл Тұрғысын селолық округіндегі көлік құралдарының өсуінің көрсетіші, сонымен қатар тұрғындардың ауылшаруашылық өнімдер мен жем - шөптерді ішкі нарықта сатуға қатысуы болып табылады.

2010 және 2011 жылдары ресми тіркелген, қоғамдық жұмыстарға қатыстырылған жұмыссыздар - 2 адам. 2012 жылдың 1 -жартыжыдығында «Зырян ауданының жұмыспен қамту және әлеуметтіу бағдарламалар бөлімі» ММ 3 адам есепте тұрды. Барлық тіркелген жұмыссыздар қоғамдық жұмысқа қатыстырылды. «Жұмыспен қамту 2020» бағдарламасының төртінші бағытын іске асыру аясында Тұрғысын селосында іске асырылатын жобаларға бес жұмыссыз жұмысқа орналастырылды.