С. В. Кожанова Жалпы иммунология

334
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
болмаған. ИЛ-2-ні колданғанда бірнеше шектеулер бар — себебі, ол 
бірнеше ауруларда жүректі, бүйректі жаракаттайды. Келешекте ИЛ-2 
ЛАЖ-бен бірге, арнайы иммундык бейімділік емінде, сонымен бірге, 
интерферон және ИЛ-12-мен косып колданылғаны жөн.
Интерлейкин-12 (ИЛ-12)
— цитокин, ол макрофагтармен түзіліп, 
телімсіз корғаныс механизмі мен телімді Т-жасушалык иммунды жа- 
уап дамыту арасында маңызды рөл аткарады. ИЛ-12 Тхі дамытып, 
цитокиндердін бөлінуін үлғайтады және Т-лимфоциттер мен КІК-жа- 
сушалардын цитотоксикалык белсенділігін күшейтеді. Жануарларда 
зерттеу өткізгенде, ИЛ-12 ісікке карсы (бүйрек ісігі, меланома, 
ретикулосаркома, токішекрагы) үлкенәсереткен. ИЛ-12, ИЛ-2түзетін 
Тхі дамуын тудырады, сондыктан, 
іп \'і\ю
олар бір-бірін толыктырып 
әсер етеді және лимфоциттердін бөлінуіне катысады; осымен катар 
Т-киллермен ү-интерферон бөлінуін күшейтеді, ол иммунитетте керек 
N К-жасушаларын белсендіреді. Бүдан баска, ИЛ-12-ге арналған ре- 
цепторларды тежейді.
ИЛ-2 мен ИЛ-12-ні бірге косып, тышкандарда катерлі ісікке карсы 
колдану тәжірибесі өткізілген. Мұндай күйде бүйрек ісігі толык кері 
кайткан (60%), ал бөлек колданған кезде ешкандай емдік касиет 
байкалмаған. Қазір клиникада ісікке карсы емдеуде ИЛ-2 мен ИЛ-12 
аралас колданылып, тәжірибе жүргізілуде.
Қазіргі кезде катерлі ісіктерді емдеуде антицитокиндік терапия 
қолданудың алгашкы мысалдары бар. Айкын кахексиясы бар 
науқастарға кахектинге (ТҚҒ-а) қарсы моноклонды антиденелері бар 
препараттарды колданып, клиникалык көріністерінін ауырлығын баса- 
ды. Мысалы, базалиома мен кейбір жыныс мүшелерінің карциномасы- 
на карсы пайдаланған анти-ИЛ-10-моноклонды антиденелер пайдалы 
болғаны белгілі.
ҚАТЕРЛІ ІСІКТІҢ ИММУНДЫҚ ЕМІНДЕ 
ИНТЕРФЕРОНДАРДЫ ҚОЛДАНУ
Қатерлі ісіктерді рекомбинантты интерферондармен (ІҒИ) емдеу 
кең колданылуда. Біріншіден, барлык интерферондар ісік-жасуша- 
сына және вирусқа карсы антипролиферативті және тікелей цито- 
токсикалык әсер етеді және иммунды жүйені коздырады. Бірак, интер- 
феронның әр түрінде белсенділігі бірдей емес.
//ТУ-а-н вирусқа карсы белсенділігі баска интерферондарға 
қараганда жогары болып келеді, бірак оның антипролиферативті

