флданылады. в) Әртүрлі миотропты дэрілер: Натрий нитропруссиді (нанипрусс) - артерия мен күре тамырларды
кеңейтетін, азот тотығына оттекті беруші. Гипертензивті кризде күре
тамырға тамшылатып енгізіледі. Әсерінің ұзақтығы 1-2 мин., сол себептен
оны тамшылатып инфузия түрінде қолданады.
Жанама әсері: тахикардия,
бас ауруы, диспепсиялық жағдайлар байқалады.
Аргеззіпит -
апрессин (гидралазин) (Б) : 0,01 және 0,025 таб.
шығарылып, 1 таб. тәулігіне 2-4 рет тамақтан соң белгіленеді. Артериола
мен майда артерияларды кеңейтеді. Рефлекторлы тахикардия, ісіну,
диспепсия, бас ауру, қызыл жегі синдромы байқалуы мүмкін,
Мадпезіі
зиГСаз - магний сульфаты: 20-25% 5 және 10 мл еріт. амп.
шығарылып, абайлап б/е және к/т енгізеді; себебі тез енгізгенде
наркотикалық әсері жәнетыныс алудыңтежелуі байқалуы мүмкін. Негізінен
гипертензивті кризде және жүктіліктің нефропатиясында
қрлданылады. ОіЬагоіигп -
дибазол (Б): 0,02 таб.; 0,5-1% 1, 2 және 5 мл еріт. амп.
шығарылып, б/е және к/т енгізіледі. Әсері орташа. Гипертензивті кризде
қолданылады.
«Папазол», «Андипал» препарапарының қүрамына кіреді.
III. Ангиотензинге айналдырғыш ферментінің (ААФ) ингибиторлары (тежегіштері).
1. Буыны: каптоприл (капотен); 2. Буыны: эналаприл (ренитек, энам), лизиноприл (привинил, диротон), рамиприл (тритаце), цилазаприл (инхибейс), периндоприл (престариум), фозиноприл (моноприл), трандолаприл (гоптен). Бүл қосылыстар белсенді емес ангиотензин
І-ді
(рөнин ферментінің әсерінен ангиотензиногеннен түзілген) вазобелсенді ангиотензин
ІІ-ге
(қан тамырлардың тарылтып, сығылуына алып келедіайналдыратын ферменттің
белсенділігін тежейтін препараттар. ААФ-ң ингибиторлары артерия мен
күре тамырларды кеңейтіп, жүрекке кейінгі күшті
(постнагрузка) және
жүрекке веноздық қанның қайтуын азайтып, жүрекжүмысын жеңілдетеді,
жүрек пен бүйректе қан айналымды жақсартып, жүрек бұлшықетінің
гипертрофиясын төмендетеді, диурезді жоғарылатып, артериялық қысымды
төмендетеді. Гипертониялық аурудың өте ауыр түрінде, гипертониялық
кризде, жіті жүрек қызметінің жеткіліксіздігінде қолданылады. Барлық
препараттар каптоприлден, лизиноприлден басқасы дәрініңтегі (продәрі)
болып табылады. Каптоприлде әсері 1 сағ. басталып, 6 сағ. созылады, ал
қалған препараттарда 2 сағ. басталып, 24 сағ. созылады.
Жанама әсері: әлсіздік, бас айналу, қүрғақ жөтел және көкірек пен іш қуысы түсының
172
173
ауыруы
(диуретиктерді белгілеу қажет) байқалады. Көбінесе аллергиялық
реакциялар капотенде байқалады,
СаріорпІ -
каптоприл (Б): 0,025 таб.
түрінде шығарылып,
Уг -1 таблеткадан тәулігіне 2-3-4 рет тамақ алдында, гипертониялық кризде
1 таблетка тіл астына беріледі.
