Алюминий, магний, титан негізіндегі қорытпалардың ыстыққа төзімділігі Температура, °С
Қорытпа
Легируші элементтің мəні, %
Ұсынылған,
қолданыс
сынақта
р
s
100’
МПа
Алюминий негізінде
Д20
6,3 Cu; 0,6 Mn; 0,15 Ti
250 ... 300
300
80
САП-1
6 ... 9 Al
2
0
3
300 ... 500
500
45
АЛ33
5,8 Cu; 0,8 Mn; 1 Ni; 0,2 Zr;
0,2 Ce
250 ... 300
300
95
Магний негізінде
МА12
2,5 ... 3 Nd; 0,5 Zr
150 . 200
200 «100
МА19
1,6 ... 2,3 Nd; 0,6 Zn; 0,7 Zr;
1,7 Y
250 ... 300
300
50
Титан негізінде
ВТ8
6,5 Al; 3,3 Mo; 0,3 Si
450 ... 500
500
500
ВТ9
6.5
Al; 3,3 Mo; 0,25 Si;
1.6
Zr
500 ... 550
550
400
ВТ18
7,5 Al; 11 Zr; 0,7 Mo; 1 Nb; 0,3
Si
550 ... 600
600
200
Ірі ноқаттық ыстыққа төзімді қорытпалардың сипаттамасы. Олардың құрылымының
мінсіздігінде олар мүлдем ноқат шекаралары болмауы керек жəне бір кристалдан тұрады.
Мұндай бір кристалды құрылымдар маңызды турбиналық пышақтарды өндіру үшін алынды.
Түсті металдар мен болаттардың қорытпаларының жылуға төзімділігі . Әуе
кемелерін жəне зымырандарды дайындауда пайдаланудың тиімділігі олардың массасын
барынша азайтуға мүмкіндік береді. Алюминий, магний жəне титан негізіндегі жеңіл
қорытпалар болаттармен салыстырғанда ең төмен ыстыққа төзімділікке ие, оларды орта
температурада жұмыс істеу үшін əуе кемелерінде пайдаланылады (7.7-кесте).
Жұмыс температурасы 400 ... 450°C-тан төмен болғанда, ыстыққа төзімді материалдарды
пайдаланудың қажеті жоқ. Мұндай жағдайларда дəстүрлі құрылымдық болаттар табысты
жұмыс істей алады.
Ыстыққа төзімділіктің құрылымдық болаттардың келесі түрлері бар.
1.
Пирлитикалық болаттар. Перлитті типті болаты 500,550
o
C температурада ұзақ уақыт
жұмыс істейтін бекітпелерді, құбырларды, бу желілерін, жоғары қыздыру қондырғыларын
жəне электр қондырғыларын өндіру үшін қолданылады.
266