17-Тарау. Ісікке қарсы иммунитет
335
белсенділігі жоғары. ІҒ1М-а иммунды модуляциялы белсенділігі үшін 
ЫК-жасушаларынын жұмысын күшті коздырады.
Сондыктан, ІҒН-а-препараттары вируска байланысты қатерлі 
ісіктерде жаксы нәтиже береді, ен алдымен лейкоз кезінде.
Зерттеушілердің жұмысында көрсетілгендей, 90% түктік жасушалык 
лейкозбен ауыратын наукастар ІҒ1М-а-мен емделгеннен кейін екі 
жылдай өмір сүрді, ал 75—90% наукастарда толық ремиссия байкалды.
ІҒ ^ -а тағы басқа катерлі ісіктерді емдеуде колданған. ДДҰ (ВОЗ) 
аскынған катерлі меланоманы ІҒ1М-а емдеудің нәтижесін баспаға 
шығарды. Ісік тіндерін хирургиялык жолмен алғаннан кейін, ІҒІМ-а 
колданғанда, 46% наукастардын өмірі екі жылға ауру белгілерінсіз 
созылды, ал 27%-наукас тек кана хирургиялык жолмен емделген. Баска 
бір жұмыста, тері рагымен ауыратын 30 науқас адамды бакылағанда, 
тікелей ісікке ІҒЫ-а енгізген және қосымша интерферон майының емі 
жүргізілген, сонда 10 науқаста ісіктін толык регрессиясы байкалған, ал 
15-інде жартылай әсер болды.
Клиникалык байкаулар көрсеткендей, әр түрлі ракпен ауыратын 
1500 онкологиялык наукастарда Ресейлік ІҒЫ-а (Реаферон) жоғары 
әсері байқалған, ауруларға оның залалсыздығы мен калыпты 
белсенділігі көрсетілген. Бірен-саран жанама әсері көрінген соң, бұл 
препаратты қолдануға тиым салынған.
ІҒІ
Ү-ү күшті иммуномодуляциялык әсер көрсетеді және кейбір 
лейкемиялык жасушаларға антипролиферативтік нәтиже береді, 
себебі олардың дамуын реттейді. Сонымен катар, ІҒІМ-ү катерлі ісік- 
жасушалардың көптеген түрлерінде НБА-антигендердің I және II класс 
экспрессиясын тежейді. Бұл аркылы олардың Т-лимфоциттермен 
танылу қабілеті төмендейді. Жакында ІҒИ-ү ісік некроздаушы 
фактормен бірге, оның цитотоксикалыкәсерін күшейтіп, косарланғыш 
әсер еткендігі аныкталды.
Көптеген қатерлі ісіктерді емдеуде (сүт безінін, өкпенің, жыныс 
безінің рактары, остеогендік саркома, гепатоцеллюлярлык карцинома, 
глиома, қатерлі меланома, т.б.) ІҒ1Ч-ү колданған, бұл кезде емдік әсер 
өте жақсы көрінген. Кейбір авторлардың жазуы бойынша, ІҒІЧ-ү 
көктамыр ішіне енгізгенде ол залалсыз болған, ал кейбіреулері онын 
улылығы жоғары екендігін жариялайды.
Рекомбинантты 
интерферондар 
онкологиялык 
клиникада 
колданғанда көптеген ауруларда ісіктің (қуык рагі, қатерлі меланома, 
сғбезінін рагы, жатыр мойыннын рагы, бүйрек карциномасы, катерлі 
лимфома, Ходжкин ауруы, лейкоздар, тоқішек пен бауыр ісіктері)

336
III Бөлім. Адаптивті иммунитет
жартылай және толык регрессиясы байкалды (10—50%). Бұл кезде 
көптеген аурудын нәтижесінде ремиссия ұзакка созылған.
Қазіргі кезде рекомбинантты интерферондарды операциялык 
емдеу, химиятерапия, сәуле әдістерімен бірге емдеуде колданылуының 
клиникалык тәжрибелері жүргізілуде. Аурулардың нозологиясы мен 
кезеніне байланысты айкын әсер 50-70% кездесті. Сүт безі рагын, 
балалардың 
жіті 
лейкозын, 
ретикулосаркоматозды, 
созылмалы 
миелолейкозды аралас емдеу кезінде ерекше жаксы нәтиже алынды.
Сонымен катар, ісікнекроздаушы факторы және ИЛ-2-мен косып 
емдеу кезінде, интерферондардын әсері жоғары болатыны көрсетілген. 
Осы салада тәжрибелі зерттеулер одан әрі жүргізілуде.

жүктеу/скачать 19,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: