С 89 Сүлтанов М.Ә., Ёрбасова А. А. Фармакология

ББК 52.81
С 8 9
Шымкент медицина колледжінщ оқу-әдістемелж кеңесівде талх,ыланып,
баспаға үсыньиған (хаттама N2, 28.01. 2008 ж.)
Пікір жазгандар:
Арыставов Ж.М. -
 ОҚММА фармация ісін уйымдастыру және
басқару кафедрасының меңгерушісі,
фармация гылымдарының докторы, профессор
Кадеева М.С. -
 ОҚММА клиникалық фармакология курсымен
фармакотерапия кафедрасының доценті,
фармация гылымдарының кандидаты
Кравчук М.И.
-
 Шымкент медицина колледжі фармацевтикалық
пөн бірлестігіиің төрайымы, оқытушы
С 89 Сүлтанов М.Ә., Ёрбасова А.А.
ФАРМАКОЛОГИЯ.
Оқу құралы.
 -Шымкент, 2008. -284 бет.
ІВВК
9965-32-510-3
Ұсынылып отырған оқу қүралы «Кіріспе», «Жалпы рецептура», «Жалпы фармакология»
және «Жеке фармакология» бөлімдёрінентұрады.
«Кіріспе» бөлімінде фармакология пәні, оның міндеттері және фармакологияның
қысқаша тарихына шолу жасалған.
«Жалпы рецептура» бөлімінде дәрілік түрлер, рецептің жазылу ережелері,
рецептуралық бланк түрлері, мемлекеттік фармакопея туралы мәліметтер берілген.
«Жалпы фармакология» бөлімі бойынша терминология берілген. Дәрілік
заттардың фармакодинамикасы, фармакокинетикасы қарастырылған.
«Жеке фармакология» бөлімі М.И.Кравчуктың «Лекции по фармакологии» оқу
қүралынан мемлекеттік тілге аударылып, жаңа дәрі-дәрмектер тізімімен
толықтырылып, қосымшалар енгізілді.
Еңбек орта буынды медициналық және фармацевтикалық колледж оқушыларына
арналған.
9965-32-510-3
ББК 52.81
© Сұлтанов М.Ә., Ербасова А.А., 2008
© Шымкент медидина колледжі, 2008
АЛҒЫ СӨЗ
Мвдициналық және фармацевтакалық мамандарды даярлау барысында
фармакология пәнінің апатын орны ерекще. Болашақ медицина қызметкерлерінің
фармакология және фармакотерапия негіздерін терең меңгерулері, олардың кәсіби
білімі мен дағдыларын шыңдауға оң ықпал етеді.
Фармакология ғылымының жылдам қарқындап дамуы нәтижесінде тиімділігі
жоғары жаңа дәрі-дәрмектер тізімі жылдан-жылға артып келеді. Олардың саны 5000-
нан астам, сондықтан әрбір препараттың фармакологиялық сипаттамасын есте
сақтау мүмкін емес. Осыған байланысты Қазақстан Республикасы қолдануға рұқсат
етілген препараттарды нақты және сауатты жіктеуді қажет етеді. Бүл жіктелу
дәрігерлер мен фармацевттер үшін дәрілік препараттардың номенклатурасын
қолдануды жеңілдетеді.
Ұсынылып отырған оқу қүралында фармакологиялық топтар бойынша жиі
қолданыстағы дәрілердің жіктелуі берілген. Бөлімде «Жүйкё жүйесіне әсер ететін
дәрілер», «Атқарушы мүшелер мен жүйелер қызметін реттейтін дәрілер», „Зат алмасу
жүйесіне әсер ететін дәрілер», «Микробтарға, вирустарға және паразиттерге қарсы
дәрілер», «Қабыну, аллергия және иммунды жүйеге әсер ететін дәрілер», «Бластомаға
қарсы дәрілер» және т.с.с. тақырыптар бойынша мәліметтер берілген. Онда дәрілердің
фармакологиялық сипаттамасы (әсер ету механизмі, фармакологиялық әсері, қолдануға
қарсы көрсеткіштері), латынша атауы мен бір реттік мөлшері, шығарылу түрі мен енгізу
жолдары көрсетілген.
Шартгы қысқартулар тізімі 4-бетте көрсетілген. Еңбектіңсоңында пайдаланылған
әдебиеттер тізімі және кең тараған ауруларды емдеуде қолданылатын дәрі»
дәрмектердің тізімі келтірілген.
Әр тақырыптың соңында фармакологиялық топтар мен топшалар
4
бойынша
бөлінген жіктелудің жалпылама кестесі берілген. Кесте оқушылардың есте сақтау
қабілетіп арттырып, алған білімін жүйелеп, толық және нақты меңгеруіне септігін
тагізеді.
Дәрілік препараттар туралы ақпарат