С. А. Вологжанина, А. Ф. Иголкин материалтану оқУ ҚҰралы


Термопластикалық пластмассалар



Pdf көрінісі
бет190/239
Дата27.10.2023
өлшемі8,95 Mb.
#188857
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   239
Байланысты:
6 Вологжанина Материалтану. Оқулық

13.2. Термопластикалық пластмассалар
Негізін полиэтилен, полипропилен, полистирол, поливинилхлорид, фторопластар 
құрайтын термопластикалық пластмассалар (термоплстар) кеңінен қолданылады ( 13.1кесте). 
 
13.1кесте Кейбір термопластардың қолдану аясы
Термопласт 
Жұмыс 
температурасының 
диапозоны °С 
Қолдану аясы 
Тығыздығы төмен 
Полиэтилен 
-70 ... +70 
Орамалар, машиналардың күш түспейтін бөлшек
қаптамалар, фольга, жабындар 
Тығыздығы жоғары 
полиэтилен 
-70 ... +80 
Жоғарыда аталған бұйымдар 
Полипропилен 
-20 ... +130 
құбырлар, автомобиль бөлшектері, тоңазытқыш 
жабдықтары, ыдыстар 
Полистирол 
-40 . +65 
радиотехника жəне суретке түсіру құралдары, 
электр өткізбеуші құралдар,көбікті өткізбейтін 
материалдар (стиропиан) 
Поливинилхло 
рид 
-40 ... +70 
Химиялық құралдар, құбырлар, машина 
бөлшектері, терез рамалары, жасанды тері, еден 
жабқыштары,желдеткіштер 
Полиамид 
-60 ... +100 
Машина бөлшектері, киім,баулар, жіптер 
Полиметилметакрилат 
(стекло органическое) 
-60 ... +100 
Жарық беруші құралдар, жер беті мен су 
көліктерінде қолданылатын құралдар 
Поликарбонаттар 
-100 ... +135 
Машина бөлшектері, радио-жəне 
электротехника,фотография құралдары. 
Политетрафторэтилен 
(тефлон) 
-269 ... +260 
Химия, электротехника, машина жасау
өнеркəсібінде, криогенді техника 
403 


.
П о л и э т и л е н
этиленді полимерлеу нəтижесінде алынған өнім. Полиэтилен қасиеті
полимерлеу тəсіліне байланысты. Дайындау тəсіліне қарай полиэтиленді жоғары қысымда 
(МОСТ 16337—77), полимерлеу нəтижесінде алынатын тығыздығы төмен (0,918...0,93 
г/см
3
) жəне төмен қысымда полимерлеу(МОСТ 16338—85) нəтижесінде алынатын
тығыздығы жоғары (0,946.0,97 г/см
3
) полиэтилен деп бөледі. Тығздығы жоғары 
полиэтиленнің кристалдық деңгейі 75.95%. Полиэтиленнің тығыздығы мен кристалдану 
деңгейі жоғары болған сайын оның беріктігі, қаттылығы мен жылуға төзімділігі ұлғаяды. 
Беріктігі төмен полиэтиленді созғанда ыдырау кернеуі 10.17 МПа, тығыздығы жоғары
полиэтиленде — 18.35 МПа құрайды. 
Полиэтиленнің диэлектрлік қасиеті жоғары болғандықтан, ылғалды тартып алмайдығ 
қышқылдардың, сілтілердің жəне еріткіштердің əрекетіне химиялық жағынан төзімді, уытты 
емес, жеңіл қортылады, технологияға бейім (құюға, шөгуге, тозаңдануға беімделген) жəне 
беріктігі жоғары жəне иілгіштігі үйлесім тапқан. Полиэтилен бағаны жоғары емес. 
Полиэтиленнің кемшілігі ультракүлгін сəулелер əсерінен ескірунге, тозуға бейімделігі 
басымдау 
Қалыңдығы 0,03.0,3 мм, ені 1400 мм жəне ұзындығы 30 м болатын (МОСТ 25951—83, 
МОСТ 20477—86, МОСТ 10354— 82) полиэтиленді пленка түрінде, қалыңдығы 1,6 мм жəне 
ені 1400 мм болатын табақ түрінде шығарады. Полиэтиленді электр сымдары мен
кабельдерді оқшаулауға, тағам өнімдерін орауға, магистральдық мұнай жəне газ құбырларын 
коррозиядан қорғауға, шыны орнына пайдалануға, үй жабдықтарына, металдарды 
коррозиядан қорғауға қолданылады. Полиэтилен құбырлар -60 –қа дейінгі температураға 
дейін шыдас береді жəне коррозияға ұшырамайды. Полиэтиленнен біліктер қақпағын, 
нығыздаушы бұрандалар, желдеткіш жəне сорғыштар бөлшектерін, гайкалар, тығырықтар, 
200 литрге дейінгі сыйымдылықты ыдыстар, қышқылдар мен сілті таситын жəне сақтайтын 
ыдыстар дайындайды. 
П о л и п р о п и л е н п р о п и л е н н і ң п о л и м е р і бо л ы п т а б ы л а д ы .
Полиэтиленмен 
салыстырғанда полипропиленнің беріктігі мен қаттылығы жоғары, жылуға төзімді жəне 
тозуға бейімділігі төмен болады. олипропиленді созғанда ыдырау кернеуі 25.40 МПа 
жетеді.Полипропиленнің кемшілігі оның суыққа төзімділігінің төмен болуында (-20 °С). 
Полипропилен бөлшектерді штамптау, қысыммен құю, пневматикалық жəне вакуумдық 
пресстеу арқылы дайындайды, полиэтиленді дəнекерлеуге, металдың, матаның, картонның
бетіне шашуға болады. Полипропиленді токарь станогында, тесу станоктарында механикалық 
өңдеуден өткізуге болады. 
Полипропиленді құбырларды, электр өткізбейтін бөлшектерді, коррозияға қарсы сұйықтар 
сақталатын ыдыстардың қажалуына қарсы тұратын бұйымдар жасауға қолданады. 
404 


Полипропиленнен автомобильдердің сыртқы корпустарын, аккумулятор бөлшектені,
түткітер, құбырлар, су ағысының арматурасын, қағаздардың қаптарын, конденсаторлары, 
дыбысты азайтатын жабындылар, тісті дөңгелектер, телевизор, тоңазытқыш, кір жуатын 
машина бөлшектерін, сымдар мен кабельдерді оқшаулайтын бұйымдар жасайды. 
Полипропилен өндіруден қалған қалдықтарды қайталама өнідіріске пайдаланады. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   186   187   188   189   190   191   192   193   ...   239




©engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет